Μιμή Ντενίση στο Fortune: Οι επιχειρηματίες έχουν χρέος να στηρίξουν τον πολιτισμό
Πέρασαν σχεδόν 7 μήνες από τότε που τα θέατρα της χώρας έριξαν αυλαία εξαιτίας του κορωνοϊού. Επιχειρηματίες, ηθοποιοί, αλλά και επαγγελματίες που απασχολούνται στον χώρο του θεάματος έπαυσαν κάθε δραστηριότητα και έμειναν με μηδενικά έσοδα.
Η πολυπόθητη ανακοίνωση της κυβέρνησης άργησε, όμως έγινε και τα νέα δεδομένα διαμορφώνουν ένα διαφορετικό σκηνικό. Επιτέλους δόθηκε το «πράσινο φως» για να ανοίξουν οι θεατρικές σκηνές στο ευρύ κοινό, υπό αντίξοες συνθήκες, αφού η πληρότητα θα καλύπτει το 30% των θέσεων, η έκδοση των εισιτηρίων θα γίνεται μόνο ηλεκτρονικά και η χρήση μάσκας, πριν και κατά τη διάρκεια της παράστασης, θα είναι υποχρεωτική. Οι πρώτες πρεμιέρες έχουν προγραμματιστεί για τις επόμενες ημέρες, ενώ καλλιτέχνες και θεατρικοί παραγωγοί περιμένουν με αγωνία τα μέτρα της κυβέρνησης για την επιδότηση των κενών θέσεων.
Η πρώτη σκέψη μου μετά την ανακοίνωση των μέτρων ήταν να επικοινωνήσω με την Μιμή Ντενίση καθώς είναι ο άνθρωπος που διαθέτει μια ολιστική ματιά για τον κλάδο. Ούσα καλλίτεχνις, θεατρική συγγραφέας, παραγωγός και επιχειρηματίας, η κα Ντενίση μπορούσε να μου δώσει την πραγματική διάσταση του προβλήματος. Με υποδέχτηκε στο σπίτι της σαν να γνωριζόμασταν από καιρό και από τα πρώτα λεπτά της συζήτησής μας με έκανε να αισθανθώ άνετα, παρότι απέναντι μου είχα μια σταρ με ιστορία 40 ετών στο θεατρικό σανίδι. Στο τραπέζι έπεσε αμέσως η ανακοίνωση των μέτρων από την κυβέρνηση αλλά και το πώς βλέπει η ίδια την προοπτική αυτής της πρότασης. Συνιστά μια βιώσιμη λύση ή θα ανοίξει ακόμη περισσότερο η ψαλίδα των εξόδων για τους επιχειρηματίες;
Χωρίς επιδότηση θέσεων μιλάμε για μια μη βιώσιμη λύση
«Κατανοώ και τις δύο πλευρές. Αν μείνουμε στην πληρότητα 30%, χωρίς επιδότηση, για ένα μικρό θέατρο 100 θέσεων αυτό μεταφράζεται σε 30 θεατές. Στην δική μας περίπτωση που έχουμε 1100 θέσεις, τα πράγματα είναι πιο ευνοϊκά. Θα πρέπει, ωστόσο, να συνυπολογίσουμε τον θίασο που απαριθμεί 30 ηθοποιούς, τα 20 άτομα προσωπικό που απασχολούνται στην παράσταση (μακιγιάζ, κοστούμια, φώτα, ήχος κλπ) όπως και το προσωπικό του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, που περιλαμβάνει τους ανθρώπους που εργάζονται στο ταμείο, τους ταξιθέτες και τις καθαρίστριες. Μιλάμε λοιπόν για πάνω από 100 οικογένειες. Θεωρώ πως ένα τέτοιο μοντέλο δεν είναι βιώσιμο. Σίγουρα με την επιδότηση τα δεδομένα θα είναι λίγο καλύτερα. Σε καμία περίπτωση το θέατρο δεν πρέπει να σταματήσει τη λειτουργία του. Είναι η ψυχολογική μας στήριξη» επισημαίνει η κα Ντενίση.
Είναι κατηγορηματική όταν αναφέρεται στα πρωτόκολλα υγιεινής που πρέπει να εφαρμόζουν τα θέατρα. Δυστυχώς, όπως λέει, σε πολλά θέατρα και προ πανδημίας δεν τηρούνταν οι κανόνες υγιεινής, καθώς ένας σημαντικός αριθμός εξ αυτών δεν διέθετε δύο εξόδους διαφυγής, όπως προβλέπει ο νόμος, ούτε αέρα που να έρχεται από έξω και να ανανεώνεται με φυσικό τρόπο, όπως συμβαίνει στον «Ελληνικό Κόσμο».
«Έχω μεγάλη έννοια, όχι μόνο για τον εαυτό μου, αλλά και για τους ηθοποιούς. Είμαι υπεύθυνη για αυτά τα άτομα. Το διάλειμμα πρέπει να κοπεί, εμείς θα πρέπει να κάνουμε τεστ για τον κορωνοϊό κάθε 10 μέρες, το οποίο συνεπάγεται έξτρα κόστος για την επιχείρηση. Δεν συμφωνώ με αυτούς που τα βάζουν με την κυβέρνηση. Βλέπω με λύπη μου μία διαρκή αντιπαράθεση και μια αντίδραση στα μέτρα. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτή τη στιγμή το κυρίαρχο Υπουργείο δεν είναι, ούτε το Οικονομικών, ούτε εκείνο του Πολιτισμού, αλλά το Υπουργείο Υγείας. Θεωρώ ότι εάν περιοριστούν οι έξοδοι σε μπαρ και πλατείες θα συγκρατήσουμε τα ποσοστά των κρουσμάτων».
Με τις online παραστάσεις χάνεται η ουσία του θεάτρου
Η ίδια είναι εναντίον του να γίνονται οι παραστάσεις διαδικτυακά. Όχι μόνο ως προς το αισθητικό κομμάτι – διότι για να προκύψει το επιθυμητό αποτέλεσμα θα πρέπει το γύρισμα έχει γίνει με τρόπο τηλεοπτικό, ο φωτισμός να είναι κατάλληλος έτσι ώστε να αποδίδεται η ατμόσφαιρα – αλλά και επειδή χάνεται η ουσία του ίδιου του θεάτρου.
«Είμαι εναντίον σε κάθε προχειρότητα. Η μόνη περίπτωση στην οποία θα ήμουν ανοιχτή για online θεατρικές παραστάσεις είναι εφόσον έχει τελειώσει οριστικά μια παράσταση. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα να την δει ο κόσμος που δεν πρόλαβε να έρθει στο θέατρο. Και φυσικά με κάποιο αντίτιμο. Το δωρεάν θα πρέπει να τελειώσει. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι είναι θέμα αξιών και ήθους και ότι εργάζονται άνθρωποι πάνω στη σκηνή που πρέπει να πληρωθούν».
Κατανοώντας τη δυσκολία των καιρών αλλά και την ανάγκη του κόσμου να τέρψει την ψυχή του μέσω της τέχνης, η κα Ντενίση, παρά το γεγονός ότι οι παραστάσεις της έσπασαν κάθε ρεκόρ εισιτηρίων παραμένει πιστή στην απόφασή της να διατηρηθούν οι τιμές των εισιτηρίων στα ίδια επίπεδα. Πεποίθησή της είναι πως το θέατρο θα πρέπει να είναι για όλους ανοικτό, όπως ακριβώς συνέβαινε και στην αρχαιότητα.
Την ρωτώ αν πιστεύει ότι ο κόσμος θα δεχτεί να παρακολουθήσει ένα θεατρικό μεγάλης διάρκειας φορώντας μάσκα. Μου απαντά πως όλα είναι θέμα εξοικείωσης και πως χρειάζεται χρόνος για να προσαρμοστούμε στα νέα δεδομένα.
«Το βασικό κοινό του θεάτρου αποτελείται από άτομα ηλικίας από 40 ετών και πάνω. Υπάρχουν αυτοί που αντιμετωπίζουν με ψυχραιμία την πανδημία, αλλά και εκείνοι που αισθάνονται μεγάλο φόβο. Και εγώ προσωπικά κάνω υπέρβαση του φόβου μου και παίζω στη σκηνή. Η αίσθησή μου είναι ότι θα περάσουμε ένα δύσκολο διάστημα, θα υπάρξει κόσμος που δεν θα βγει τους πρώτους μήνες. Είναι κάτι που το περιμένουμε. Προσωπικά ως επιχειρηματίας, αλλά και ως ηθοποιός, έχω αγωνία για το πως θα πάει η πανδημία. Θεωρώ ότι από το Νοέμβριο και κοντά στις γιορτές των Χριστουγέννων ο Έλληνας θα νιώσει ακόμη περισσότερο την ανάγκη να βγει και να παρακολουθήσει θέατρο».
Υπενθυμίζει δε πως ο κλάδος του θεάματος έχει πληγεί περισσότερο και από τον τουρισμό. Γιατί μιλάμε για πλήρη παύση δραστηριοτήτων. Η εκτίμηση της είναι μάλιστα πως η ψαλίδα των χαμένων εσόδων, εάν δεν υπάρξει εκ νέου λουκέτο στα θέατρα, μπορεί να κλείσει μέχρι το Πάσχα.
«Το θυμικό του Έλληνα λειτουργεί σωστά και δίκαια»
Πώς μπορεί και συνδυάζει τρεις διαφορετικές ιδιότητες, εκείνη του καλλιτέχνη, του συγγραφέα και του επιχειρηματία και μάλιστα σε έναν αρκετά ιδιόμορφο κλάδο που η ανάληψη θέσεων ευθύνης από γυναίκες είναι σπάνια;
Στα 40 χρόνια που κλείνει το 2021 στο θέατρο, μου λέει ότι έχει παίξει μόνο μία φορά σε θίασο άλλου παραγωγού. Από τα πρώτα της κιόλας επαγγελματικά βήματα ενεπλάκη σοβαρά με το επιχειρείν, παραδέχεται όμως ότι το να συγκεραστούν η ιδιότητα του καλλιτέχνη και του επιχειρηματία είναι δύσκολο εγχείρημα.
«Ξέρω πολύ καλά την παραγωγή και όλες τις δουλειές του θεάτρου, αλλά και πώς να διαχειρίζομαι το budget, γι’ αυτό και θεωρούμαι καλή επιχειρηματίας» λέει χαρακτηριστικά.
Το γράψιμο είναι ένα κεφάλαιο από μόνο του. Προσφέρει ευχαρίστηση και ανακούφιση. Σου επιτρέπει να κάνεις έρευνα, να απομονώνεσαι και να εκφράζεσαι με έναν διαφορετικό τρόπο.
«Η τέχνη είναι ανακούφιση για την ψυχή. Για εμένα η σκηνοθεσία είναι ένα με το γράψιμο. Είναι η πραγμάτωση των ονείρων που σχεδιάζεις στο χαρτί, ενώ η υποκριτική είναι μια φθοροποιός διαδικασία. Είναι σκληρό επάγγελμα, είμαστε εκτεθειμένοι στην κρίση οποιουδήποτε. Το θέατρο είναι μία δεύτερη ζωή. Μπαίνω στο ρόλο, νιώθω τα συναισθήματά του ήρωα που υποδύομαι και βιώνω συγκίνηση».
Ομολογουμένως οι παρατάσεις για τη Σμύρνη («Σμύρνη μου αγαπημένη», «Και από Σμύρνη … Σαλονίκη» στις οποιες παραγωγός είναι το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και η επιχειρηματίας Σοφία Εφραίμογλου) παρότι πραγματεύονται ένα ιστορικό γεγονός σχεδόν έναν αιώνα πριν, κατάφεραν να αποκτήσουν φανατικό κοινό όλων των ηλικιών. Ήταν προετοιμασμένη για κάτι τέτοιο; Πώς αντιλήφθηκε την επιτυχία που ερχόταν;
«Το κοινό έχει πάντα ένστικτο. Το θυμικό του Έλληνα λειτουργεί σωστά και δίκαια. Πιστεύω ότι το κοινό αγκάλιασε τα έργα διότι δεν ντράπηκα να πω τις αλήθειες της ιστορίας διατηρώντας πάντα το αντικείμενο στοιχείο. Κάθε παράσταση ενέχει ρίσκο καθώς στο θέατρο δεν ξέρεις προκαταβολικά τι θα αρέσει στον κόσμο. Αυτός που συμπορεύεται όμως με το κοινό και έχει το ένστικτο της εποχής είναι κι αυτός που στο τέλος θα επικρατήσει».
Παραδέχεται πως όταν ξεκίνησε να παίζεται η πρώτη παράσταση στο θέατρο «Ελληνικός Κόσμος» του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, όλοι θεωρούσαν ότι θα ερχόταν αποτυχία, όμως εκείνη δεν πτοήθηκε.
«Έχω μία μεταφυσική επαφή με τα θέματα. Η Σμύρνη ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση μέσα μέχρι στιγμής στην καριέρα μου καθώς ένα μεγάλο ίδρυμα, μέσα στην κρίση, πήρε τεράστιο ρίσκο για να ανέβει αυτή η παράσταση. Βέβαια τα μεγαλύτερα ρίσκα φέρνουν και τεράστιες επιτυχίες» τονίζει.
Το ντοκιμαντέρ για τα ελγίνεια μάρμαρα και η ταινία των 5 εκατ. ευρώ
Αυτή τη στιγμή σε συνεργασία με το ίδρυμα Μαριάννας Βαρδινογιάννη βρίσκεται στα σκαριά ένα ντοκιμαντέρ που αφορά στην επιστροφή των ελγίνειων μαρμάρων στην Ελλάδα. Όπως λέει η κα Ντενίση, νιώθει πολύ μεγάλη χαρά που ένα τέτοιο ίδρυμα της δίνει ψήφο εμπιστοσύνης και που η κα Βαρδινογιάννη τυγχάνει να είναι ταυτόχρονα και πρόεδρος της ελληνικής επιτροπής για την επιστροφή των μαρμάρων. Το ντοκιμαντέρ θα γίνει υπό την επίβλεψη της Ελένης Αρβελέρ, θα πρωταγωνιστήσουν ηχηρά ονόματα της παγκόσμιας υποκριτικής σκηνής και η κα Ντενίση θα αναλάβει το ρόλο της αφηγήτριας.
«Είναι ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ. Πιστεύω πως όσο πιο πολύ παρουσιάζουμε ως χώρα τα επιχειρήματα μας, τόσο πιο σαφές γίνεται στο ευρύ κοινό ότι μιλάμε για μία τεράστια αδικία που πρέπει να αποκατασταθεί».
Η απορία μου είναι με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο. Θα ήταν ποτέ δυνατόν το βρετανικό μουσείο να δεχτεί να επιστρέψει σε μια χώρα την πολιτιστικής της κληρονομιά; Μια τέτοια υποχώρηση δεν θα έδινε πάτημα και σε άλλες χώρες να ζητήσουν τα δικά τους εκθέματα;
«Τα μάρμαρα του Παρθενώνα είναι ειδική κατηγορία. Είναι τα μόνα που ανήκουν σε ένα μνημείο όπου βρίσκεται στην θέση που ήταν πάντα. Δε μιλάμε για ένα αυτόνομο άγαλμα».
Τα γυρίσματα αναμένεται να ξεκινήσουν σε ένα με δύο μήνες, ενώ τον Μάιο θα ξεκινήσουν και τα γυρίσματα της ταινίας «Σμύρνη μου αγαπημένη» μεταφέροντας το θεατρικό έργο στη μεγάλη οθόνη.
«Θα χτίσουμε στο Φάληρο την προκυμαία της Σμύρνης, την οποία και θα αφήσουμε στην περιοχή. Μιλάμε για ένα project 5 εκατομμυρίων ευρώ που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα. Μόνο οι κομπάρσοι είναι 3.500. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα δώσουμε δουλειά σε πολύ κόσμο, όχι μόνο σε ηθοποιούς αλλά και σε συνεργεία που όλο αυτό το διάστημα και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης είχαν μείνει χωρίς δουλειά. Προς το παρόν λίγοι Έλληνες επιχειρηματίες έχουν στηρίξει το εγχείρημα. Ακόμη χρειαζόμαστε στήριξη και είμαστε ανοιχτοί σε κάθε είδους οικονομική βοήθεια. Θα πρέπει να καταλάβουν οι επιχειρήσεις πως όσο συμβάλλουν στον αθλητισμό, άλλο τόσο πρέπει να συμβάλουν και στον πολιτισμό. Σκεφτείτε μόνο την διαφήμιση που θα γίνει για τη χώρα μας από όλους αυτούς τους ηθοποιούς που έχουν το δικό τους κοινό στις χώρες τους».
Κάνω πολιτικά statements μέσα από το θέατρο
Οι προκλήσεις του Ερντογάν και οι ανακατατάξεις που λαμβάνουν χώρα στο γεωπολιτικό σκηνικό κάνουν την Σμύρνη πιο επίκαιρη από ποτέ. Για την κα Ντενίση, οι κυβερνήσεις πάντα έκρυβαν κάτω από το χαλί τα προβλήματα και στρογγυλοποιούσαν τα πράγματα. Όμως η ιστορία επαναλαμβάνεται και δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού.
«Στην ουσία κάνω πολιτικά statements μέσα από το θέατρο. Κάνω πολιτική πράξη μέσα από τα έργα μου. Το περισσότερο που μπορεί να κάνει η Ελλάδα για το 2022 είναι να δώσει βήμα σε αυτή την ταινία. Το θέμα της Μικράς Ασίας πρέπει να γίνει γνωστό διεθνώς» καταλήγει.
