Novartis: Στη νέα εποχή χωρίς «αφεντικό»​

Η επιλογή του Narasimhan να ηγηθεί, ως διευθύνων σύµβουλος, της Novartis τον Φεβρουάριο του 2018 θεωρήθηκε αλλαγή φρουράς για την ελβετική φαρµακοβιοµηχανία και τον κλάδο του φαρµάκου συνολικά. Εκείνη την περίοδο, στα 41 του χρόνια, εισέβαλε στο προσκήνιο επιδιώκοντας να µετατρέψει τον όµιλο σε µια εταιρεία εξειδικευµένων σκευασµάτων που θα τροφοδοτούνταν από τα δεδοµένα και τις ψηφιακές τεχνολογίες και θα χρησιµοποιούσε τη µηχανική µάθηση και την τεχνητή νοηµοσύνη για να µετασχηµατίσει την έρευνα. 

Για να το καταφέρει ήταν απαραίτητη µια σηµαντική αλλαγή κουλτούρας – ένα θέµα στο οποίο επανέρχεται τακτικά ο Narasimhan τα δύο χρόνια που µεσολάβησαν από τότε που ανέλαβε καθήκοντα. Και σ’ αυτό ακριβώς το θέµα αναφέρθηκε πρόσφατα, καθώς η Novartis παρουσίασε τα οικονοµικά της αποτελέσµατα για το 2019: «Συνεχίζουµε να πιστεύουµε ότι η κουλτούρα θα εγγυηθεί τις επιδόσεις µας µακροπρόθεσµα, δηµιουργώντας έναν εµπνευσµένο οργανισµό µε µη ιεραρχική δοµή». Μιλώντας στους δηµοσιογράφους σε εκδήλωση που πραγµατοποιήθηκε στη Βασιλεία, ο Narasimhan ανέφερε, µεταξύ άλλων, ότι οι ιδέες του γκουρού του µάνατζµεντ Frederick Taylor τον 19ο αιώνα και η πεποίθησή του ότι η ιεραρχία και τα αφεντικά διοικούν τις εταιρείες δεν ισχύoυν σε έναν κόσµο «εργατών της γνώσης», πολλοί εκ των οποίων δουλεύουν για την ίδια τη Novartis. Ακόµη επεσήµανε ότι έρευνες έχουν καταδείξει τη σηµασία της δηµιουργίας ενός περιβάλλοντος «όπου οι άνθρωποι εµφορούνται από µια αίσθηση σκοπού, έχουν έµπνευση, αισθάνονται ότι µπορούν να προχωρήσουν παραπέρα και να µάθουν καινούργια πράγµατα». Και πρόσθεσε ότι οι εργαζόµενοι πρέπει να νιώθουν «ότι έχουν αυτονοµία και ότι εργάζονται σε ένα περιβάλλον δίχως αφεντικά». 

Ο ίδιος είπε ότι η Novartis µετατρέπεται από «οργανισµό που διοικούνταν περισσότερο από τα πάνω σε έναν οργανισµό µε έµπνευση και χαλαρή ιεραρχία». Όπως τόνισε, αυτό δεν είναι απλώς ένα σλόγκαν. «Πρόκειται για πεποίθηση την οποία συµµερίζεται το σύνολο της ηγετικής µας οµάδας. Έχουµε σαφή προγράµµατα που εξετάζουν σύµβολα: από τους ενδυµατολογικούς κώδικες και τη διαρρύθµιση του χώρου γραφείων µέχρι σηµαντικότερα θέµατα, όπως το πώς κάνουµε διαχείριση απόδοσης, πώς οργανώνουµε τις συναντήσεις µας και πώς εκπαιδεύουµε τους ηγέτες».  

«Unbossed» – Μια εταιρική κουλτούρα χωρίς αφεντικά

Μια από τις πρωτοβουλίες στη Novartis είναι η «Unbossed Εµπειρία Ηγεσίας». Το 2019, 350 ηγέτες ξεκίνησαν αυτό το µονοετές πρόγραµµα ανάπτυξης που η Novartis λέει ότι θα τους προσφέρει τις ικανότητες τις οποίες χρειάζονται ώστε να µετασχηµατίσουν την κουλτούρα της εταιρείας. Μέχρι τώρα, 120 στελέχη το έχουν ολοκληρώσει, ενώ οι υπόλοιποι θα το ολοκληρώσουν το 2020.

Τα µέλη της εκτελεστικής επιτροπής της Novartis συµµετέχουν στο ίδιο εντατικό πρόγραµµα, το οποίο περιλαµβάνει µια εισαγωγή δύο εβδοµάδων υποστηριζόµενη από εµψύχωση, webinars και τρεις αξιολογήσεις «360 µοιρών» για την παρακολούθηση της προόδου κάθε συµµετέχοντος. Η εταιρεία λέει ότι σχεδιάζει να «διαχύσει κρίσιµες πτυχές του προγράµµατος σε 10.000 ηγέτες µέσα στα επόµενα τρία χρόνια, βοηθώντας στην ενσωµάτωση της νέας προσέγγισης στην ηγεσία εντός του οργανισµού µας».

Αυτή η νέα προσέγγιση µόλις τώρα κάνει τα πρώτα της βήµατα, «αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι ήδη αρχίζει να αλλάζει τον τρόπο µε τον οποίο εργάζονται οι άνθρωποι» αναφέρει η Novartis.

Διατηρώντας ζωντανή την περιέργεια του προσωπικού

 Ως προς την ανάπτυξη των εργατών γνώσης στη Novartis, ο Narasimhan είπε ότι η εταιρεία «διευρύνει τις προσπάθειές της στη µάθηση», παρέχοντας ευκαιρίες στους υπαλλήλους της να µαθαίνουν από συναδέλφους και ειδικούς εκτός εταιρείας και επενδύοντας σε αντίστοιχα προγράµµατα 100 εκατ. δολάρια τα επόµενα πέντε χρόνια. 

Η εταιρεία, η οποία ενθαρρύνει όλους τους εργαζοµένους να αφιερώνουν 100 ώρες ετησίως σε δραστηριότητες µάθησης, σηµείωσε ότι περίπου 2.000 άτοµα έχουν ολοκληρώσει ένα εισαγωγικό ψηφιακό µάθηµα για ηγετικές οµάδες, ενώ ένας διαδικτυακός κόµβος ψηφιακών δεξιοτήτων που ξεκίνησε το 2018 έχει χρησιµοποιηθεί από 33.000 άτοµα – σχεδόν το ένα τρίτο όλων των εργαζοµένων της.

Πέρυσι η Novartis άρχισε να δίνει στους εργαζοµένους της δωρεάν πρόσβαση σε 3.500 εικονικά µαθήµατα που παρέχονται από την αµερικανική πλατφόρµα διαδικτυακής µάθησης Coursera, η οποία ιδρύθηκε από τους καθηγητές του Στάνφορντ, Andrew Ng και Daphne Kolle. Η συνεργασία αυτή δίνει στους εργαζοµένους την ευκαιρία να διευρύνουν τις γνώσεις τους µέσα από 200 περίπου πανεπιστήµια, όπως το Γέιλ, το Πρίνστον, το Πανεπιστήµιο του Λονδίνου, η Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων της Ινδίας ή το Πανεπιστήµιο του Πεκίνου.

Ένα εργασιακό περιβάλλον που ικανοποιεί

Αναφορικά µε τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος, η εταιρεία έχει ορίσει µια νέα κατευθυντήρια γραµµή: την παροχή τουλάχιστον 14 εβδοµάδων άδειας µε αποδοχές για κάθε νέο γονέα που απασχολείται από τη Novartis, ανεξαρτήτως φύλου, ύστερα από τη γέννηση ή την υιοθεσία ενός παιδιού. Σήµερα, από το µέτρο επωφελείται το 82% των εργαζοµένων σε 40 χώρες, ενώ από τον Ιανουάριο του 2021 η εταιρεία εκτιµά ότι η πρόβλεψη θα καλύπτει όλους τους εργαζοµένους της Novartis, «βοηθώντας τους να νιώσουν περισσότερη ικανοποίηση και έµπνευση στην επαγγελµατική και οικογενειακή τους ζωή».

Η πρωτοβουλία Energized for Life της εταιρείας, για τη βελτίωση της υγείας των εργαζοµένων, έχει επεκταθεί µε προγράµµατα που αφορούν άτοµα µε σοβαρά ιατρικά προβλήµατα, όπως καρκίνο και νευρολογικές και καρδιακές παθήσεις, καλύπτοντας 80.000 εργαζοµένους και τις οικογένειές τους σε 70 χώρες. 

Ο Narasimhan κατέληξε λέγοντας ότι απαιτήθηκε µια µεγάλη επένδυση «για να κατανοήσουν οι ηγέτες τι σηµαίνει να εργάζεσαι χωρίς αφεντικό. Βάσει των επισκέψεών µου σε 40 χώρες πλέον… η ανατροφοδότηση που λαµβάνω στις έρευνες γνώµης είναι ότι οι άνθρωποι πιστεύουν πραγµατικά ότι η κουλτούρα αλλάζει. Οι άνθρωποι αισθάνονται ότι η εταιρεία είναι πολύ πιο ανθρώπινη και εµπλέκεται πολύ περισσότερο. Νοµίζω ότι αυτό θα οδηγήσει σε µεγαλύτερες καινοτοµίες και καλύτερες επιδόσεις».

*To άρθρο δημοσιεύεται στο περιοδικό Fortune που κυκλοφορεί στα περίπτερα.