«Μονομαχία» πολιτικών αρχηγών στη βουλή για τον νέο Πτωχευτικό Κώδικα

Με τοποθετήσεις πολιτικών αρχηγών αναμένεται σήμερα στην Ολομέλεια η συζήτηση και ψήφιση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Οικονομικών που αφορούν τις «Ρυθμίσεις και το πλαίσιο δεύτερης ευκαιρίας» σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που αδυνατούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους.

Στην αιχμή της αντιπαράθεσης μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, κατά την διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων, έχουν βρεθεί οι διατάξεις που αφορούν την προστασία της πρώτης κατοικίας για τους «κόκκινους» δανειολήπτες στεγαστικών και ενυπόθηκων τραπεζικών δανείων, το ύψος του ακατάσχετου ποσού για μισθούς, συντάξεις και από εισοδήματα καθώς και για τις διαδικασίες πτώχευσης φυσικών και νομικών προσώπων. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έχει προαναγγείλει στην Επιτροπή Οικονομικών ότι θα καταθέσεις νομοθετικές βελτιώσεις .

Στο στόχαστρο της αντιπολίτευσης, αναμένεται να βρεθεί, το άρθρο 268 του νομοσχεδίου που αφορά στις διατάξεις του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων σχετικά με τις μονομερείς αναπροσαρμογές ασφαλίστρων που έχουν δικαίωμα να προβαίνουν οι ασφαλιστικές εταιρείες στα συμβόλαια Υγείας, μετά και τις παρατηρήσεις που καταγράφονται και στην έκθεση της Επιστημονικής Επιτροπής σημειώνοντας ότι αυτό δεν συνάδει με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και επισημαίνοντας ότι «είναι πιθανόν να συνεπάγεται σοβαρή περιουσιακή ζημία για τους ασφαλισμένους».Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων ‘Αδωνης Γεωργιάδης, πάντως, στην Επιτροπή Οικονομικών έχει αναφέρει πως θα καταθέσει νομοθετική βελτίωση όπου θα αποσαφηνίζεται πλήρως ότι η διάταξη αυτή αφορά μόνο τα «ανοικτά» σε αναπροσαρμογές ασφαλιστήρια συμβόλαια Υγείας και όχι τα «παλαιά» και «κλειστά» ασφάλιστρα που δεν παρέχουν αναπροσαρμογές ασφαλίστρων. Επίσης, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων έχει αναφέρει ότι αυτό που θεσπίζεται είναι προς όφελος των κατόχων «ανοικτών» ασφαλιστηρίων καθώς πλέον οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν θα μπορούν να ζητούν «ανεξέλικτες» αυξήσεις καθώς μπαίνει ως «ταβάνι» ο δείκτης του ΙΟΒΕ.

Στο νομοσχέδιο μέχρι αυτή την στιγμή έχουν κατατεθεί τέσσερις υπουργικές τροπολογίες που αφορούν την σύσταση και οργάνωση στο Υπουργείο Οικονομικών Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης. Τις κατεπείγουσες ρυθμίσεις για τη διασφάλιση της θαλάσσιας συγκοινωνιακής εξυπηρέτησης νησιωτικών περιοχών και την ανάκτηση του ακτοπλοϊκού δικτύου. Ρυθμίσεις θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών. Και μια τροπολογία του υπουργείου Εργασία με τον μηχανισμός ενίσχυσης της απασχόλησης «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» – Τροποποίηση της παρ.3 του άρθρου 31 του ν. 4690/2020 και της παρ.2 του άρθρου 123 του ν.4714/2020 2. Έκτακτα μέτρα στήριξης εργαζομένων σε επιχειρήσεις – εργοδότες σε Περιφερειακές Ενότητες που εντάσσονται σε επιδημιολογικό επίπεδο «πολύ υψηλό», «υψηλό», «μέτριο» και «χαμηλό».

Αντιπαράθεση κυβέρνησης-ΚΙΝΑΛ με την έναρξη της συζήτησης για τις ευθύνες υπαγωγής της Ελλάδας στα μνημόνια

Το ζήτημα της υπαγωγής της Ελλάδας στα μνημόνια ήταν αυτό που πυροδότησε κλίμα αντιπαράθεσης ανάμεσα στην κυβέρνηση και το Κίνημα Αλλαγής, με την έναρξη της συζήτησης του νομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών «Ρυθμίσεις και το πλαίσιο δεύτερης ευκαιρίας» στην Ολομέλεια. «Η παράταξη της Νέας Δημοκρατίας έχει το πιο θετικό πρόσημο για την ελληνική κοινωνία και οικονομία», απάντησε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, όταν δέχθηκε τα πυρά του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του Κινήματος Αλλαγής Ανδρέα Λοβέρδου που μίλησε για τις ευθύνες της κυβέρνησης Καραμανλή.

Η αντιπαράθεση άρχισε όταν ο Ανδρέας Λοβέρδος ζήτησε τον λόγο, με την έναρξη της συζήτησης, προκειμένου να καταγγείλει τις αναφορές του υπουργού Οικονομικών στις ευθύνες του ΠΑΣΟΚ για την υπαγωγή στα μνημόνια.

«Συζητάμε σήμερα ένα σχέδιο νόμου που ρυθμίζει τέσσερα θέματα της οικονομίας πάρα πολύ σοβαρά, και όπως πιστεύουμε εμείς, με τρόπο αρνητικό. Ο εισηγητής μας, ο κ. Κατρίνης, άσκησε κριτική. Η αντιπαράθεση που διάλεξε ο κ. υπουργός να κάνει δεν τον τιμά. Έκανε αντιπαράθεση για το παρελθόν με το κόμμα μας και μας πρόσβαλε. Δεν θέτω θέμα προσωπικό. Θέτω θέμα πολιτικό», είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Κινήματος Αλλαγής και απευθύνθηκε στον υπουργό Οικονομικών, ως εξής: «Θέλω να θυμίσω στον κ. Υπουργό ότι στις εκλογές του 2009, ήταν βουλευτής τότε, η κυβέρνησή του παρόξυνε τα χρέη της χώρας και τις δαπάνες του έτους εκείνου, στην προεκλογική περίοδο, με τρομακτικό ποσό. Θέλω ακόμη να του πω ότι όταν παρέλαβα από την κ. Πετραλιά το υπουργείο Εργασίας, ο νυν δήμαρχος Αμαρουσίου, που τον στήριξε η ΝΔ, ήταν πίσω από την κ. Πετραλιά, και μου έλεγε “αν δεν βρω 2,5 δις ευρώ σε λίγες ώρες δεν έχουμε να πληρώσουμε τις συντάξεις του Δεκεμβρίου και τα δώρα των Χριστουγέννων”. Όταν αυτή είναι η κατάσταση, δεν πρέπει να τολμάει να λέει ο κ. Σταϊκούρας που ήταν μέλος εκείνης της πλειοψηφίας, ότι εμείς ρίξαμε τη χώρα στα μνημόνια και ότι εμείς έχουμε πάρει τη θέση που μας αξίζει στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Δεν το κάνει τυχαία. Δεν θέλει να συζητηθεί το παρόν σχέδιο νόμου, γιατί δεν έχει εμπιστοσύνη στις διατάξεις του. Γενικεύει τη συζήτηση, μας μέμφεται με τρόπο απαράδεκτο, αντιδεοντολογικό και αντικοινοβουλευτικό αλλά θα πάρει, σε όλη τη διάρκεια της σημερινής διαδικασίας, τις απαντήσεις που αξίζουν στην τοποθέτησή του. Και κάτι τελευταίο: όταν έχεις συμμετάσχει σε μια προσπάθεια να ανορθωθεί η χώρα, και έχεις αισθανθεί ποιοι είναι αυτοί που έχουν βάλει και ποιοι αυτοί που δεν έχουν βάλει πλάτη, όταν ξέρεις ότι συγκρότησες μαζί με τους αγανακτισμένους και τους ψεκασμένους το περίφημο αντιμνημονιακό μέτωπο, πρέπει σήμερα να είσαι πολύ πιο προσεκτικός σε αυτά που λες, όταν απευθύνεσαι στο ΠΑΣΟΚ και στο Κίνημα Αλλαγής».

Απάντηση στον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπος του Κινήματος Αλλαγής έδωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, δηλώνοντας ότι είναι η παράταξη της ΝΔ εκείνη που έχει το πιο θετικό πρόσημο για την ελληνική κοινωνία και οικονομία. «Πρώτα από όλα εγώ όρους “να μην τολμάω να τοποθετηθώ”, δεν θα τους χρησιμοποιούσε ποτέ», ανέφερε ειδικότερα ο Χρήστος Σταϊκούρας και πρόσθεσε, απευθυνόμενος στον Ανδρέα Λοβέρδο: «Καθένας έχει την ελευθερία να τοποθετείται όπως ο ίδιος εκτιμά. Είμαι υπερήφανος για την παράταξη την οποία υπηρετώ διαχρονικά, διότι, όπως έχουμε πει πολλές φορές μέσα σε αυτή την αίθουσα, παρά τα λάθη και τις παραλείψεις που όλοι έχουν κάνει στη χώρα αποδεδειγμένα -και κατέθεσα πίνακες- έχει το πιο θετικό πρόσημο για την ελληνική κοινωνία και οικονομία. ‘Αρα, επί συγκεκριμένων πινάκων μίλησα και τα στοιχεία αποδεικνύουν την ορθότητα των επιχειρημάτων μου. Μίλησα για την ουσία του νομοσχεδίου. Παρακαλώ δείτε τα πρακτικά και θα διαπιστώσετε ότι τις προηγούμενες ημέρες 2 ώρες και 10 λεπτά αφιέρωσα για να απαντάω και στα κόμματα και στους φορείς και στην κοινωνία. Έγινε ουσιαστικός διάλογος, έγινε διάλογος που οδήγησε σήμερα σε νομοτεχνικές βελτιώσεις, κατέθεσα επιχειρήματα και άρα δεν μπορείτε να λέτε ότι πετάω την μπάλα στην εξέδρα. Όταν κάποιοι νιώθουν άβολα, εκείνοι είναι που πετάνε την μπάλα στην εξέδρα».

Η παρέμβαση του Ανδρέα Λοβέρδου προκάλεσε όμως και την αντίδραση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της ΝΔ Σπήλιου Λιβανού. «Αντιθέτως, με όσα είπατε κύριε Λοβέρδο, ο εισηγητής σας ο κ. Κατρίνης ήταν αυτός που ξεκίνησε να γυρνάει τη συζήτηση πίσω. Η θέση μας είναι δεδομένη για εκείνη την περίοδο», είπε ο Σπήλιος Λιβανός και πρόσθεσε: «Ο Κώστας Καραμανλής ως πρωθυπουργός, προειδοποίησε εγκαίρως για τις δυσκολίες της οικονομίας, πρότεινε και πήρε περιοριστικά μέτρα, δεν τον ακολούθησε ο τότε αρχηγός της παράταξής σας ο κ. Παπανδρέου, βγήκε στις εκλογές με το γνωστό σύνθημα “λεφτά υπάρχουν”, πήρε τις εκλογές, έχτισε την ιστορία του παγόβουνου, μας οδήγησε στα μνημόνια και στη συνέχεια ξέρουμε ποια ήταν η πορεία της ελληνικής οικονομίας και της ταλαιπωρίας. Από εκεί και πέρα, μετά τη διαδικασία αυτή στην οποία μας οδήγησε ο Γιώργος Παπανδρέου, και είναι χρήσιμο να κάνετε την αυτοκριτική σας, πράγματι η παράταξή μας μαζί με το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου έσωσαν τη χώρα, τη σήκωσαν πάλι στα πόδια της, για να φτάσουμε στην περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι σαφές ότι ο κ. Σταϊκούρας απάντησε και τοποθετήθηκε σε όλα τα θέματα, κυρίως όμως του νομοσχεδίου. Εμείς είμαστε υπερήφανοι διότι θεωρούμε ότι το σημερινό νομοσχέδιο που θα ψηφίσουμε στο τέλος της ημέρας είναι η πρώτη ολιστική λύση για το πρόβλημα και των ιδιωτών, και των επιχειρήσεων και συνολικά του ιδιωτικού χρέους. Είμαστε υπερήφανοι για την παράταξή μας, έχουμε βάλει τα θεμέλια για την οικονομία, σε όλη την μεταπολίτευση ως Νέα Δημοκρατία και είμαστε υπερήφανοι για το νομοσχέδιο που ψηφίζουμε σήμερα, ακριβώς για να ανορθώσουμε πάλι την εθνική οικονομία».

Νομοθετικές βελτιώσεις από τους υπουργούς Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα και Ανάπτυξης Άδωνη Γεωργιάδη

Σειρά νομοθετικών βελτιώσεων στο νομοσχέδιο «Ρυθμίσεις οφειλών και πλαίσιο δεύτερης ευκαιρίας» κατέθεσαν με την έναρξη της συζήτησης στην Ολομέλεια, οι υπουργοί Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και Ανάπτυξης ‘Αδωνις Γεωργιάδης. Ειδικότερα, κατατέθηκαν 78 βελτιώσεις στην πλειονότητά τους να είναι νομοτεχνικές αναδιατυπώσεις, ενώ για τις ουσιαστικές τροποποιήσεις διατάξεων οι δύο υπουργοί είχαν ενημερώσει την Επιτροπή Οικονομικών κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας κατά την κατάθεση των νομοτεχνικών βελτιώσεων στην Ολομέλεια επικεντρώθηκε στην αποσαφήνιση της διάταξης του νομοσχεδίου όπου παραμένει το ακατάσχετο όριο για οφειλές στα 1.250 ευρώ, προκειμένου όπως είπε να μην υπάρχει καμία απολύτως παρανόηση.

Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης σχετικά με το άρθρο 268 που αφορά τις αναπροσαρμογές ασφαλίστρων συμβολαίων Υγείας -και ήδη η Ελληνική Λύση και ΜέΡΑ 25 έχουν καταθέσει αιτήσεις αντισυνταγματικότητας που θα συζητηθούν αργότερα στην Ολομέλεια- κατέθεσε δύο νομοθετικές βελτιώσεις.

Ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε ότι, μετά και τις παρατηρήσεις της έκθεσης της Επιστημονικής Επιτροπής της Βουλής, προστίθεται στην παρ. 4 του άρθρου 268 ότι «μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος, με εξαίρεση συμβάσεις στις οποίες είτε δεν προβλέπεται αναπροσαρμογή ασφαλίστρων, είτε προβλέπεται σταθερή αναπροσαρμογή ασφαλίστρων», ώστε να είναι απόλυτα -όπως είπε- ξεκάθαρο ότι αυτή η ρύθμιση αφορά μόνο τα συμβόλαια που προβλέπεται η μονομερής αναπροσαρμογή των ασφαλίστρων και όχι σε εκείνα που είναι σταθερά ασφαλίστρων.

Επίσης, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, μετά τις παρατηρήσεις όπως επανέλαβε και της Επιστημονικής Επιτροπής, προχώρησε στην τροποποίηση του τελευταίου εδαφίου της παρ.1 του εσωτερικού άρθρου 2Α τ και το ύψος της αναπροσαρμογής ασφαλίστρων δεν θα καθορίζεται «με απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων», όπως προέβλεπε το νομοσχέδιο, αλλά «με Προεδρικό Διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από πρόταση του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων». Ο υπουργός επισήμανε ότι στην Επιτροπή Οικονομικών ο ίδιος είχε προτείνει το ύψος των αναπροσαρμογών να γίνεται με βάση τον δείκτη του ΙΟΒΕ, που είναι ένας αντικειμενικός δείκτης. Επειδή όμως τίθεται ένα θέμα ασφάλειας δικαίου, τροποποιούμε τη διάταξη και προβλέπουμε την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, ανέφερε.

Η ένσταση αντισυνταγματικότητας από το ΜέΡΑ25

«Το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη για τον νέο πτωχευτικό νόμο, πρέπει να καταπέσει για κοινωνικούς, οικονομικούς αλλά και συνταγματικούς λόγους», αναφέρει το ΜέΡΑ 25 που κατέθεσε νωρίτερα σήμερα, ενστάσεις αντισυνταγματικότητας στον νέο πτωχευτικό κώδικα.

«Το νέο πλαίσιο του πτωχευτικού νόμου που φέρνει η Κυβέρνηση προς ψήφιση σήμερα στη Βουλή -μετά από πάγια και διαχρονικά αιτήματα της τρόικας- πέρα από βάρβαρο για τους μικρομεσαίους και τους πιο αδύναμους οφειλέτες, είναι και πρόδηλα αντισυνταγματικό ως προς συγκεκριμένες διατάξεις και πρόνοιες του Συντάγματος μας», αναφέρει ο ΜέΡΑ 25 και καταγγέλλει ότι το νομοσχέδιο:

-δημιουργεί τη δυνατότητα για δήμευση και λεηλασία της ιδιωτικής περιουσίας (αφού στη δημόσια δεν έχει απομείνει και τίποτα ούτως ή άλλως, μιας και όλα βρίσκονται πλέον στο ΤΑΙΠΕΔ-ΥΠΕΡΤΑΜΕΙΟ) καταπατώντας βάναυσα το δικαίωμα της ιδιοκτησίας των πολιτών όπως αυτό κατοχυρώνεται ρητά και αυστηρά στο άρθρο 17 του Συντάγματος”

-με την κατάργηση της οποιασδήποτε προστασίας της κατοικίας των πολιτών και την πλήρη επέλαση σε αυτήν αρπαχτικών-τραπεζών-ολιγαρχίας, προσβάλλεται ο πυρήνας του άρθρου 21 παράγραφος 4 του Συντάγματος που προβλέπει ότι το κράτος οφείλει να μεριμνά για την απόκτηση κατοικίας από τους πολίτες και να προστατεύει την επαρκή τους στέγαση.

-καταστρατηγείται και η αρχή της ισότητας (άρθρο 2 παράγραφος 4 του Συντάγματος) αναφορικά με τους πιστωτές οι οποίοι χωρίζονται με το παρόν νομοθέτημα σε “πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα” (κοινώς τράπεζες και αρπαχτικά) και στους υπόλοιπους, με ιδιαίτερη μέριμνα και αυξημένα προνόμια για τους πρώτους φυσικά.

«Πρόκειται λοιπόν για ένα συνολικό τερατούργημα μνημονιακής κοπής που εγκαθιδρύει στην χρεοδουλοπαροικία μας την περαιτέρω φτωχοποίηση των ήδη φτωχών από την 10ετία των μνημονίων και των μικρομεσαίων, επιφυλάσσοντας παράλληλα δεύτερη ευκαιρία και περίσσεια γενναιοδωρία στα γνωστά και συνήθη παράσιτα», αναφέρει το ΜέΡΑ 25 και υπογραμμίζει ότι το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη για τον νέο πτωχευτικό νόμο, πρέπει να καταπέσει για κοινωνικούς, οικονομικούς αλλά και συνταγματικούς λόγους.

Τροπολογία του Κινήματος Αλλαγής για την προνομιακή κατάταξη εργαζομένων στη διανομή πτωχευτικής περιουσίας

«Προνομιακή κατάταξη εργαζομένων στη διανομή πτωχευτικής περιουσίας» προβλέπει τροπολογία, που κατέθεσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Κινήματος Αλλαγής στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που συζητείται αυτήν την ώρα στην Ολομέλεια.

«Όπως έχει αναδειχθεί στη δημόσια συζήτηση, με αφορμή και την πτώχευση σημαντικών επιχειρήσεων, οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων αυτών συμμετέχουν πλέον στη διανομή του προϊόντος εκποίησης της πτωχευτικής περιουσίας χωρίς να διατηρούν προνόμιο, επόμενοι της κατάταξης των τραπεζών. Επισημαίνεται ότι η θέσπιση του εν λόγω προνομίου είχε γίνει προς υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων που μετατρέπονται σε δανειστές της επιχείρησης», αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας του Κινήματος Αλλαγής και τονίζεται ότι «ο κοινωνικός σκοπός που υπηρετεί το προνόμιο αυτό έγκειται στην ισχυρή, αλλά δίκαιη προστασία εκείνων που με την προσωπική τους εργασία βοηθούν στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Στην έννοια, δε, των εργατικών απαιτήσεων εμπεριέχονται όχι μόνο οι απαιτήσεις για τις δεδουλευμένες αποδοχές αλλά και κάθε είδους πρόσθετες αποδοχές, προσαυξήσεις και επιδόματα».

Πριν από το 2015, σημειώνει το Κίνημα Αλλαγής, αυτές οι απαιτήσεις (άρθρο 975 παρ. 3 ΚΠολΔ) θεωρούνταν ανέκαθεν «υπερπρονομιακές» και ικανοποιούνταν κατ’ απόλυτη προτεραιότητα από το πλειστηρίασμα, έναντι ιδίως των τυχόν συντρεχουσών απαιτήσεων τραπεζών αλλά «η ευεργετική αυτή λειτουργία του προνομίου των εργαζομένων δανειστών της πτώχευσης, δυστυχώς, καταργήθηκε ύστερα από την τροποποίηση του άρθρου 977 ΚΠολΔ με το άρθρο όγδοο του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 (Α΄ 87). Με ευθύνη της τότε κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ και ως αποτέλεσμα της αποτυχημένης διαπραγμάτευσης με τους δανειστές της χώρας και του τρίτου και επαχθέστερου μνημονίου, έπαψε να ισχύει μία διαχρονική και κοινωνικά δίκαιη αρχή που προέτασσε τις απαιτήσεις των εργαζομένων έναντι των τραπεζών και λοιπών δανειστών (ακόμη και με απαιτήσεις εξασφαλισμένες με υποθήκες, προσημειώσεις κ.ά)».

Με την προτεινόμενη τροπολογία σκοπείται η επαναφορά της προϊσχύουσας διάταξης του άρθρου 977 ΚΠολΔ που ρυθμίζει όχι μόνο τις περιπτώσεις αναγκαστικής εκτέλεσης αλλά και τη διανομή του προϊόντος εκποίησης στοιχείων της πτωχευτικής περιουσίας στην περίπτωση π.χ. επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει και των οποίων οι εργαζόμενοι διατηρούν νόμιμες και ενεργές αξιώσεις από την εργασία τους, υπογραμμίζουν οι βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής που υπογράφουν την τροπολογία και εξηγούν ότι «η επιλογή αυτή είναι απολύτως συμβατή τόσο με την πραγματική νομική αποστολή της πτωχευτικής διαδικασίας όσο και με τη γενικότερη πολιτική θεώρηση για ανθρωποκεντρική πρόοδο και κοινωνική δικαιοσύνη».

Τροπολογία του ΚΙΝΑΛ για την επαναφορά της προστασίας της κύριας κατοικίας των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και τη διαδικασία ρύθμισης δανειακών υποχρεώσεων

Πρωτοβουλία για την «επαναφορά της προστασίας της κύριας κατοικίας των υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων και τη βελτίωση της διαδικασίας ρύθμισης των δανειακών υποχρεώσεων», ανέλαβε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Κινήματος Αλλαγής με τροπολογία που κατέθεσε στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που συζητείται στην Ολομέλεια.

«Η κυβέρνηση προέκρινε ως την κατάλληλη στιγμή για την εισαγωγή ενός νέου προπτωχευτικού και πτωχευτικού πλαισίου που δίνει έμφαση στη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών με στόχο τη “ γρήγορη επιστροφή των παραγωγικών μέσων στην παραγωγική διαδικασία”, τη στιγμή που η ελληνική οικονομία βυθίζεται στην πιο βαθιά ύφεση από το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο όπως δείχνουν τα διαθέσιμα μακροοικονομικά στοιχεία, εξαιτίας της πανδημίας του Covid-19 αλλά και της αναποτελεσματικής προσπάθειας ανάσχεσης της ύφεσης από την ίδια την κυβέρνηση», αναφέρει το Κίνημα Αλλαγής. Κατηγορεί δε την κυβέρνηση ότι δεν δέχτηκε να γίνει ουσιαστικός διάλογος και απέρριψε την πρόταση του Κινήματος Αλλαγής για σύσταση διακομματικής επιτροπής για την προστασία της πρώτης κατοικίας και τον εκσυγχρονισμό του πτωχευτικού δικαίου των φυσικών προσώπων, ενώ δεν συστήθηκε ούτε καν νομοπαρασκευαστική επιτροπή για ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα. Το Κίνημα Αλλαγής καταγγέλλει εξάλλου ότι, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου, η κυβέρνηση, διά στόματος του υπουργού Οικονομικών, προσπάθησε να απαξιώσει τον Ν. 3869/2010 που αποτέλεσε πρωτοβουλία της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, αποδίδοντας σε αυτόν την κάλυψη των στρατηγικών κακοπληρωτών ενώ «όπως αναδείχθηκε στη σχετική συζήτηση και από τους φορείς που προσκλήθηκαν το πλαίσιο αυτό ήταν η μοναδική πραγματική προστασία για τους συμπολίτες μας που περιήλθαν σε αντικειμενική αδυναμία να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, ενώ η πόρτα άνοιξε για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές με το Ν.4161/2013 του Χατζηδάκη όταν έπαιρναν προστασία με μία απλή αίτηση».

Ιδίως για τον Ν. 3869/2010, οι βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής, επισημαίνουν στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας ότι είναι ο νόμος που εισήγαγε στην Ελλάδα το θεσμό της ατομικής πτώχευσης, δίνοντας τη δυνατότητα στους υπερχρεωμένους καταναλωτές να ρυθμίζουν τα χρέη τους με βάση τις πραγματικές τους δυνατότητες, καθιερώνοντας παράλληλα την προστασία της κατοικίας των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. «Ο υπερχρεωμένος οφειλέτης, εφόσον είχε περιέλθει χωρίς δόλο σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής, μπορούσε να αιτηθεί την προστασία της κύριας κατοικίας του, υπό την προϋπόθεση ότι θα αποπλήρωνε με το χαμηλό επιτόκιο ενός στεγαστικού δανείου σε μακροχρόνια βάση, το ποσό που θα εισέπρατταν οι τράπεζες από τη ρευστοποίησή της», σημειώνουν οι βουλευτές του Κινήματος Αλλαγής και υπογραμμίζουν ότι ο Ν. 3869/2010 αποτέλεσε, μέσα στην κορύφωση της οικονομικής κρίσης, το πιο σημαντικό εργαλείο των αδύναμων δανειοληπτών για να ρυθμίσουν τα χρέη τους με βάση τις πραγματικές τους δυνατότητες και να προστατεύσουν την κατοικία τους. Αυτό συνέβη την ίδια στιγμή που οι τράπεζες εμφανίζονταν απρόθυμες να προβούν σε ουσιαστικές ρυθμίσεις και αναπροσαρμογές των χρεών.

«Πλέον, υπό τις νέες δραματικές οικονομικές συνθήκες που διαμορφώνει η αντιμετώπιση της πανδημίας είναι ακόμη περισσότερο αναγκαία η διαφύλαξη της κατοικίας των νοικοκυριών που έχουν περιέλθει σε μόνιμη αδυναμία», σημειώνει το Κίνημα Αλλαγής και υπογραμμίζει ότι και η προηγούμενη κυβέρνηση, όχι μόνο δεν στήριξε την εφαρμογή του Ν. 3869/2010 αλλά, δυστυχώς, κατήργησε τις διατάξεις για την προστασία της κύριας κατοικίας. Στη θέση τους εισήγαγε τον Ν. 4605/2019, ένα νόμο που απέχει πολύ από το να προσφέρει αποτελεσματική προστασία της κατοικίας των υπερχρεωμένων πολιτών. Ο Ν. 4605/2019 αφορούσε στην ουσία ένα πρόγραμμα διαθέσιμο για μία ορισμένη χρονική περίοδο, για τη ρύθμιση ορισμένων, ενυπόθηκα εξασφαλισμένων, τραπεζικών πιστώσεων. Ως τέτοιο πρόγραμμα, δεν μπόρεσε να καλύψει το κενό που άφησε η απάλειψη της προστασίας της κατοικίας στο πλαίσιο του Ν. 3869/2010, ενώ η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων στο νόμο αυτό έπαυσε την 31.7.2020.

«Άλλωστε, το πλήθος των προϋποθέσεων που έθετε για την υπαγωγή στις ρυθμίσεις του, βάσει των διαθέσιμων στοιχείων σχετικά με την εφαρμογή του, απέκλεισε το συντριπτικό μέρος των δανειοληπτών που βρίσκονται είτε σε πρόσκαιρη ή σε μόνιμη αδυναμία. Εκτός από το ότι ο Ν. 4605/2019 είχε πρόσκαιρη ισχύ, δεν λάμβανε υπόψη τις συνολικές οφειλές, δεν προέβλεπε τη συλλογική τους ρύθμιση, ενώ δεν διαμόρφωνε προϋποθέσεις για ένα νέο οικονομικό ξεκίνημα, καθώς μετέφερε στο απώτερο μέλλον το σύνολο των υποχρεώσεων του οφειλέτη ή τα τυχόν περιορισμένα ευεργετήματα διαγραφής χρέους», καταγγέλλει το Κίνημα Αλλαγής και τονίζει ότι σήμερα, τα νοικοκυριά απειλούνται όσο ποτέ άλλοτε από την απώλεια της κατοικίας. Οι τράπεζες, αντί της διευκόλυνσης των ρυθμίσεων με βάση τις δυνατότητες των δανειοληπτών, έχουν επιλέξει τη στρατηγική της πώλησης των δανείων. Χιλιάδες πλειστηριασμοί κατοικιών επισπεύδονται, πλέον και από τις εταιρίες που αγοράζουν τα δάνεια αποβλέποντας στο γρήγορο κέρδος τους. Ο Κώδικας Δεοντολογίας της Τράπεζας της Ελλάδος δεν έχει παράγει τα επιθυμητά αποτελέσματα και η Κυβέρνηση θεσμοθετεί ένα πτωχευτικό πλαίσιο λαιμητόμο για αδύναμα νοικοκυριά, λέει το ΚΙΝΑΛ.

«Καθίσταται επιβεβλημένο, προκειμένου να αποφευχθεί το τραγικό αδιέξοδο αρκετών νοικοκυριών, να αποκατασταθεί το πλέγμα προστασίας της κύριας κατοικίας που προέβλεπε ο Ν. 3869/2010. Άλλωστε η δικαστική κρίση και η πρόσβαση που έχουν, πλέον, οι πιστωτές, σε όλα τα κρίσιμα οικονομικά δεδομένα του δανειολήπτη εγγυώνται και διασφαλίζουν την αξιόπιστη εφαρμογή του νόμου. Συγχρόνως όμως, η αποκατάσταση της προστασίας θα προσφέρει στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά μία στοιχειώδη διαπραγματευτική δύναμη για την επιδίωξη μίας ουσιαστικής, ρεαλιστικής και κατάλληλης ρύθμισης», αναφέρει το Κίνημα Αλλαγής και επισημαίνει, για τις πρόνοιες της τροπολογίας που κατέθεσε στη Βουλή ότι:

-Επαναφέρεται η προστασία της κύριας κατοικίας του Ν. 3869/2010. Τα όρια προστασίας αναπροσαρμόζονται, ώστε να καλύπτουν ευρύτερα κοινωνικά στρώματα. Συγχρόνως, προβλέπεται η δυνατότητα αξιοποίησης της συνεισφοράς του Δημοσίου του άρθρου 76 του Ν. 4605/2019, στη λογική του νόμου αυτού, για τη βελτίωση της ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτη, αλλά και τη βέλτιστη αποπληρωμή των χρεών προς τους πιστωτές.

-Προβλέπεται η αντίστοιχη εφαρμογή των διατάξεων για την προστασία της κύριας κατοικίας και για την αγροτική ακίνητη περιουσία. Το επάγγελμα των αγροτών είναι συνυφασμένο με τους αγρούς που εκμεταλλεύονται. Η προστασία της αγροτικής περιουσίας είναι αναγκαία προκειμένου οι αγρότες να είναι σε θέση να εξακολουθούν να ασκούν το μόνο εν τέλει επάγγελμα το οποίο έχουν επιλέξει και έχουν αναπτύξει τις δεξιότητές τους. Μέσα, άλλωστε, από την εκμετάλλευση των αγρών τους αντλούν τα εισοδήματα εκείνα που θα τους επιτρέψουν να αποπληρώσουν και την οφειλή για τη διάσωση της κύριας κατοικίας τους. Με την προτεινόμενη διάταξη καθιερώνεται το δικαίωμα των κατ’ αποκλειστικό επάγγελμα αγροτών να ζητούν την εξαίρεση της ρευστοποίησης ακίνητης αγροτικής περιουσίας (γεωργικής ή κτηνοτροφικής) που θα τους επιτρέπει να ασκούν το επάγγελμά τους. Με βάση τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής το δικαστήριο καλείται να καθορίζει την έκταση που θα εξαιρεθεί από την ρευστοποίηση και τους όρους αποπληρωμής της οφειλής που συναρτάται και εξασφαλίζεται με τη διάσωση της αγροτικής περιουσίας.

-Επέρχεται τροποποίηση διατάξεων για το πρόγραμμα επιδότησης αποπληρωμής στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων με υποθήκη σε κύρια κατοικία του Ν. 4605/2019.

Το Κίνημα Αλλαγής είχε επισημάνει κατά τη συζήτηση του Ν. 4605/2019 ότι οι διατάξεις για την προστασία της κύριας κατοικίας δεν θα μπορούσαν σε καμία περίπτωση να αναπληρώσουν το έλλειμμα από την κατάργηση των διατάξεων του άρθρου 9 του Ν. 3869/2010, ενώ απεδείχθη παντελώς ανεπαρκές και το πρόγραμμα ρύθμισης ενυπόθηκων δανείων που έχουν εξασφάλιση στην κύρια κατοικία. Οι εκτιμήσεις του Κινήματος Αλλαγής, δυστυχώς, επιβεβαιώθηκαν πανηγυρικά από τον ασήμαντο αριθμό αιτήσεων που ευδοκίμησαν, σε σχέση με το πραγματικό πρόβλημα και τις προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν. Γι’ αυτό και μία παράταση της ισχύος του εν λόγω νόμου, δίχως την προηγούμενη αποκατάσταση του Ν. 3869/2010 και τη ριζική βελτίωση των προϋποθέσεων υπαγωγής, δεν θα ήταν μόνο αναποτελεσματική, αλλά και εξόχως υποκριτική.

«Το Κίνημα Αλλαγής θεωρεί ότι οι λόγω διατάξεις θα μπορούσαν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά προς τον Ν. 3869/2010, ως ένα πρόγραμμα διευκόλυνσης και επίσπευσης της ρύθμισης οφειλών που οδηγούν στην προστασία της κύριας κατοικίας. Στο πλαίσιο αυτό, με την παρούσα ρύθμιση» αναφέρουν οι βουλευτές που υπογράφουν την τροπολογία και προτείνουν:

1) Να προσαρμόζονται κατ’ αρχήν οι προθεσμίες έτσι ώστε η ρυθμιστική παρέμβαση της Πολιτείας να αναφέρεται στις επίκαιρες συνθήκες. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προσδιορίζονται με σημείο αναφοράς την 31η Σεπτεμβρίου 2020 και ως τελευταία ημερομηνία για την αξιοποίηση του προγράμματος ορίζεται η 31η Δεκεμβρίου 2020.

2) Αφαιρούνται ή αμβλύνονται κριτήρια αποκλεισμού δανειοληπτών. Έτσι, η ύπαρξη άλλης περιουσίας μέχρι 80.000 ευρώ περιορίζεται μόνο στο πρόσωπο του οφειλέτη, ενώ εξακολουθεί να λαμβάνεται υπόψη η οικογενειακή εισοδηματική κατάσταση.

3) Σε ρύθμιση υπάγονται δάνεια με συνολική ανά πιστωτή οφειλή μέχρι 200.000 (αντί για 130.000) ευρώ. Οι πιστωτές δεν μπορούν να υπονομεύσουν τη ρύθμιση, κάτι που δεν είναι στη διακριτική τους ευχέρεια καθώς υποχρεούνται σε πρόταση σύμφωνα με τους όρους που ορίζονται στον νόμο, και ειδικότερα στο άρθρο 75. Οι δανειολήπτες, σε περίπτωση που κρίνονται επιλέξιμοι από την πλατφόρμα, πλην όμως δεν τους έγινε αντίστοιχη πρόταση, απολαμβάνουν ήδη, και ως προσωρινή, την όποια προστασία του νόμου.