Μη κρατικά πανεπιστήμια – Η απάντηση Κομισιόν για τον νόμο Πιερρακάκη: Το Ευρωδικαστήριο και η περίπτωση της Ουγγαρίας
Η Κομισιόν με απάντηση της σε ερώτηση ευρωβουλευτών ουσιαστικά δικαιώνει το νόμο του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Κυριάκου Πιερρακάκη αναφορικά με την εγκατάσταση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Επίτροπος για την Καινοτομία, την Έρευνα, τον Πολιτισμό, την Εκπαίδευση και τη Νεολαία, Ιλιάνα Ιβάνοβα, απαντώντας σε ερώτηση των ευρωβουλευτών του ΚΚΕ Κώστα Παπαδάκη και Λευτέρη -Νικολάου Αλαβάνου, για το συγκεκριμένο ζήτημα:
«Σύμφωνα με την πάγια νομολογία, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιβεβαίωσε την ανάγκη τα κράτη μέλη να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει στο πλαίσιο της Γενικής Συμφωνίας για το εμπόριο υπηρεσιών (GATS) για την ελευθερία εγκατάστασης, την ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών, καθώς και τις διατάξεις του Χάρτη που αφορούν την ακαδημαϊκή ελευθερία, την ελευθερία για την ίδρυση ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την ελευθερία επιχειρηματικής δραστηριότητας», κάνοντας ρητή αναφορά στην απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2020 για την περίπτωση της Ουγγαρίας.
Την ίδια απόφαση επικαλούνται, όπως είναι γνωστό και πολλάκις εκτέθηκε δημοσίως στην συζήτηση για την ίδρυση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα, πολλές από τις γνωμοδοτήσεις συνταγματολόγων (Βενιζέλος, Σκουρής, Μανιτάκης, Αλιβιζάτος κ.λ.π.), οι οποίοι τόνιζαν τη συνταγματικότητα της συγκεκριμένης νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Η απάντηση αυτή της Κομισιόν θα μπορούσε να θεωρηθεί μιας μορφής πρόκριμα για τον τρόπο με τον οποίο θα απαντήσει το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε περίπτωση που του τεθεί σχετικό προδικαστικό ερώτημα από το Συμβούλιο της Επικρατείας, σύμφωνα με το ΑΠΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της κυρίας Ιβάνοβα, χαιρετίζει επίσης την πρόθεση του υπουργείου Παιδείας να επικυρώσει την Σύμβαση της Λισαβόνας.
Η Σύμβαση διασφαλίζει τα δικαιώματα των φοιτητών, στο πλαίσιο της διακρατικής κινητικότητας, μέσω μίας βελτιωμένης αναγνώρισης των πτυχών τους.
Η σχετική απάντηση της κυρίας Ιβάνοβα έχει ως εξής:
Answer given by Ms Ivanova on behalf of the European Commission (8.4.2024)
In accordance with Article 165 of the Treaty on the Functioning of the European Union, Member States are responsible for the content of teaching and the organisation of their education systems, while the EU contributes to the development of quality and inclusive education for all by encouraging cooperation between Member States and, if necessary, by supporting and supplementing their action.
The Commission is committed to strengthening the mutual recognition of academic qualifications within the EU and works with Member States and stakeholders to ensure automatic recognition of qualifications within the EU, building on commitments made by education ministers in 20181 and 20232 .
In this context, the Commission welcomes the intention of Greece to ratify the Lisbon Recognition Convention3 . It secures students’ rights in the context of transnational mobility through a more streamlined recognition of diplomas.
The Bologna Process is a voluntary intergovernmental process of 49 countries, going beyond the EU, which established the European Higher Education Area (EHEA) in 2010. Countries participating in the Bologna process seek to fulfil a set of joint commitments that facilitate transnational cooperation and mobility, including quality assurance and credit recognition. Its activities do not relate to admission or student fees.
Σύμφωνα με το Άρθρο 165 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για το περιεχόμενο της διδασκαλίας και την οργάνωση των εκπαιδευτικών τους συστημάτων, καθώς η ΕΕ συνεισφέρει στην ανάπτυξη της ποιότητας και της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης για όλους ενθαρρύνοντας τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και, εάν χρειαστεί, υποστηρίζοντας και συμπληρώνοντας τη δράση τους.
Η Επιτροπή δεσμεύεται να ενισχύσει την αμοιβαία αναγνώριση των ακαδημαϊκών προσόντων στο εσωτερικό της ΕΕ και εργάζεται με τα κράτη μέλη και τους εμπλεκόμενους φορείς για να διασφαλίσει την αυτόματη αναγνώριση των προσόντων εντός της ΕΕ, με βάση τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν από τους υπουργούς Παιδείας το 2018 και το 2023.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή χαιρετίζει την πρόθεση της Ελλάδας να επικυρώσει τη Σύμβαση της Λισαβόνας για την Αναγνώριση 3. Αυτή, διασφαλίζει τα δικαιώματα των φοιτητών στο πλαίσιο της διακρατικής κινητικότητας μέσω μιας πιο εξορθολογισμένης αναγνώρισης των διπλωμάτων.
Η Διαδικασία της Μπολόνιας είναι μια εθελοντική διακυβερνητική διαδικασία 49 χωρών, που ξεπερνά τα όρια της ΕΕ, η οποία καθιέρωσε το Ευρωπαϊκό Χώρο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευση (EHEA) το 2010.
Οι χώρες που συμμετέχουν στη διαδικασία της Μπολόνια επιδιώκουν να εκπληρώσουν ένα σύνολο κοινών δεσμεύσεων που διευκολύνουν τη διακρατική συνεργασία και κινητικότητα, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης της ποιότητας και της αναγνώρισης των ακαδημαϊκών μονάδων. Οι δραστηριότητές της δεν σχετίζονται με την εισαγωγή ή τα δίδακτρα των φοιτητών.
In line with established case law4 , the European Court of Justice confirmed the need for Member States to fulfil their commitments undertaken within the framework of the General Agreement on Trade in Services (GATS) on the freedom of establishment, the free movement of services, as well as the provisions of the Charter relating to academic freedom, the freedom to found higher education institutions and the freedom to conduct a business.
Σύμφωνα με την πάγια νομολογία 4, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιβεβαίωσε την ανάγκη τα κράτη μέλη να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει στο πλαίσιο της Γενικής Συμφωνίας για το Εμπόριο Υπηρεσιών (GATS) για την ελευθερία εγκατάστασης, την ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών, καθώς και τις διατάξεις του Χάρτη σχετικά με την ακαδημαϊκή ελευθερία, την ελευθερία ίδρυσης ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και την ελευθερία άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας.
