Νέο εργαλείο του Facebook στοχεύει να περιορίσει τη διάδοση ψευδών ειδήσεων- Τι περιλαμβάνει

του Jeff John Roberts

Όταν μία πιθανότατα fake είδηση σχετικά με τον γιό του Joe Biden άρχισε να κυκλοφορεί στο διαδίκτυο αυτή την εβδομάδα, το Facebook έκανε κάτι ασυνήθιστο: αποφάσισε να περιορίσει τη διάδοσή της ενώ διερευνούσε κατά πόσο ήταν ακριβής ή όχι.

Το συμβάν αυτό σηματοδοτεί την έναρξη χρήσης ενός εργαλείου που η εταιρεία δοκίμαζε εδώ και πολλούς μήνες. Το Facebook το αποκαλεί «σύστημα αξιολόγησης viral περιεχομένου» ενώ κάποια ειδησεογραφικά μέσα αναφέρονται σ’ αυτό ως το «κατέβασμα του διακόπτη». Σε κάθε περίπτωση, το εργαλείο φαίνεται ότι μπορεί να συμβάλλει στον περιορισμό ενός τσουνάμι από ψευδείς ή παραπλανητικές ειδήσεις σε ζητήματα όπως η πολιτική και η υγεία.

Η τακτική «κατεβάσματος του διακόπτη» είναι ένας αναμενόμενος τρόπος ώστε το κοινωνικό δίκτυο να επιλύσει το πρόβλημα με τα fake news. Την ίδια στιγμή, όμως, ίσως να αντιτίθεται στο επιχειρηματικό συμφέρον του Facebook. Με άλλα λόγια, είναι πολύ νωρίς να πούμε εάν οι ενέργειες της εταιρείας αναφορικά με την ανάρτηση για τον Biden θα έχουν συνέχεια ή όχι- ιδιαίτερα καθώς το Facebook έχει δείξει στο παρελθόν ότι διστάζει να αναλάβει έμπρακτα τις ευθύνες του έναντι της κοινότητας και των πολιτών.

Όπως γνωρίζει πολύς κόσμος, δεν τυγχάνει κάθε ανάρτηση στο Facebook της ίδιας αντιμετώπισης. Αντίθετα, ο αλγόριθμος της πλατφόρμας διευκολύνει την πρόσβαση σε μια ανάρτηση εκείνων που είναι πιθανότερο να αντιδράσουν με κάποιον τρόπο στην ανάρτηση αυτή. Γι’ αυτό, π.χ., η εικόνα ενός μωρού που θα αναρτηθεί από κάποια γνωριμία σας θα εμφανιστεί στην κορυφή του feed σας, ακόμα κι αν δεν έχετε δει άλλες αναρτήσεις του ατόμου αυτού εδώ και χρόνια.

Ο αλγόριθμος δεν επιβραβεύει όμως μόνο νεογέννητα μωρά και κουταβάκια- προωθεί παράλληλα ειδησεογραφικά δημοσιεύματα που είναι πιθανόν να ενθαρρύνουν μία αντίδραση από τον χρήστη. Στα δημοσιεύματα αυτά περιλαμβάνονται και fake news, κι αυτό ακριβώς συνέβη πριν τις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ, με τη διασπορά ψευδών ειδήσεων που προέρχονταν δήθεν από συντηρητικά μέσα ενημέρωσης αλλά στην πραγματικότητα διοχετεύονταν από έφηβους εκτός ΗΠΑ που ήθελαν να βγάλουν χρήματα από τις διαφημίσεις.

Σήμερα, το πρόβλημα των fake news που κυκλοφορούν στο Facebook είναι εξίσου μεγάλο- και ίσως και πιο επικίνδυνο. Αυτή την εβδομάδα μόνο, οι New York Times αναφέρθηκαν σε τέσσερα ψευδή δημοσιεύματα που αφορούν την προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ και τα οποία διακινήθηκαν εκτενώς στο Facebook.

Μέχρι τώρα, το Facebook αντιδρούσε σε αυτού του είδους τη viral παραπληροφόρηση παραπέμποντας στην ομάδα ελέγχου δεδομένων που διαθέτει, η οποία μπορεί να αποσύρει εντελώς από την πλατφόρμα κάποια δημοσιεύματα ή να τοποθετήσει μια προειδοποιητική ετικέτα σε αυτά. Οι επικριτές λένε όμως ότι η όποια αντίδραση του Facebook καθυστερεί χαρακτηριστικά, που σημαίνει ότι μέχρι να αναληφθεί δράση τα δημοσιεύματα έχουν ήδη προλάβει να φτάσουν σε ένα τεράστιο κοινό.

Το «κατέβασμα του διακόπτη» είναι μια καλή λύση. Συγκεκριμένα, επιτρέπει στο Facebook να περιορίσει τη διάδοση της παραπληροφόρησης, χωρίς ωστόσο να αφαιρείται εντελώς μία ανάρτηση. «Δίνει χρόνο ώστε να αποφασίσει η πλατφόρμα εάν η ανάρτηση παραβιάζει τους κανόνες της ή όχι. Η ανάρτηση δεν κατεβαίνει, αλλά παύει να προωθείται» σημειώνει η Karen Kornbluh της δεξαμενής σκέψης GMFUS.

Πάντως, δεν είναι διόλου σαφές κατά πόσο το εργαλείο αυτό θα αποτελέσει μόνιμο κομμάτι της στρατηγικής του Facebook για την αναχαίτιση της παραπληροφόρησης, ή απλώς θα χρησιμοποιείται μεμονωμένα, όπως στην περίπτωση του δημοσιεύματος για τον υιό του Biden.