Moody’s: Διαχειρίσιμο το χρέος μόνο για 10 χρόνια, θα χρειαστεί νέα ελάφρυνση

Το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας ενισχύεται από τη σημαντική ελάφρυνση του χρέους που χορήγησαν οι πιστωτές της χώρας στην Ευρωζώνη τον Ιούνιο, αναφέρει ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s στην ετήσια έκθεσή του.

Όπως σημειώνει ο οίκος, το πακέτο ελάφρυνσης του χρέους διασφαλίζει ότι οι υποχρεώσεις της Ελλάδας για την εξυπηρέτηση του χρέους της θα είναι πολύ διαχειρίσιμες τα επόμενα δέκα χρόνια, ενισχύοντας την επιστροφή της κυβέρνησης στη χρηματοδότηση από τις ιδιωτικές κεφαλαιαγορές μετά από μία δεκαετία εξάρτησης από τη χρηματοδοτική στήριξη του επίσημου τομέα.

«Το πακέτο ελάφρυνσης του χρέους αποτελεί σημαντικό ορόσημο για την ανάκαμψη της Ελλάδας από τη βαθειά οικονομική, δημοσιονομική και χρηματοπιστωτική κρίση», δήλωσε η Κάθριν Μιλμπρόνερ, υψηλόβαθμη αντιπρόεδρος του Moody’s και συντάκτρια της έκθεσης. «Αντανακλά τόσο τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί από τις ελληνικές Αρχές στη διόρθωση των αιτιών της κρίσης όσο και την ισχυρή και συνεχιζόμενη στήριξη από τους πιστωτές της Ελλάδας στην Ευρωζώνη», πρόσθεσε.

Στο πλαίσιο της ελάφρυνσης του χρέους, η Ελλάδα θα παραμείνει υπό τη στενή εποπτεία των πιστωτών της στην Ευρωζώνη, κάτι που είναι πιστωτικά θετικό κατά την άποψη του Moody’s, καθώς θα διασφαλίσει ότι οι ελληνικές Αρχές θα παραμείνουν σε μεταρρυθμιστική πορεία, σημειώνεται σε ανακοίνωση του Moody’s.

Ο οίκος αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει μεγάλη πρόοδο στον δημοσιονομικό τομέα. Πέτυχε μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα, περίπου 4% του ΑΕΠ τα δύο τελευταία χρόνια, και έχει δεσμευθεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για τα επόμενα πέντε χρόνια, κάτι που αναμένεται να είναι σε γενικές γραμμές εφικτό. Η είσπραξη φόρων έχει βελτιωθεί και οι δαπάνες έχουν μειωθεί σε διαρθρωτική βάση. Πρόοδος έχει γίνει, επίσης, όσον αφορά την ευθυγράμμιση των αδύναμων και πολιτικοποιημένων κατά το παρελθόν θεσμών με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Οι ελληνικές Αρχές έχουν νομοθετήσει μέτρα για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των βασικών θεσμών και τη λειτουργική ανεξαρτησία τους. «Αυτό δίνει κάποια εμπιστοσύνη ότι ο κίνδυνος αντιστροφής των μεταρρυθμίσεων έχει μειωθεί», σημειώνεται.

Στο βασικό σενάριο του Moody’s, το πολύ υψηλό βάρος του χρέους της Ελλάδας θα αρχίσει να μειώνεται από το 2019, αλλά θα παραμείνει πολύ υψηλό για δεκαετίες. «Ο συνδυασμός πολύ μεγάλων περιόδων αποπληρωμής του χρέους και χαμηλών επιτοκίων περιορίζει τους κινδύνους από ένα τόσο υψηλό επίπεδο χρέους, αλλά η Ελλάδα μπορεί να ζητήσει περαιτέρω ελάφρυνση του στις αρχές της δεκαετίας του 2030, όπως έχει δεχθεί η Ευρωζώνη», προσθέτει ο οίκος.

Η Ελλάδα χρειάζεται επίσης ισχυρότερες επενδύσεις για να διατηρήσει την οικονομική ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα. Σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης που βγήκαν από την ύφεση και την κρίση, η επίδοση της Ελλάδας στις επενδύσεις είναι πολύ αδύναμη, με το σχηματισμό πάγιου κεφαλαίου να αντιστοιχεί σε μόλις το 40% του επιπέδου πριν από την κρίση, σημειώνει ο οίκος. «Αν και η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να μειώσει τον υψηλό συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων και γενικότερα εργάζεται για τη δημιουργία ενός πιο φιλικού για τις επενδύσεις περιβάλλοντος, μένει να φανεί πόσο γρήγορα θα αποδώσουν καρπούς τέτοιες αλλαγές», σημειώνει ο οίκος, προσθέτοντας ότι στο βασικό σενάριο του οι προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας θα παραμείνουν μέτριες, με πρόβλεψη για ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ 2% φέτος και το επόμενο έτος.

Για τον τραπεζικό τομέα, ο οίκος αναφέρει ότι παραμένει ένα βασικό αδύνατο σημείο, παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις. «Σε αυτόνομη βάση, οι συστημικές τράπεζες παραμένουν αδύναμες, με φτωχή ποιότητα ενεργητικού, χαμηλή κερδοφορία και ένα μεγάλο ποσοστό κεφαλαίων χαμηλότερης ποιότητας με τη μορφή αναβαλλόμενων φόρων (deferred tax assets). Οι τράπεζες θα πρέπει να επιταχύνουν σημαντικά τη διάθεση των μη εξυπηρετούμενων στοιχείων ενεργητικού στους ισολογισμούς τους για να επιτύχουν τους στόχους που έχουν συμφωνηθεί για το τέλος του επόμενου έτους», αναφέρει ο οίκος.

Ο Moody’s σημειώνει ότι το αξιόχρεο της Ελλάδας θα μπορούσε να αναβαθμισθεί, αν η καλή επίδοση της κυβέρνησης στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων διατηρηθεί και μετά το τέλος του προγράμματος προσαρμογής. «Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να καταλήξει σε ισχυρότερη του αναμενόμενου και διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη και μία πιο γρήγορη μείωση του ποσοστού του δημόσιου χρέους. Οι ταχύτερες από το αναμενόμενο βελτιώσεις στην υγεία του τραπεζικού τομέα θα ήταν επίσης θετικές».

Καθοδική πίεση στο αξιόχρεο θα μπορούσε να υπάρξει, αν η ελληνική κυβέρνηση απέκλινε από τις δεσμεύσεις της και αντέστρεφε μεταρρυθμίσεις ή αν εμφανιζόταν και πάλι μία ένταση με τους επίσημους πιστωτές. Αυτό θα υπονόμευε τη στήριξη της Ευρωζώνης στη χώρα», καταλήγει ο Moody’s.

Πιστωτικά θετική χαρακτηρίζει ο οίκος αξιολόγησης Moody’s τη θέσπιση του πλαισίου για τιτλοποιήσεις, μεταφορά και πώληση περιουσιακών στοιχείων εκτός των ισολογισμών των τραπεζών, σημειώνοντας ωστόσο πως υπάρχουν ασάφειες που θα καταστήσουν λιγότερο ελκυστική την αγορά τιτλοποιήσεων.

Ο σκοπός του νόμου, όπως αναφέρεται στο δελτίο «Credit Outlook» είναι η δημιουργία μιας δευτερογενούς αγοράς δανείων, η οποία με τη σειρά της θα υποστηρίξει την μείωση του αποθέματος μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) των κυπριακών τραπεζικών ιδρυμάτων.

«Η νέα νομοθεσία είναι πιστωτικά θετική για τις μελλοντικές τιτλοποιήσεις στην Κύπρο γιατί θα δημιουργήσει ένα αποτελεσματικό και διαφανές πλαίσιο, που δίνει νομική βεβαιότητα στους επενδυτές, επιτρέπει την ευρύτερη κατανομή ρίσκου και ελευθερώνει κεφάλαιο από τις τράπεζες για μελλοντικές δανειοδοτήσεις», αναφέρει ο Moody’s.

Σύμφωνα με τον οίκο, το νέο πλαίσιο περιγράφει τη διαδικασία για συναλλαγές τιτλοποίησεις και παρέχει στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου την εξουσία να εξουσιοδοτεί, να ρυθμίζει και να εποπτεύει τις δραστηριότητες τιτλοποίησης.

Οι σημαντικές αλλαγές για μια βιώσιμη αγορά τιτλοποιήσεων, που περιλαμβάνουν την πραγματική πώληση, το απομακρυσμένο ενδεχόμενο αφερεγγυότητας και τις διατάξεις συμψηφισμού, θα δώσουν νομική βεβαιότητα γύρω από την πώληση και την μεταφορά περιουσιακών στοιχείων σε μια οντότητα ειδικού σκοπού τιτλοποίησης (SSPE), συμπληρώνει ο Moody’s.

Βάσει των προνοιών αυτών και υπό την αίρεση νομικής γνωμοδότησης, τα υπό μεταφορά περιουσιακά στοιχεία μπορούν να διαχωριστούν από την περιουσία που τελεί υπό διαδικασία αφερεγγυότητας.

Σύμφωνα με τον οίκο, οι μεταφορές περιουσιακών στοιχείων έχουν απλοποιηθεί και μπορούν να γίνουν μέσω ανάθεσης, μεταφορά ή δήλωση εμπιστοσύνης, ενώ το SSPE θα μπορεί αυτόματα να αναλαμβάνει όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις της τράπεζας και τη σειρά προτεραιότητας σχετικά με τα δάνεια και την σχετιζόμενη εξασφάλιση.

Επίσης, θεωρεί ο Moody’s, το νομοθετικό πλαίσιο έχει τροποποιηθεί για να επιτρέπει, στη βάση νομικής γνωμοδότησης, την μεταφορά πιστωτικών υποχρεώσεων και της εξασφάλισης χωρίς επιβολή φορολογίας και άλλων τελών, που σε διαφορετική περίπτωση θα καθιστούσαν την τιτλοποίηση λιγότερο αποτελεσματική.

Ασυνήθιστες εξουσίες στην ΚΤΚ

Χαρακτηρίζει ωστόσο ασυνήθιστες τις εξουσίες που παρέχονται στην ΚΤΚ σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές τιτλοποιήσεων. Όπως αναφέρεται η ΚΤΚ έχει την εξουσία να εποπτεύει τις SSPE και τις εταιρείες εξυπηρέτησης δανείων, περιλαμβανομένων και της διεύθυνσης και των βασικών στελεχών, όπως και να ζητεί εξελεγμένα οικονομικά στοιχεία από τις SSPE και τις εταιρείες εξυπηρέτησης. Η ΚΤΚ έχει επίσης την εξουσία εκκαθάρισης μιας SSPE και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, διορισμού εκκαθαριστή, ενώ θα πρέπει να συναινέσει σε περιπτώσεις εθελούσιας εκκαθάρισης μιας SSPE.

Ο Moody’s αναφέρεται και στις πρόσθετες τροποποιήσεις του πλαισίου επί της διαδικασίας αφερεγγυότητας και του μηχανισμού που διέπει τις εκποιήσεις, προκειμένου να διευκολύνουν την ορθή λειτουργία αγοράς τιτλοποίησης. Ειδικότερα, αναφέρεται στην διαγραφή της πρόνοιας που επέτρεπε στους δανειολήπτες να καθυστερήσουν μια διαδικασία εκποίησης, την μείωση της συμβατικής περιόδου για αποστολή ειδοποιήσεων για άμεση αποπληρωμή δανείων, την θέσπιση ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, καθώς και την ικανότητα της τράπεζας να διαχωρίζει υποθήκες και εξασφαλίσεις σε μέρη και να τα εγγράφει στο Κτηματολόγιο.

«Αυτές οι αλλαγές θα επιτρέψει να προβλεφθεί πόσος χρόνος θα χρειαστεί και το ποσοστό ανάκτησης των δανείων», αναφέρεται.

Ωστόσο, παρά το ότι η νέα νομοθεσία παρέχει στις τράπεζες νέα εργαλείων για μείωση των ΜΕΔ, ο οίκος σημειώνει ότι διατηρείται η ασάφεια σε σχέση με κάποιες πρόνοιες και τις εξουσίες της ΚΤΚ, που καθιστούν τις τιτλοποιήσεις λιγότερο ελκυστικές σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές. Ειδικότερα αναφέρεται στην απαίτηση για έγκριση της κάθε πράξης τιτλοποίησης (η ΚΤΚ διατηρεί την εξουσία να αντιτεθεί) και την ανάγκη για ειδοποίηση της πρόθεσης τιτλοποίησης τριάντα μέρες πριν την πράξη τιτλοποίησης.

Πρόσθετα, η πρόνοια για πλήρη εξασφάλιση των συμψηφισμένων ανοιγμάτων, δημιουργεί επιπλέον εμπόδια στην είσοδο επενδυτών στην αγορά, κόστη και περιορισμούς, που καθιστούν τις τιτλοποιήσεις λιγότερο ελκυστικές, ως εργαλείο χρηματοδότησης για τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Τέλος, ο οίκος σημειώνει πως η νομοθεσία περιορίζει την δυνατότητα τιτλοποίησης μόνο στις πιστωτικές διευκολύνεις ή άλλες μορφές ανοιγμάτων που παραχωρήθηκαν, ή αποκτήθηκαν μόνο από πιστωτικά ιδρύματα, χρηματοοικονομικά ιδρύματα ή εταιρείες απόκτησης πιστώσεων, νοουμένου ότι υπόκεινται σε εποπτεία από αρμόδιες αρχές.

Διαβάστε ακόμη:

FAZ: 34 δισ. ευρώ θα κοστίσει η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους