Μιχάλης Στάγκος: Η κοινωνία αναμένει από τις εταιρείες να είναι παρούσες – Αν λείπεις στα δύσκολα, κανείς δεν θα σε αναζητήσει στα εύκολα
Σε μια περίοδο ύφεσης, όπως αυτή στην οποία έχουμε εισέλθει λόγω κορωνοϊού, η φράση «business as usual» θα ήταν μάλλον άτοπη για να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο θα εξακολουθούν να λειτουργούν στην καθημερινότητά τους οι διοικήσεις των επιχειρήσεων. Σε αυτό το απρόβλεπτο περιβάλλον καθίσταται σαφές πως ο επανασχεδιασμός των εμπορικών, επιχειρησιακών και επικοινωνιακών τους πλάνων είναι αναγκαίος για να παραμείνουν στο «παιχνίδι» και να προετοιμαστούν σωστά για την επόμενη μέρα.
Ο Μιχάλης Στάγκος, Διευθύνων Σύμβουλος της MSCOMM αναγνωρίζει πως οι ελληνικές επιχειρήσεις – και κυρίως οι μικρομεσαίες που αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία – δεν θα μπορούσαν να είναι προετοιμασμένες για μία τέτοια κρίση, η οποία έρχεται μετά από δέκα χρόνια προγραμμάτων δημοσιονομικής σταθερότητας, στα οποία δοκιμάστηκαν γερά οι αντοχές τους.
Οι μεγάλες επιχειρήσεις φαίνεται να βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα, καθώς διαθέτουν σενάρια και εργαλεία για να διαχειριστούν κάποιες από τις συνέπειες του «lockdown», όπως η τηλεργασία και η διασφάλιση της εφοδιαστικής τους αλυσίδας. Ωστόσο, αρκετές από αυτές θα δοκιμαστούν έχοντας να αντιμετωπίσουν τη δίδυμη πρόκληση της παρατεταμένης οικονομικής ασφυξίας και της ανάγκης να δείξουν υπευθυνότητα απέναντί στους εργαζόμενους τους, τους προμηθευτές τους και την κοινωνία.
«Πρόκειται για μία πρωτόγνωρη και εξαιρετικά ρευστή κατάσταση στην οποία οι εταιρείες καλούνται να σχεδιάσουν, όχι με το συνήθη ορίζοντα αξιολόγησης των αποτελεσμάτων (τρίμηνο, εξάμηνο ετήσιο κλπ.), αλλά με ορίζοντα εβδομάδας. Αυτή η συμπύκνωση του χρόνου και η αβεβαιότητα για το επιχειρηματικό περιβάλλον, που θα αναδυθεί μετά τον κορωνοϊό, ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό ακόμα και τα πιο αξιόπιστα υφιστάμενα business plans» επισημαίνει ο Μιχάλης Στάγκος στο fortunegreece.com.
Σε επίπεδο επικοινωνίας και επενδύσεων που γίνονται προς αυτή την κατεύθυνση, κατατάσσει τις εταιρείες σε δύο κατηγορίες: σε αυτές που λειτουργούν πιο συντηρητικά και παγώνουν τα πάντα μέχρι νεωτέρας και σε εκείνες που συνεχίζουν να αντιλαμβάνονται τη σημασία της επικοινωνίας, σε μία περίοδο κρίσης, αλλά αναζητούν το κατάλληλο μήνυμα, μέσο και μείγμα.
Η κοινωνία πάντως αναμένει από τις εταιρείες να είναι παρούσες με πρωτοβουλίες κοινωνικού χαρακτήρα, να ενημερώνουν για την προσαρμογή που ακολουθούν και πώς διασφαλίζουν την υγεία και την ασφάλεια εργαζομένων, συνεργατών και πελατών και να προτείνουν προϊόντα και υπηρεσίες με προστιθέμενη αξία για τη συνθήκη που βιώνουμε.
«Η στιγμή απαιτεί από τις εταιρείες να παραμείνουν κοντά στην κοινωνία, να διαφοροποιήσουν τα κανάλια τους, να επενδύσουν σε σύγχρονες μορφές επικοινωνίας και να μιλήσουν με ευαισθησία για το γενικότερο πλαίσιο και τις τρέχουσες ανάγκες των πελατών τους. Γιατί αν λείπεις στα δύσκολα, κανείς δεν θα σε αναζητήσει στα εύκολα» λέει χαρακτηριστικά.
«Στα αχαρτογράφητα νερά οι εταιρίες επικοινωνίας λειτουργούμε ως GPS»
Μιλώντας για τη διαχείριση κρίσης σε θεσμικό επίπεδο, ο επικεφαλής της MSCOMM υπενθυμίζει ότι δεν πρέπει να λησμονούμε την υποδειγματική, όπως τη χαρακτηρίζει, αντίδραση της κυβέρνησης και του κρατικού μηχανισμού. Ειδικότερα, η στρατηγική που ανέδειξε έναν επιστημονικό – υγειονομικό πυλώνα, υπό την καθοδήγηση του Σωτήρη Τσιόρδα και έναν επιχειρησιακό υπό τον Υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας Νίκου Χαρδαλιά, με χαρακτηριστικά στοιχεία τη συνεχή ενημέρωση των πολιτών και τις γρήγορες αποφάσεις που δείχνουν ηγεσία, φαίνεται να αποδίδει, εάν κρίνουμε από τα μέχρι στιγμής στοιχεία για τον κορωνοϊό στη χωρά μας.
Ταυτόχρονα έχουμε και τα επιχειρησιακά «άλματα» που έγιναν από την πλευρά του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης προκειμένου να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή ψηφιακή λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, το πρόγραμμα ψηφιακής εκπαίδευσης που ξεκίνησε να εφαρμόζει το Υπουργείο Παιδείας και βέβαια το πλάνο στήριξης των ελληνικών επιχειρήσεων και της ελληνικής οικονομίας που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός δείχνουν τον στρατηγικό ορίζοντα του κυβερνητικού σχεδίου.
«Ουσιαστικά, και με την αναφορά του Πρωθυπουργού σε ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο» η κυβέρνηση δημιούργησε ένα λειτουργικό, αλλά και αξιακό πλαίσιο διαχείρισης με άξονες τη διαφάνεια, την ενημέρωση, την ισότιμη πρόσβαση στην πληροφορία, την αλληλεγγύη και την εμπιστοσύνη, που μπορεί να λειτουργήσει ως έμπνευση και παράδειγμα για τις ελληνικές επιχειρήσεις» τονίζει ο Μιχάλης Στάγκος.
Ο ίδιος υπηρετεί τον κλάδο της επικοινωνίας για σχεδόν δύο δεκαετίες και κατά τη διάρκεια της καριέρας του έχει κληθεί πολλές φορές να διαχειριστεί κρίσεις, προφυλάσσοντας τους πελάτες του από εξωγενείς κινδύνους, που μπορούν να τους κοστίσουν σε χρήμα και εταιρική φήμη, αλλά και στην μελλοντική τους ανάπτυξη. Η επικοινωνία δεν είναι απλά δημόσιες σχέσεις. Είναι ένα δύσκολο «σπορ», το οποίο απαιτεί στρατηγικά μυαλά, ικανά να «διαβάσουν» και να αναλύσουν πολλά και διαφορετικά επιστημονικά δεδομένα, ένστικτο και διαίσθηση των αλλαγών στο κοινωνικό βαρόμετρο και ικανότητα εντοπισμού και σωστής ερμηνείας των σχετικών διδαγμάτων του παρελθόντος.
«Στα αχαρτογράφητα νερά οι εταιρίες επικοινωνίας λειτουργούμε ως GPS. Συλλέγουμε δεδομένα, τα αναλύουμε και βοηθάμε στην χάραξη μιας ασφαλούς πορείας. Αφουγκραζόμαστε την κοινωνία, αναλύουμε την οικονομία, μελετάμε τις ανθρώπινες ανάγκες, αξιοποιούμε την τεχνολογία και φτιάχνουμε έναν χάρτη αξιών και δράσεων για να διαφυλάξουμε την εταιρική αξία των συνεργατών μας» αναφέρει.
Συνεχίζει λέγοντας πως σε στρατηγικό επίπεδο, η ανάλυση που πραγματοποιεί η MSCOMM, καταγράφει τον αντίκτυπο της κρίσης σε τρία πεδία: το επιδημιολογικό, το οικονομικό και το κοινωνικό. Με δεδομένο ότι και στα τρία πεδία το υφιστάμενο κοινό αίσθημα χαρακτηρίζεται από φόβο, ανασφάλεια και αγωνία, ο Μιχάλης Στάγκος διευκρινίζει πως η επικοινωνία θα πρέπει να βασίζεται σε αξίες όπως η εμπιστοσύνη, η υπευθυνότητα, η αλληλεγγύη και η ευαισθησία.
Σε τακτικό δε επίπεδο, υπογραμμίζει πως η κοινωνική απομάκρυνση και η παραμονή στο σπίτι δημιουργούν νέα δεδομένα που οι εταιρίες καλούνται να αξιοποιήσουν με σεβασμό στον καταναλωτή. Η τηλεόραση, τα κοινωνικά μέσα και γενικότερα τα ψηφιακά δίκτυα σε συνδυασμό με τις πολύ περισσότερες ώρες που περνά ο χρήστης μέσα ή μπροστά από αυτά, αυξάνουν «εκθετικά» τις ευκαιρίες που οι εταιρείες και τα brands μπορούν να απευθυνθούν στους πελάτες τους. Την ίδια στιγμή όμως τα χαρακτηριστικά του κοινού μεταβάλλονται ραγδαία. Με 300.000 εταιρίες σε αναστολή λειτουργίας, τα εισοδήματά μειώνονται και τα καταναλωτικά μοντέλα αλλάζουν υπό το πρίσμα του επαναπροσδιορισμού των αναγκών στις συνθήκες της πανδημίας.
«Οι εταιρείες καλούνται να επικοινωνήσουν σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο περιβάλλον, αλλά και να προβλέψουν ποιες από τις αλλαγές που συντελούνται θα παραμείνουν, επηρεάζοντας την εμπορική και επικοινωνιακή τους στρατηγική την επόμενη μέρα».
Η κουλτούρα του «Doing Well by Doing Good»
Στην εποχή της κλιματικής κρίσης, της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, το σύνθημα «Doing well by Doing good» αποτελεί, σύμφωνα με τον κ. Στάγκο,μέρος της στρατηγικής κάθε επιχείρησης που αντιλαμβάνεται ότι η επιτυχία, η μεγέθυνση και κυρίως η προοπτική της προϋποθέτουν τη βελτίωση, όχι μόνο οικονομικών, αλλά και μίας σειράς περιβαλλοντικών, κοινωνικών και, όπως εσχάτως διαπιστώνουμε, υγειονομικών δεικτών.
Υπό αυτή την έννοια οι μεγάλες επιχειρήσεις, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, επενδύουν σε προγράμματα εταιρικής υπευθυνότητας που καλύπτουν όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων τους, δημιουργώντας οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική ανταποδοτικότητα για την κοινωνία και τους εταίρους τους.
«Αυτό που παρατηρούμε με την κρίση της πανδημίας είναι μια νέου τύπου αλληλεγγύη που εκφράζεται στην αμφίδρομη στήριξη μεταξύ κράτους και επιχειρήσεων, από την οποία ωφελείται ο πολίτης, αλλά και η καθολική οικουμενική υποστήριξη στο παγκόσμιας σημασίας project για την ανάπτυξη θεραπείας κατά του κορωνοϊού».
Εστιάζοντας στην περίπτωση της Ελλάδας, παραδέχεται πως βλέπουμε πολλές αξιόλογες κινήσεις άμεσης προσφοράς και στήριξης του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας από μεγάλες επιχειρήσεις με δωρεές υγειονομικού υλικού και ιατρικού εξοπλισμού, αλλά και στήριξη πρωτοβουλιών όπως το «Digital Solidarity» του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσω του οποίου εταιρείες διαθέτουν δωρεάν ψηφιακές υπηρεσίες στους πολίτες.
Από την πλευρά της κυβέρνησης βλέπουμε στήριξη του ιδιωτικού τομέα, τόσο με τα άμεσα μέτρα για τις εταιρείες που ανέστειλαν τη λειτουργία τους, όσο και με την προαναγγελία πακέτου στήριξης της οικονομίας, ώστε οι επιχειρήσεις να καταφέρουν να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας και να λειτουργήσουν ως σταθεροποιητικός παράγοντας.
Σε διεθνές επίπεδο η αλληλεγγύη χαρακτηρίζει και την οικουμενική δέσμευση για την ανάπτυξη θεραπείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι ξεκινά μια μεγάλη παγκόσμια κλινική δοκιμή, με την ονομασία Solidarity Trial (Αλληλεγγύη), η οποία θα δοκιμάσει τις τέσσερις πιο υποσχόμενες θεραπείες με τη συμμετοχή χιλιάδων ασθενών σε δεκάδες χώρες.
«Το Doing Well by Doing Good στη διάρκεια της πανδημίας έφερε στο προσκήνιο την αξία της αλληλεγγύης. Εκφράστηκε με ταχύτητα και υπευθυνότητα και δημιούργησε ένα θετικό προηγούμενο για την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών και περιβαλλοντικών κρίσεων με πανστρατιά δυνάμεων ιδιωτικού και δημόσιου τομέα».
Πώς προετοιμαζόμαστε για την επόμενη μέρα
Για τον Μιχάλη Στάγκο οι εξαγγελίες που αφορούν στη στήριξη της οικονομίας είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο, θεωρεί πως το «restart» και η επιστροφή στην κανονικότητα θα πάρει χρόνο και για τις επιχειρήσεις και για τους εργαζόμενους.
Σε αυτή τη φάση οι επιχειρήσεις καλούνται να επιλύσουν τα άμεσα ζητήματα που προκαλεί ο κορωνοϊός, όπως η προσαρμογή σε μοντέλα τηλεργασίας για τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, η διαφύλαξη της εφοδιαστικής τους αλυσίδας, η κατακόρυφη πτώση στη ζήτηση και τα συνακόλουθα προβλήματα άμεσης ρευστότητας και η ανάγκη «τεχνολογικής επάρκειας» προκειμένου να μην απειληθεί η λειτουργικότητα των συστημάτων τους που δοκιμάζονται στη φάση της κρίσης.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να αντέξουν σε μια παρατεταμένη συνθήκη οικονομικής ασφυξίας με επεξεργασία καλών και κακών σεναρίων, αλλά και προσδιορισμό των παρεμβάσεων που θα απαιτηθούν ανάλογα με την εξέλιξη της κρίσης, καθώς επίσης και να επεξεργαστούν ένα ολοκληρωμένο πλάνο επιστροφής – επανεκκίνησης σε συνθήκες υγειονομικά επισφαλείς.
Να προβλέψουν δηλαδή ποια θα είναι τα βήματα της επιστροφής σε ένα περιβάλλον που ο υγειονομικός κίνδυνος δεν θα έχει ολοκληρωτικά εκλείψει. Ακόμα και μετά την κρίση οι επιχειρήσεις θα πρέπει να εκπέμπουν «υγεία και ασφάλεια» και να είναι προετοιμασμένες για κλυδωνισμούς στις εφοδιαστικές τους αλυσίδες από νέα, εστιασμένα «lockdown».
Τέλος, θα πρέπει να προβλέψουν – φανταστούν ποια θα είναι η «νέα κανονικότητα», το περιβάλλον μέσα στο οποίο θα κληθούν να λειτουργήσουν μετά την κρίση και τι είδους αλλαγές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν σε σχέση π.χ. με τη συμπεριφορά των καταναλωτών, αλλά και να προετοιμαστούν για προσαρμογή σε αλλαγές που θα επέλθουν στο ρυθμιστικό πλαίσιο προκειμένου να μειωθεί το ρίσκο μίας νέας πανδημίας.
