Moody’s Analytics: H Eλλάδα στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία – Ανάπτυξη από 1,9% ως 4,5% το 2022 – Τα 3 σενάρια

Σε επί τα χείρω αναθεώρηση του ελληνικού ΑΕΠ προχωρά η Moody’s Analytics, υπό τη σκιά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Όπως τονίζει, η οικονομία της Ελλάδας θα αναπτυχθεί το 2022 με 4,5%, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για επέκταση 5,3%, ενώ στο δυσμενές σενάριο το ΑΕΠ δεν θα ξεπεράσει το 1,9%.

Αν μη τι άλλο, ο λόγος που η Moody’s περικόπτει τις εκτιμήσεις είναι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι συνεπακόλουθες κυρώσεις που επέβαλε η Δύση.

Ως γνωστόν, λόγω του πολέμου, ο πληθωρισμός έχει «σκαρφαλώσει», κάτι το οποίο, όπως επισημαίνει ο οίκος, θα συντρίψει το διαθέσιμο εισόδημα.

Η διάρκεια και το μέγεθος των ενεργειακών κραδασμών σημαίνει ισχυρή μετακύλιση στις τιμές. Σε αυτό το πλαίσιο, ο πληθωρισμός το 2022 θα ξεπεράσει το 8% το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο. Οι δε μισθολογικές πιέσεις θα αλλάξουν τη δυναμική το 2023, καθώς οι εργαζόμενοι θα επιδιώξουν την αποκατάσταση της αγοραστικής δύναμής τους. 

Ειδικότερα, η Moody’s Analytics εκτιμά ότι ο πληθωρισμός στη χώρα θα κλείσει στο (σχεδόν) ρεκόρ του 7,7% το 2022 πριν ομαλοποιηθεί το 2023 στο 3% και στη συνέχεια φτάσει στον στόχο του 2% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Αναπτυξιακές προοπτικές

Όπως προειπώθηκε, η Moody’s μείωσε τις προβλέψεις για το ελληνικό ΑΕΠ κατά 0,8%. Σημαντική παράμετρος για αυτό είναι ο Τουρισμός.

Παρόλο που ο τομέας ξεπέρασε τις προσδοκίες το 2021, θα εμφανιστούν προκλήσεις λόγω των διεθνών πληθωριστικών πιέσεων και της κρίσης στην Ουκρανία. Σχεδόν το ένα τέταρτο της πτώσης της αύξησης του ΑΕΠ σε σύγκριση με το βασικό σενάριο του Φεβρουαρίου προέρχεται από την υπόθεση μηδενικών τουριστικών αφίξεων από τη Ρωσία, η οποία μεταφράζεται σε περίπου 400 εκατ. ευρώ λιγότερα έσοδα το 2022. Η υπόθεση αυτή είχε ενσωματωθεί στις προβλέψεις μας του Μαρτίου. Η Ελλάδα απέλασε 12 Ρώσους διπλωμάτες τον Απρίλιο και οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται σε πλήρη κατάρρευση.

Τα σενάρια…

Στο βασικό σενάριο, η αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ παραμένει πάνω από το δυνητικό επίπεδο μέχρι το 2024. Η ελληνική οικονομία θα δει τον ετήσιο πληθωρισμό της γύρω από τον στόχο της ΕΚΤ μέχρι το 2026, ενώ η ανεργία φτάνει στο φυσικό της επίπεδο. Η ισχυρή ανάπτυξη και η εμπιστοσύνη των αγορών αντανακλώνται στις αποδόσεις των ομολόγων, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να δανείζεται με χαμηλό επιτόκιο και να εξομαλύνει το χρέος της. Μέχρι το τέλος του 2024, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ έχει μειωθεί κάτω από το 170% και το έλλειμμα συγκλίνει στο μηδέν. Το ΑΕΠ αυξάνεται κατά 4,5% το 2022 και κατά 2,8% το 2023.

Στο αισιόδοξο σενάριο, η στρατιωτική σύγκρουση στην Ουκρανία επιλύεται ταχύτερα από το αναμενόμενο. Οι κυρώσεις αίρονται γρήγορα, υποστηρίζοντας τις γραμμές εφοδιασμού βασικών εμπορευμάτων από τη Ρωσία. Η εξασθένηση της πανδημίας και των γεωπολιτικών εντάσεων οδηγεί σε ισχυρή ανάκαμψη της ζήτησης. Σε αυτό το σενάριο, το ελληνικό ΑΕΠ διευρύνεται κατά 5,7% το 2022 και κατά 3,9% το 2023.

Στο δυσμενές σενάριο, η στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας επιδεινώνεται. Η εφοδιαστική αλυσίδα καταρρέει, με αποτέλεσμα οι ρυθμοί πληθωρισμού να επιταχύνονται σημαντικά πάνω από τα βασικά επίπεδα. Μια άλλη παραλλαγή του COVID-19 εμφανίζεται το χειμώνα και προκαλεί την επιστροφή σε μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Η πολιτική αστάθεια προκαλεί πολλαπλούς γύρους εκλογών που πλήττουν την οικονομία το 2023 και αυξάνουν σημαντικά το κόστος του χρέους. Το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών συμπιέζεται- αντί να δαπανήσουν τις πλεονάζουσες αποταμιεύσεις, τα νοικοκυριά περιορίζουν σημαντικά τις δαπάνες τους. Οι επιπτώσεις του πλούτου από την πτώση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων αποθαρρύνουν περαιτέρω τους Ευρωπαίους από τις δαπάνες. Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, το ΑΕΠ αυξάνεται μόνο κατά 1,9% το 2022 και συρρικνώνεται κατά 1,5% το 2023.

Προοπτικές

Σε κάθε περίπτωση, Moody’s Analytics αναφέρει πως η Ελλάδα γνώρισε δύο επιτυχημένα χρόνια όσον αφορά τις επενδύσεις και αυτή η τάση αναμένεται να συνεχιστεί. Ο δείκτης επενδύσεων προς ΑΕΠ ήταν περίπου 10% πριν από την πανδημία, ενώ το 2021 εκτιμάται στο 13%. Σημειώνεται πως πριν από την οικονομική κρίση, ο λόγος των επενδύσεων προς το ΑΕΠ ήταν περίπου 20%.

Σύμφωνα με τον οίκο, η τάση αλλάζει, με το deal JP Morgan – Viva Wallet να έλκει την προσοχή της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας. Στοίχημα αποτελεί και η πράσινη μετάβαση. Τον Ιανουάριο του 2022, ο ιταλικός ενεργειακός όμιλος Eni αγόρασε την ελληνική εταιρεία Solar Konzept Greece ως ένα βήμα στην αγορά της ηλιακής ενέργειας.

Η πολιτική σταθερότητα αποτελεί ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα, καθώς το 2023 είναι έτος εκλογών. Όπως επισημαίνει η Moody’s, αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης σταθεροποιήσει ή ακόμα και να αυξήσει τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις, οι πρόωρες εκλογές θα μπορούσαν να αποφευχθούν και οι Έλληνες θα πάνε στις κάλπες το 2023. Χωρίς το μπόνους εδρών, ο νικητής αυτών των εκλογών πιθανότατα θα πρέπει να κερδίσει την υποστήριξη της αντιπολίτευσης για μια κυβέρνηση συνασπισμού ή θα αντιμετωπίσει εκλογές δεύτερου ή και τρίτου γύρου.

Εάν υπάρξει δεύτερος γύρος, ο οίκος εκτιμά ότι οι Έλληνες θα αποφύγουν συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις εκλογές που θα έβλαπταν περαιτέρω την οικονομία.