Ο «αόρατος» στρατός της Ιαπωνίας

Του Μάικλ Φιτζπάτρικ 

Στη θεωρία, η Ιαπωνία είναι μία πασιφιστική χώρα. Στον Παγκόσμιο Δείκτη Ειρήνης, έναν κατάλογο που καταρτίζουν ειρηνιστές της οργάνωσης Vision of Humanity, κατέχει την 6^η θέση. Σύμφωνα με το Σύνταγμά της, είναι παράνομη η διατήρηση μόνιμων ενόπλων δυνάμεων, όμως η χώρα έχει έναν από τους καλύτερα εξοπλισμένους «αόρατους» στρατούς στον κόσμο.

Οι ένοπλες δυνάμεις της Ιαπωνίας ονομάζονται «Δύναμη Αυτοάμυνας» και επίσημα θεωρούνται προέκταση της αστυνομίας. Ένα είναι όμως σίγουρο: με τον έκτο καλύτερα εξοπλισμένο στρατό στον κόσμο και με στρατιωτικό προϋπολογισμό περίπου 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο, η Δύναμη Αυτοάμυνας μάλλον δεν αποτελείται από συνηθισμένους αστυνομικούς. «Η Ιαπωνία απολάμβανε μέχρι τώρα τον απομονωτισμό της. Ήταν πολύ πρακτικό, εφόσον δεν χρειαζόταν να εμπλακούμε σε συγκρούσεις. Όμως, πλέον οι ΗΠΑ θέλουν μία πιο ενεργή Ιαπωνία,» τονίζει ο Ναρουσίγκε Μιτσισίτα, διευθυντής του προγράμματος Διεθνούς Ασφαλείας στο Εθνικό Μεταπτυχιακό Ινστιτούτο Σπουδών Πολιτικής.

Διαβάστε ακόμη: Βόρεια Κορέα: «Η Ιαπωνία ξεπέρασε την κόκκινη γραμμή»

Το κυβερνών κόμμα LDP αναγνωρίζει αυτή την εξέλιξη. «Ξέρουν ότι η στρατιωτική μας ισχύς πρέπει να καταστεί ανάλογη προς τη θέση μας ως οικονομική υπερδύναμη,» προσθέτει. «Οι ΗΠΑ πλέον ζητούν από εμάς να γίνουμε πιο δραστήριοι όχι μόνο ως προς τον επανεξοπλισμό μας, αλλά και ως προς τη χρήση των όπλων που ήδη έχουμε.

Τώρα που οι συντηρητικοί του LDP επέστρεψαν στην εξουσία μαζί με τον μιλιταριστή πρωθυπουργό Σίνζο Άμπε, απαιτούν την αλλαγή του ειρηνιστικού συντάγματος ώστε αυτό να συνταιριάξει με τις επιθυμίες των ΗΠΑ στην περιοχή. Όχι ότι η Ιαπωνία είναι ή ήταν ποτέ πραγματικά ειρηνιστική. «Δεν είμαστε πασιφιστές. Υποστηρίξαμε όλους τους πολέμους των ΗΠΑ και χρηματοδοτήσαμε τον Πόλεμο του Κόλπου με 13 δισεκατομμύρια δολάρια. Η Ιαπωνία δεν επανεξοπλίζεται· το έχει ήδη κάνει».

Οι ΗΠΑ πλέον έχουν αποτραβηχτεί από την Ευρώπη και εστιάζουν την προσοχή τους στην Ασία, δηλαδή στην Κίνα. Και βέβαια επιθυμούν διακαώς να έχουν μία Ιαπωνία με στρατό μεγαλύτερο από αυτόν του Ηνωμένου Βασιλείου, έτοιμη να πολεμήσει εάν χρειαστεί στο πλευρό τους. «Η Ιαπωνία είναι πραγματικά απαραίτητη, τόσο ως στρατηγικό προκεχωρημένο φυλάκιο του αμερικανικού στρατού όσο και ως πελάτης των αμερικανικών εταιρειών όπλων» επισημαίνει ο Κόρευ Γουάλας, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Όκλαντ και ειδικός επί θεμάτων ιαπωνικής στρατιωτικής τεχνολογίας.

Διαβάστε ακόμη: Στο «κόκκινο» οι σχέσεις Κίνας-Ιαπωνίας

Μία πλήρης επαναστρατιωτικοποίηση ίσως συμβάλλει και στην οικονομική ανάκαμψη της χώρας. Πέρυσι, η Ιαπωνία χαλάρωσε την απαγόρευση εξαγωγών όπλων που η ίδια είχε επιβάλλει στον εαυτό της. Το τέλος της πασιφιστικής εξωτερικής πολιτικής ανοίγει νέες αγορές για τους κατασκευαστές όπλων της, και αυτό είναι θαυμάσια είδηση για εταιρικούς γίγαντες όπως οι Mitsubishi Heavy Industries και Ishikawajima-Harima. Παραδοσιακά, η επιβίωσή τους βασιζόταν στις υπέρογκες τιμολογήσεις και στο φούσκωμα του λογαριασμού που καλείτο να πληρώσει το ιαπωνικό κράτος. Οι εξαγωγές θα μπορούσαν να αποτελέσουν λύση στα προβλήματα των εταιρειών αυτών.

Ήδη, η Αυστραλία και το Βιετνάμ έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να αγοράσουν κάποια από τα τεχνολογικώς πιο αναπτυγμένα αμυντικά συστήματα που παράγει η Ιαπωνία. Τα υποβρύχια της χώρας θεωρούνται ιδανικά για τις πολεμικές επιχειρήσεις μικρής κλίμακας που θα μπορούσαν μελλοντικά να λάβουν χώρα στην περιοχή του Δυτικού Ειρηνικού. Σύμφωνα με τον Γουάλας, «το πιο πρόσφατο πετρελαιοκίνητο υποβρύχιο Soryu θεωρείται ένα από τα κορυφαία μη πυρηνικά υποβρύχια παγκοσμίως».

Η Ιαπωνία διακρίνεται για την ανάπτυξη πανάκριβων εξοπλιστικών συστημάτων. Ενδεικτικά είναι τα ιαπωνικά αντιτορπιλικά, που ενσωματώνουν ένα σύστημα μάχης τελευταίας τεχνολογίας για την ανάπτυξη του οποίου χρειάστηκαν είκοσι χρόνια. Σημειώστε επίσης ότι η Ιαπωνία θα μπορούσε να αναπτύξει πυρηνικά όπλα μέσα σε ένα εξάμηνο από τη στιγμή που θα το αποφάσιζε -αν δεν το έχει ήδη κάνει. Με άλλα λόγια, η χώρα μπορεί ανά πάσα στιγμή να αναδειχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις του πλανήτη. Ως πότε λοιπόν θα παραμένουν οι ένοπλες δυνάμεις της «αόρατες»;