Μετά το Eurogroup τι;

Με την οριστικοποίηση της διεξαγωγής του Eurogroup για την Ελλάδα στις 9 Μαΐου έπειτα από έναν έντονο κύκλο διαβουλεύσεων μεταξύ των Ευρωπαίων αξιωματούχων και των ΗΠΑ, σειρά παίρνουν τα σενάρια που, εφόσον εξελιχθούν θετικά, θα σημάνουν και το κλείσιμο της πρώτης αξιολόγησης.

Με τον Ιούνιο να αναμένεται «καυτός» εξαιτίας της προετοιμασίας του δημοψηφίσματος της Βρετανίας και των νέων εκλογών στην Ισπανία, επιδίωξη του Eurogroup θα είναι η οριστική εξεύρεση λύσης για τα πρόσθετα μέτρα του τρίτου ελληνικού προγράμματος και το κλείσιμο των βασικών ζητημάτων που αφορούν την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Εφόσον τα πράγματα κυλήσουν θετικά στις 9/5, η ελληνική κυβέρνηση θα νομοθετήσει άμεσα τα μέτρα ύψους 5,4 δισ. ευρώ φέρνοντας στη βουλή τις τελικές μορφές των νομοσχεδίων για το φορολογικό και το ασφαλιστικό, όπως άλλωστε ήταν προγραμματισμένο να γίνει πιθανότατα στις 10 Μαΐου. Μαζί με αυτά, θα πρέπει να καταστεί με κάποιο τρόπο σαφές στο ελληνικό κοινοβούλιο και το μοντέλο των άμεσων παρεμβάσεων ύψους έως 3,6 δισ. ευρώ σε περίπτωση αποκλίσεων από τους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα του 2017 και του 2018.

Στόχος της κυβέρνησης είναι αυτή η δέσμη μέτρων να μην νομοθετηθεί, καθώς, όπως υποστηρίζει, η συγκεκριμένη απαίτηση παραβιάζει τη συνταγματική νομοθεσία και λειτουργεί υπονομευτικά για την πορεία της ελληνική οικονομίας προκαλώντας, παράλληλα, τεράστιο πολιτικός κόστος στην κυβερνητική πλειοψηφία. Μια άποψη την οποία, τουλάχιστον ως προς το πρώτο της σκέλος, δείχνει να ασπάζεται πλήρως και η Κομισιόν δια στόματος Γιούνκερ.

Κρίσιμο θα είναι και το μοντέλο ελέγχου της πορείας της ελληνικής οικονομίας έως το 2018. Πρόθεση του ΔΝΤ είναι ένας τριμηνιαίος έλεγχος που θα φέρνει αυτόματες περικοπές εκεί που χρειάζεται, ενώ η Αθήνα ζητά την εξέταση όλων των στοιχείων τον Απρίλιο του 2017/2018, αφότου δηλαδή η Eurostat ανακοινώσει τα επίσημα στοιχεία για το χρέος.

Εφόσον όλα τα παραπάνω δεν συναντήσουν οποιαδήποτε νέα εμπλοκή, τότε το αργότερο στο προγραμματισμένο Eurogroup της 24ης Μαΐου θα δοθεί το πράσινο φως για την εκταμίευση της δόσης από τον ESM που θα ξεπερνά τα 6 δισ. ευρώ και θα χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των τρεχουσών αναγκών αλλά και την αποπληρωμή ομολόγων.

Η 9η Μαΐου θα αποτελέσει πιθανότατα και την καταληκτική ημερομηνία επισημοποίησης της συμμετοχής του ΔΝΤ στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα, επιθυμία την οποία εξ αρχής στήριξε με όλα τα μέσα η γερμανική πλευρά.

Εφόσον το Ταμείο αποφασίσει να χρηματοδοτήσει την ελληνική οικονομία, τότε το νέο Μνημόνιο συνεργασίας με την Ελλάδα θα πρέπει να εγκριθεί από το ΔΣ της Ουάσινγκτον και να καταγράψει με λεπτομέρεια τα προληπτικά μέτρα, τον τρόπο που θα λειτουργεί ο αυτόματος μηχανισμός επιβολής τους, και το πλαίσιο στο οποίο θα προχωρήσουν οι Ευρωπαίοι πιστωτές στην ελάφρυνση του χρέους. Μια διαδικασία που αναμένεται να πραγματοποιηθεί και από πλευράς Ευρωπαίων, χωρίς να είναι ακόμη γνωστό εάν τα προληπτικά μέτρα θα μπουν στα συγκεκριμένα έγγραφα.

Πρόθεση της κυβέρνησης είναι τα πιθανά αυτά μέτρα να επιλέγονται από το υπουργείο Οικονομικών. Όμως ιδιαίτερα το ΔΝΤ ζητά τον έλεγχο στο μηχανισμό και τα στελέχη του έχουν ήδη διαμηνύσει ότι επιθυμούν περικοπές δαπανών, με το βάρος να πέφτει στη μείωση των μισθών του δημοσίου, τις περικοπές του προσωπικού του, τη μείωση συντάξεων αλλά και τη μείωση των κονδυλίων του υπουργείου Άμυνας.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν, φυσικά, το θετικό σενάριο της παρούσας διαπραγμάτευσης. Σε περίπτωση που υπάρξει νέα εμπλοκή σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών, τότε είναι προφανές πως οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, το Μαξίμου έχει ήδη διαμηνύσει ότι διατίθεται να μεταφέρει το θέμα στους αρχηγούς κρατών της Ευρωζώνης, ενώ ο κίνδυνος της πολιτικής αστάθειας που ίσως οδηγήσει σε εκλογές και νέα αμφισβήτηση για της θέσης της Ελλάδας στην ΟΝΕ θα επανέλθει.