Ο Μπαράκ Ομπάμα κάνει κήρυγμα για την υπερβολική ισχύ του Big Tech. Ακούει κανείς;

Ο καθηγητής Ομπάμα μπήκε στη συζήτηση για τη Μεγάλη Τεχνολογία και την παραπληροφόρηση. Ευτυχώς για τους γίγαντες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης της Silicon Valley, είναι ένας αδύναμος αγγελιοφόρος με ένα μήνυμα που δεν εμπνέει.

Σε μια διάλεξη που εκφώνησε την Πέμπτη στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, ο 44ος πρόεδρος των ΗΠΑ κατάφερε το εύκολο έργο της διάγνωσης της αιτίας και του αποτελέσματος του δηλητηριώδους οικοσυστήματος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αλλά ο πρώην αρχιστράτηγος δεν κατάφερε να συνταγογραφήσει ρεαλιστικές θεραπείες για το πρόβλημα ή να αναγνωρίσει τον ρόλο του στην υποδαύλιση αυτής της διχαστικής στιγμής, καθιστώντας τον αναποτελεσματικό υπέρμαχο της μεταρρύθμισης.

Επί μία ώρα, ο Ομπάμα υποστήριξε με επιχειρήματα την αναμόρφωση του ολοένα και περισσότερο διαδικτυακού κοινωνικού μας τοπίου, υποστηρίζοντας ότι συνέβαλε στη σύγχρονη εποχή του διχασμού. Αναγνώρισε την αναπόφευκτη φθορά μιας άμεσα συνδεδεμένης κοινωνίας, ενώ παράλληλα έβαλε δίκαια στο στόχαστρο τις εταιρείες που εκμεταλλεύονται τις πιο αδύναμες παρορμήσεις μας ενισχύοντας τις συγκρούσεις με στόχο τα διαφημιστικά δολάρια.

«Ο εγκέφαλός μας δεν είναι συνηθισμένος να δέχεται τόσες πολλές πληροφορίες τόσο γρήγορα και πολλοί από εμάς βιώνουμε υπερφόρτωση», είπε ο Ομπάμα στο πλήθος. «Αλλά δεν είναι όλα τα προβλήματα που βλέπουμε τώρα υποπροϊόν αυτής της νέας τεχνολογίας. Είναι επίσης το αποτέλεσμα πολύ συγκεκριμένων επιλογών που έκαναν οι εταιρείες που έχουν φτάσει να κυριαρχούν στο διαδίκτυο γενικά και στις πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ειδικότερα. Αποφάσεις που, σκόπιμα ή όχι, έχουν καταστήσει τις δημοκρατίες πιο ευάλωτες».

Ο Ομπάμα συνέχισε να απαριθμεί διάφορα αποτελέσματα αυτού του φαινομένου: αυξημένη πολιτική πόλωση, μείωση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς των ελίτ, διάδοση ψευδών και παραπλανητικών πληροφοριών, διάβρωση των τοπικών μέσων ενημέρωσης, μεταξύ άλλων.

Σε αυτά τα σημεία, ο πρώην πρόεδρος εξέθεσε μια αρκετά αδιαμφισβήτητη, αν και μη πρωτότυπη, επιχειρηματολογία.

Στη συνέχεια, ο Ομπάμα κατέληξε σε πιθανές λύσεις για τα διαδικτυακά μας δεινά. Εδώ, υποχώρησε σε μεγάλο βαθμό σε κενές κοινοτοπίες, αόριστες νομοθετικές αλλαγές και αφελείς εκκλήσεις για αρμονία.

Ζήτησε μεταρρυθμίσεις στον ομοσπονδιακό κώδικα που θα ανάγκαζαν τις εταιρείες τεχνολογίας να τηρούν «υψηλότερα πρότυπα όταν πρόκειται για διαφημίσεις στον ιστότοπό τους». Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.

Είπε ότι οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να μοιράζονται πληροφορίες σχετικά με τα προϊόντα και τα σχέδιά τους με τους ερευνητές και τις ρυθμιστικές αρχές «που είναι επιφορτισμένες με το να κρατούν τους υπόλοιπους από εμάς ασφαλείς». Λες και η Αμερική εμπιστεύεται αυτές τις δύο ομάδες για την προστασία των συμφερόντων της.

Έκανε μια αδύναμη έκκληση προς τα στελέχη και τους υπαλλήλους της τεχνολογίας, λέγοντάς τους: «Θα εξακολουθείτε να βγάζετε χρήματα, αλλά θα αισθάνεστε καλύτερα» αν απλά «κάνετε το σωστό». Τι είναι αυτό, νηπιαγωγείο;

Ο Ομπάμα έχασε τη δυνατότητα να παράγει με τον λόγο του κάποια αίσθηση του κατεπείγοντος την τελευταία δεκαετία.

Ως πρόεδρος, απέκτησε φήμη για την καλοσύνη του προς τη Silicon Valley και ενίσχυσε την άνοδό της μέσω μιας ελαφριάς ρυθμιστικής, αντιμονοπωλιακής και νομοθετικής πινελιάς. Απέτυχε να προβλέψει πώς οι διαδικτυακές πλατφόρμες που επέτρεψαν τη ραγδαία άνοδό του – συγκεκριμένα, το Facebook – θα αποσταθεροποιούσαν τη δημοκρατία. Η οκταετής θητεία του συνέπεσε με την παρακμή των καλών τρόπων για τους οποίους τώρα θρηνεί – αν και θα έλεγα ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο κομματισμός και η κυβέρνηση Τραμπ έχουν μεγαλύτερη ευθύνη από αυτόν.