Μητσοτάκης: Η κλιματική κρίση απαιτεί οριζόντια αναπροσαρμογή κάθε δημόσιας πολιτικής
Άρθρο στην ισπανική εφημερίδα «El País» έγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με αφορμή τη Σύνοδο Κορυφής των κρατών-μελών του νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMED 9), που πραγματοποιείται στην Αθήνα:
Τι θα σκεφτούν για εμάς; Το πράσινο μήνυμα από την Αθήνα για τη Μεσόγειο
Η Μεσόγειος αποτελεί λίκνο ιστορικών πολιτισμών με κοινό στοιχείο τους τη ριζοσπαστική σκέψη, τους υψηλούς στόχους και τη διαρκή δράση. Είναι αυτοί που συνέβαλαν ώστε η ανθρωπότητα να κινείται προς τα εμπρός, μέσα στους αιώνες. Και αυτή η αναμορφωτική τους επιρροή παραμένει ισχυρή ακόμα και σήμερα.
Στο φως της ίδιας παράδοσης των μεσογειακών λαών κινείται και η σημερινή Συνάντηση της Αθήνας, που φιλοξενεί τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων του Νότου της ηπείρου μας, δίπλα στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωκοινοβουλίου. Ένα φόρουμ-απάντηση στις προκλήσεις του κοινού μας μέλλοντος. Με πρώτη, ανάμεσά τους, την κλιματική κρίση.
Οι Πρόεδροι Γαλλίας και Κύπρου, οι Πρωθυπουργοί της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Κροατίας, της Μάλτας, της Σλοβενίας και της Ελλάδας και ο Υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας βρίσκονται στην πόλη που γέννησε τη Δημοκρατία για να υπηρετήσουν δύο οικουμενικούς στόχους: την ειρήνη, την ασφάλεια και τη συνεργασία στη Μεσόγειο. Αλλά και την προστασία της ζωής από την εκδίκηση της φύσης.
Η 8η Σύνοδος της EUMED είναι, λοιπόν, ένα κορυφαίο γεγονός σε μία κρίσιμη συγκυρία, που καλείται να εισηγηθεί λύσεις οι οποίες δεν θα αφορούν μόνον τον ιστορικό του μέλλοντος, όσο την παρούσα και τις επόμενες γενιές. Κάτι που βεβαιώνει η εμπειρία του φετινού καλοκαιριού στη Μεσόγειο και την Ευρώπη, οι οποίες δοκιμάστηκαν ταυτόχρονα από φωτιές και πλημμύρες.
Στην Ελλάδα καταγράφηκαν, ήδη, θερμοκρασίες ρεκόρ που μαζί την πολύμηνη ξηρασία, την μετέτρεψαν σε πυριτιδαποθήκη. Το ίδιο συνέβη και σε πολλές χώρες. Άλλες έχασαν ζωές και δάση από πυρκαγιές. Ενώ άλλες θρήνησαν θύματα, υποδομές και περιουσίες από τις βροχές. Η κλιματική κρίση, συνεπώς, δεν είναι πλέον μια αφηρημένη έννοια. Αποβιβάστηκε στις όμορφες ακτές μας.
Αποτελεί μία ορατή απειλή για το περιβάλλον, για τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας. Γι’ αυτό κι είμαι βέβαιος ότι οι ηγέτες της EUMED θα υποστηρίξουμε από κοινού ένα σχέδιο άμεσης και φιλόδοξης δράσης. Η οποία θα περιλαμβάνει πολλά επίπεδα, θα συντονίζεται διαρκώς και ασφαλώς θα απλώνεται στον χρόνο.
Πρώτα απ’ όλα, οφείλουμε να επαναβεβαιώσουμε τη δέσμευσή μας για περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό. Διασφαλίζοντας ότι η φωνή της Μεσογείου θα ακούγεται πιο δυνατά στην παγκόσμια σκηνή σε θέματα Περιβάλλοντος.
Επιτακτική είναι, επίσης, η ευθυγράμμιση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στην κατεύθυνση της κλιματικής προσαρμογής και της κλιματικής ουδετερότητας. Και εδώ πρέπει να υπάρξουν καινοτόμα σχήματα συνεργασίας για την εφαρμογή τολμηρών ιδεών. Πρέπει, ακόμη, να επιταχυνθούν υποδομές απαλλαγμένες από την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα. Και να εργαστούμε από κοινού με όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενόψει των στόχων και της Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή 2021 (COP26).
Δεύτερον, βλέπουμε τη ζωντάνια της μεσογειακής βιοποικιλότητας να απειλείται απ’ την απώλεια οικοτόπων. Τα δάση μας να καίγονται. Τη διάβρωση των εδαφών να προχωρεί. Και τα χαρακτηριστικά των υδρογραφικών λεκανών να αλλάζουν. Οι συνέπειες είναι τεράστιες, ήδη. Και οι λύσεις επείγουσες όσο ποτέ. Οφείλουμε να αποκαθιστούμε αμέσως κάθε ζημιά. Ανταλλάσσοντας εμπειρίες και τεχνολογίες. Συντονίζοντας κοινές δράσεις και μέσα επέμβασης. Αλλά και αντιμετωπίζοντας τους κινδύνους με ενιαία συστήματα πρόβλεψης και έγκαιρης παρέμβασης.
Σχετικά με το θαλάσσιο περιβάλλον μας, το Συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης για την Προστασία της Φύσης έδωσε το σύνθημα, στη Μασσαλία. Εκεί, συμφωνήσαμε στην προστασία του 30% των θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών έως το 2030 και στον έλεγχο της υπεραλίευσης, Ο ρόλος της Γαλάζιας Οικονομίας στην επιτυχία του ευρωπαϊκού Green Deal στη Μεσόγειο είναι καθοριστικός.
Η κλιματική κρίση, ωστόσο, απαιτεί οριζόντια αναπροσαρμογή κάθε δημόσιας πολιτικής. Για παράδειγμα, η διαχείριση της ανάκαμψης του τουρισμού μετά την Covid πρέπει να γίνει με βάση νέα μοντέλα. Όχι πια με βάση τον αριθμό των επισκεπτών. Αλλά μέσω μιας προσέγγισης με επίκεντρο τη φύση και την ανθρώπινη συμπεριφορά. Είναι κάτι που ενδιαφέρει ιδίως τα μοναδικά νησιά και τις ακτές μας. Το βλαβερό ενεργειακό αποτύπωμα πρέπει εκεί να δώσει τη θέση του σε πράσινες πρωτοβουλίες. Κι η χαρά του κάθε επισκέπτη τους να ενταχθεί στη συνύπαρξή του με τη φυσική ομορφιά του τόπου.
Τέλος, σε ό,τι αφορά την Πολιτική Προστασία και την πρόληψη, η συνεργασία των μεσογειακών χωρών είναι μονόδρομος. Το προφίλ των οικολογικών καταστροφών είναι κοινό. Συνεπώς, κοινή πρέπει να είναι και η άμυνα. Κι αυτό σημαίνει αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας. Και ενίσχυση του RescEU στη Μεσόγειο, μέσω ενός ειδικού Ευρωπαϊκού Αποθεματικού.
Η EUMΕD, ως μεσογειακή συνιστώσα της Ευρωπαϊκής οικογένειας, καλείται να αρθεί, τώρα, στο ύψος που θέλει η νέα πραγματικότητα στην ήπειρό μας και στον εύθραυστο πλανήτη μας. Και η 8η Σύνοδός της, με τις αποφάσεις της, είναι μία σοβαρή ευκαιρία να αποδείξει την πρωτοπόρα δυναμική της.
Οφείλουμε να χτίσουμε ένα μέλλον δικαιοσύνης, όπου οι άνθρωποι και η φύση θα συνυπάρχουν αρμονικά και γόνιμα. Ένα μέλλον στο οποίο οι επόμενες γενιές θα κοιτάζουν πίσω με υπερηφάνεια για τα όσα εμείς καταφέραμε. Θα είναι μια μάχη σίγουρα δύσκολη. Την οποία, όμως, δεν έχουμε δικαίωμα να χάσουμε.
