Μια ιδιοφυΐα που θέλει να σώσει τον κόσμο

Του Στελή Παναγιωτάκη*

Ο Elon Musk δε χρειάζεται συστάσεις. Ας τις κάνουμε όμως. Ο Φεβρουάριος τον βρήκε στην 100η θέση της λίστας του Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου με περιουσία που εκτιμάται στα 12 δισ. δολάρια. Στις κινηματογραφικές αίθουσες προβάλλεται η νέα ταινία της Marvel, «Avengers» όπου για μια ακόμη φορά ο χαρακτήρας του εκκεντρικού δισεκατομμυριούχου playboy Tony Stark / Iron Man δανείζεται στοιχεία από τον Elon, και στις 19 Μαΐου κυκλοφορεί η βιογραφία του.

Παρά τα 44 μόλις χρόνια του έχει ήδη πολλά να πει. Όμως αυτό που, τουλάχιστον στα μάτια μου, τον ξεχωρίζει είναι ότι η, κατά τα άλλα κοινότοπη δήλωση «Κίνητρό μου δεν ήταν ποτέ τα χρήματα, αλλά η λύση των προβλημάτων του πλανήτη», φαίνεται να επιβεβαιώνεται από την μέχρι τώρα πορεία του.

Οι πέντε πυλώνες της προσπάθειας του Elon να βελτιώσει τον κόσμο είναι

• Internet
• Βιώσιμη ενέργεια
• Διαπλανητικός αποικισμός
• Τεχνητή Νοημοσύνη
• Πλήρης Έλεγχος του ανθρώπινου γονιδιώματος

Τα τελευταίο θεωρεί πως είναι δυσκολότερο λόγω των ηθικών φραγμών που τίθενται. Όσο αφορά στην Τεχνητή Νοημοσύνη, επηρεασμένος ίσως από τον Asimov, πιστεύει ότι εγκυμονεί κινδύνους και διστάζει να καταπιαστεί. Από τα εναπομείναντα τρία, πιο εύκολο θεωρεί το Internet και γι’ αυτό εγκαταλείπει το PhD στην Εφαρμοσμένη Φυσική για να ασχοληθεί μαζί του.

Τον Φεβρουάριο του 1999 η εξαγορά της Zip2, της εταιρείας διαδικτυακής παροχής τοπικού περιεχομένου που είχαν ιδρύσει με τον αδερφό του Kimball, έβαλε τον 28χρονο Elon στο club των εκατομμυριούχων. Κάπου εκεί ξεκινά την πορεία αντίθετα στο ρεύμα που έχει ακολουθήσει σε όλη του την καριέρα. Οραματίζεται μια διαδικτυακή τράπεζα. Γνωρίζει βεβαίως ότι θα αντιμετώπιζε την έντονη αντίδραση των συμβατικών τραπεζών και την αρχική δυσπιστία του κοινού. Η εταιρεία ονομάζεται PayPal και τρία χρόνια αργότερα το eBay την εξαγοράζει αντί 1,5 δισ. δολαρίων, εκ των οποίων τα 165 εκατ. πήγαν στον Elon.

Έχει πλέον αρκετά χρήματα ώστε να μην ξαναχρειαστεί να ρισκάρει ποτέ. Αντιθέτως, ποντάρει σημαντικό μέρος αυτών των χρημάτων στη δημιουργία της SpaceX. Αντικείμενό της η ανάπτυξη πυραυλικής τεχνολογίας από το μηδέν. Ένας τομέας όπου έχουν επιτύχει ελάχιστα έθνη με δεκαετίες έρευνας και κολοσσιαίους προϋπολογισμούς. Μετά από επτά χρόνια ανάπτυξης, τρεις αποτυχημένες εκτοξεύσεις και άμεσο τον κίνδυνο χρεοκοπίας, τον Σεπτέμβριο του 2009 ο πύραυλος Falcon 1 της SpaceX έθεσε σε τροχιά τον δορυφόρο που μετέφερε.

Ήταν η πρώτη ιδιωτική εταιρεία που το κατάφερε και η NASA το αναγνώρισε με το ύψους 1,6 δισ δολαρίων συμβόλαιο για πτήσεις προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Υπάρχουν σχέδια για πτήσεις προς τον Άρη μέχρι το 2025 – ακόμη και δημιουργία αποικίας!

Η ηγεσία δια του παραδείγματος και η τελειομανία που διακρίνουν τον Musk έκαναν εργαζομένους της SpaceX να δηλώνουν εξαντλημένοι από τις συνεχείς και συχνά υπερβολικές απαιτήσεις του σε χρόνο και αποτελέσματα, να του αναγνωρίζουν στη συνέχεια ότι οι απαιτήσεις από τον εαυτό του είναι πολύ μεγαλύτερες και να καταλήγουν ότι η SpaceX είναι η καλύτερη εταιρεία που έχουν δουλέψει ποτέ

Έχει ήδη πετύχει στο Internet και την πυραυλική τεχνολογία. Του μένει η βιώσιμη παραγωγή ενέργειας. Αναλαμβάνει καθήκοντα CEO και Product Architect της Tesla το 2008, εν μέσω οικονομικής κρίσης και συνεχών καθυστερήσεων στην παρουσίαση του ηλεκτρικού αυτοκινήτου της εταιρείας. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η παρουσίαση του Model S έρχεται να επιβεβαιώσει τη βιωσιμότητα ενός πλήρως ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Έχει χαρακτηριστεί το μόνο ηλεκτρικό αυτοκίνητο που θα ήθελε να οδηγήσει κάποιος. Αυτή τη στιγμή για το Model S υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση από όση μπορεί να υποστηρίξει η Tesla και ετοιμάζεται το Gigafactory, το τεράστιο εργοστάσιο παραγωγής μπαταριών της εταιρείας.

Αξιοσημείωτο είναι δε ότι, σε αντίθεση με τις διαμάχες περί πατεντών που παρακολουθούμε τα τελευταία χρόνια, οι πατέντες της Tesla διατίθενται ελεύθερα επειδή κατά δήλωση του Musk «προέχει η ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης και της χρήσης καθαρών πηγών ενέργειας, όχι της εταιρείας του μεμονωμένα».

Εξάλλου, η SolarCity, που ιδρύθηκε από συγγενείς του με δικά του κεφάλαια είναι ο μεγαλύτερος εγκαταστάτης ηλιακών πάνελ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρόσφατα ανακοίνωσε την λύση Powerwall της Tesla για την οικιακή ή εταιρική αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας που αναμένεται να ταράξει τα νερά της συγκεκριμένης λιμνάζουσας αγοράς (ρίχνει στο μισό το κόστος μιας τέτοιας υλοποίησης)

Επόμενος σταθμός θα είναι λογικά το 2016, οπότε και προβλέπεται να ξεκινήσει η κατασκευή της δοκιμαστικής σήραγγας του Hyperloop. Πρόκειται για μια θεωρία που προτείνει τη χρήση μερικού ατμοσφαιρικού κενού για τη μείωση της αεροδυναμικής τριβής και κατά συνέπεια την αύξηση της ταχύτητας, στα μέσα μαζικής μεταφοράς μακρινών αποστάσεων.

Σε αντίθεση με άλλα παραδείγματα επιτυχημένων επιχειρηματιών που δίνουν χρήματα για φιλανθρωπικούς σκοπούς ή υπέρ του περιβάλλοντος όταν πλέον έχουν οικονομική επιφάνεια υπερπολλαπλάσια του ποσού της δωρεάς, ολόκληρη η πορεία του Musk είναι μια σειρά από εν δυνάμει καταστροφικά για τον ίδιο εγχειρήματα πάνω στους άξονες που εξ αρχής έχει θέσει· και που τελικό τους στόχο έχουν να δώσουν λύσεις σε πραγματικά προβλήματα του πλανήτη.

* Ο Στελής Παναγιωτάκης είναι IT manager στην OliveMedia