Νότια Κορέα: Πώς φτάσαμε στον στρατιωτικό νόμο και ποια είναι η επόμενη μέρα στη Σεούλ;

Οι νομοθέτες της Νότιας Κορέας κάλεσαν την Τετάρτη τον πρόεδρο Γιουν Σουκ Γιολ να παραιτηθεί ή να αντιμετωπίσει πρόταση μομφής, αφού κήρυξε στρατιωτικό νόμο για να ανακαλέσει την κίνησή του λίγες ώρες αργότερα, προκαλώντας πολιτική κρίση στην τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ασίας.

Η αιφνιδιαστική κήρυξη την Τρίτη πυροδότησε μια αντιπαράθεση με το κοινοβούλιο, το οποίο απέρριψε την προσπάθειά του να απαγορεύσει την πολιτική δραστηριότητα και να λογοκρίνει τα μέσα ενημέρωσης, καθώς ένοπλα στρατεύματα εισέβαλαν στο κτίριο της Εθνοσυνέλευσης στη Σεούλ.

Το κυριότερο αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Κόμμα (DP) ζήτησε από τον Γιουν, ο οποίος ασκεί τα καθήκοντά του από το 2022, να παραιτηθεί ή να βρεθεί αντιμέτωπος με μομφή.

«Αποκαλύφθηκε ξεκάθαρα σε ολόκληρο το έθνος ότι ο πρόεδρος Γιουν δεν μπορούσε πλέον να διοικήσει κανονικά τη χώρα. Θα πρέπει να παραιτηθεί», ανέφερε σε δήλωσή του ο ανώτερος βουλευτής του DP, Παρκ Τσαν-ντάε.

Έξι κόμματα της νοτιοκορεατικής αντιπολίτευσης δήλωσαν ότι θα υποβάλουν το νομοσχέδιο μομφής του Γιουν την Τετάρτη, ανέφερε το Δημοκρατικό Κόμμα σε μήνυμά του προς τους δημοσιογράφους, ενώ η ψηφοφορία θα διεξαχθεί την Παρασκευή ή το Σάββατο.

Ο ηγέτης του κυβερνώντος Κόμματος Λαϊκής Εξουσίας του Γιουν ζήτησε την απόλυση του υπουργού Άμυνας Κιμ Γιονγκ Χιουν και την παραίτηση ολόκληρου του υπουργικού συμβουλίου.

Ο Γιουν δήλωσε στο έθνος σε τηλεοπτικό διάγγελμα αργά το βράδυ της Τρίτης ότι ο στρατιωτικός νόμος είναι απαραίτητος για την υπεράσπιση της χώρας από την πυρηνικά εξοπλισμένη Βόρεια Κορέα και τις φιλο-βόρειες αντικρατικές δυνάμεις, καθώς και για την προστασία της ελεύθερης συνταγματικής τάξης, αν και δεν ανέφερε συγκεκριμένες απειλές.

Ακολούθησαν χαοτικές σκηνές καθώς στρατιώτες προσπάθησαν να καταλάβουν τον έλεγχο του κτιρίου του κοινοβουλίου, κοινοβουλευτικοί βοηθοί ψέκασαν πυροσβεστήρες για να τους απωθήσουν και διαδηλωτές συνεπλάκησαν με την αστυνομία έξω από αυτό.

Ο στρατός δήλωσε ότι οι δραστηριότητες του κοινοβουλίου και των πολιτικών κομμάτων θα απαγορευτούν και ότι τα μέσα ενημέρωσης και οι εκδότες θα τεθούν υπό τον έλεγχο της διοίκησης του στρατιωτικού νόμου.

Όμως οι νομοθέτες αψήφησαν τον κλοιό ασφαλείας και μέσα σε λίγες ώρες από την ανακήρυξη, το κοινοβούλιο της Νότιας Κορέας, με 190 από τα 300 μέλη του παρόντα, ενέκρινε ομόφωνα μια πρόταση που απαιτούσε την άρση του στρατιωτικού νόμου, συμπεριλαμβανομένων και των 18 παρόντων μελών από το κόμμα του Γιουν. Στη συνέχεια, ο πρόεδρος ανακάλεσε την κήρυξη.

Οι διαδηλωτές έξω από την Εθνοσυνέλευση φώναζαν και χειροκροτούσαν. «Νικήσαμε!» φώναζαν και ένας διαδηλωτής χτυπούσε ένα τύμπανο.

«Υπάρχουν απόψεις ότι ήταν υπερβολικό να περάσουμε σε έκτακτο στρατιωτικό νόμο και ότι δεν ακολουθήσαμε τις διαδικασίες για τον έκτακτο στρατιωτικό νόμο, αλλά αυτό έγινε αυστηρά εντός του συνταγματικού πλαισίου», δήλωσε αξιωματούχος της νοτιοκορεατικής προεδρίας, στα πρώτα δημόσια σχόλια μετά την άρση του στρατιωτικού νόμου από τον Γιουν.

Η πρεσβεία των ΗΠΑ κάλεσε τους Αμερικανούς πολίτες στη Νότια Κορέα να αποφύγουν περιοχές όπου λαμβάνουν χώρα διαδηλώσεις, ενώ ορισμένοι μεγάλοι εργοδότες, όπως η Naver Corp και η LG Electronics Inc, συμβούλευσαν τους υπαλλήλους να εργαστούν από το σπίτι.

Η αντίδραση των αγορών

Οι χρηματοπιστωτικές αγορές ήταν ευμετάβλητες με τις μετοχές της Νότιας Κορέας να υποχωρούν περίπου 2% και το γουόν να σταθεροποιείται μετά την πτώση του σε χαμηλό διετίας. Οι έμποροι ανέφεραν υποψίες για παρέμβαση των αρχών της Νότιας Κορέας προκειμένου να αναχαιτιστεί η διολίσθηση του γουόν.

Ο υπουργός Οικονομικών Τσόι Σανγκ Μοκ και ο διοικητής της Τράπεζας της Κορέας Ρι Τσανγκ Γιονγκ πραγματοποίησαν έκτακτες συνεδριάσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας και το υπουργείο Οικονομικών υποσχέθηκε να στηρίξει τις αγορές εάν χρειαστεί.

«Θα διοχετεύσουμε απεριόριστη ρευστότητα σε μετοχές, ομόλογα, βραχυπρόθεσμη αγορά χρήματος καθώς και στην αγορά συναλλάγματος προς το παρόν μέχρι να εξομαλυνθούν πλήρως», ανέφερε η κυβέρνηση σε ανακοίνωσή της.

Τα επόμενα βήματα και οι ΗΠΑ

Η Εθνοσυνέλευση μπορεί να παραπέμψει τον πρόεδρο σε δίκη, αν τα δύο τρίτα και πλέον των βουλευτών ψηφίσουν υπέρ. Στη συνέχεια διεξάγεται δίκη από το συνταγματικό δικαστήριο, το οποίο μπορεί να την επικυρώσει με την ψήφο των έξι από τους εννέα δικαστές.

Το κόμμα του Γιουν ελέγχει 108 έδρες στο 300μελές νομοθετικό σώμα.

Εάν ο Γιουν παραιτηθεί ή απομακρυνθεί από τα καθήκοντά του, ο πρωθυπουργός Χαν Ντακ-σου θα αναπληρώσει την ηγεσία μέχρι να διεξαχθούν νέες εκλογές εντός 60 ημερών.

«Η Νότια Κορέα ως έθνος απέφυγε μια σφαίρα, αλλά ο πρόεδρος Γιουν μπορεί να πυροβόλησε τον εαυτό του στο πόδι», δήλωσε ο Ντάνι Ράσελ, αντιπρόεδρος της δεξαμενής σκέψης Asia Society Policy Institute στις Ηνωμένες Πολιτείες, σχετικά με την πρώτη κήρυξη στρατιωτικού νόμου στη Νότια Κορέα από το 1980.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι χαιρετίζει την απόφαση του Γιουν να ανακαλέσει την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου.

«Συνεχίζουμε να αναμένουμε ότι οι πολιτικές διαφωνίες θα επιλύονται ειρηνικά και σύμφωνα με το κράτος δικαίου», ανέφερε ο Μπλίνκεν σε δήλωσή του.

Η Νότια Κορέα φιλοξενεί περίπου 28.500 Αμερικανούς στρατιώτες ως κληρονομιά του πολέμου της Κορέας 1950-1953.

Οι προγραμματισμένες αμυντικές συνομιλίες και μια κοινή στρατιωτική άσκηση μεταξύ των δύο συμμάχων αναβλήθηκαν εν μέσω των ευρύτερων διπλωματικών επιπτώσεων της ολονύκτιας αναταραχής.

Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας ανέβαλε την επίσκεψή του στη Νότια Κορέα, δήλωσε εκπρόσωπός του, και η ομάδα νομοθέτη της Ιαπωνίας που ασχολείται με κορεατικές υποθέσεις ακύρωσε ένα ταξίδι στη Σεούλ που είχε προγραμματιστεί για τα μέσα Δεκεμβρίου.

Ο Γιουν, ένας εισαγγελέας καριέρας, ξεπέρασε τη νίκη στις πιο στενές προεδρικές εκλογές στην ιστορία της Νότιας Κορέας το 2022, καβάλα σε ένα κύμα δυσαρέσκειας για την οικονομική πολιτική, τα σκάνδαλα και τους πολέμους των φύλων.

Όμως ήταν αντιδημοφιλής, με τα ποσοστά υποστήριξής του να κυμαίνονται εδώ και μήνες γύρω στο 20%.

Το κόμμα του People Power Party υπέστη συντριπτική ήττα στις βουλευτικές εκλογές τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, παραχωρώντας τον έλεγχο της μονοθάλαμης συνέλευσης σε κόμματα της αντιπολίτευσης που κατέλαβαν σχεδόν τα δύο τρίτα των εδρών.

Έχουν υπάρξει περισσότερες από δώδεκα περιπτώσεις κήρυξης στρατιωτικού νόμου από τότε που η Νότια Κορέα ιδρύθηκε ως δημοκρατία το 1948.

Το 1980, μια ομάδα αξιωματικών του στρατού ανάγκασε τον τότε πρόεδρο Τσόι Κιου-Χα να κηρύξει στρατιωτικό νόμο για να καταπνίξει τις εκκλήσεις για την αποκατάσταση της δημοκρατικής διακυβέρνησης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Στρατιωτικός νόμος στη Νότια Κορέα: Έκλεισε το κοινοβούλιο, υπό τον έλεγχο του στρατού τα ΜΜΕ
• Ποιος είναι ο πρόεδρος της Νότιας Κορέας που επέβαλε τον στρατιωτικό νόμο στη χώρα