Ο δρόμος της εξυγίανσης των NPLs περνά από τα στεγαστικά δάνεια

Μετ’ επιτάσεως προσπαθούν οι ελληνικές τράπεζες να εξυγιάνουν τα χαρτοφυλάκιά τους από μη εξυπηρετούμενα δάνεια, καθώς οι Ευρωπαϊκές αρχές πιέζουν προς αυτήν την κατεύθυνση.

«Πιλότος» και οδηγός δοκιμής αποτελεί η Eurobank. Η τράπεζα θα προχωρήσει σε τέσσερα διαφορετικά projects πωλήσεων και τιτλοποιήσεων, σε ένα πρωτόγνωρο για τα εγχώρια δεδομένα σχέδιο μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της και μείωσης του αποθέματος των ανακτηθέντων ακινήτων.

Συγκεκριμένα, από το 2018 «τρέχει» διαγωνισμός για την τιτλοποίηση χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων. Δεσμευτικές προσφορές αναμένεται να κατατεθούν στο τέλος Απριλίου. ύψους 2 δισ. ευρώ, για το χαρτοφυλάκιο με ονομασία project Pillar.

Στην δεύτερη φάση του διαγωνισμού έχουνε περάσει 7 επενδυτές. Οι πέντε (PIMCO, Lone Star, Cerberus, Fortress και Elliott) έχουν δικαίωμα να διεκδικήσουν ταυτόχρονα με το project Pillar και το project Cairo. Το χαρτοφυλάκιο αυτό περιλαμβάνει μη εξυπηρετούμενα δάνεια 7 δισ. ευρώ, τα οποία διαθέτουν εξασφαλίσεις καθώς και ενήμερα δάνεια ύψους 0,5 δισ. ευρώ.

Σε ανάλογα βήματα προχωρούν Πειραιώς και ETE. Το ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο «Nemo» της Πειραιώς περιέχει 17 καταγγελμένα ναυτιλιακά αλλά και επιχειρηματικά δάνεια. Το ύψος της συνολικής απαίτησης των παραπάνω δανείων ανέρχεται σε 562 εκατ. ευρώ και η καθαρή λογιστική τους αξία φτάνει τα 232 εκατ. ευρώ. Αναμένονται προσφορές από τα ταμεία Davidson, Kempner και Fortress.

Όσον αφορά το χαρτοφυλάκιο «Symbol» της Εθνικής, περιέχει περίπου 13.000 -κατά πλειονότητα καταγγελμένα- δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με εξασφαλίσεις. Το οφειλόμενο κεφάλαιο ανέρχεται σε 0,95 δισ. ευρώ και η συνολική απαίτηση σε 1,6 δισ. ευρώ.

Ο διαγωνισμός βρίσκεται στη δεύτερη φάση και σε αυτήν συνεχίζουν οι Centerbridge, Elliott, Fortress.

Και πωλήσεις ακινήτων

Προκειμένου να εξασφαλιστεί ρευστότητα, η Eurobank προχωρεί και σε εκποιήσεις επενδυτικών χαρτοφυλακίων ακινήτων.

Το Project Opus περιέχει 187 ιδιόκτητα και ανακτηθέντα ακίνητα, εκ των οποίων το 80% βρίσκεται σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η αξία του ανέρχεται στα 88 εκατ. και μη δεσμευτικές αναμένεται να κατατεθούν στο πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου.

Ακόμη, με σύμβουλο την Delfi Partners, η Eurobank θα επιχειρήσει να πωλήσει 684 ακίνητα. Το χαρτοφυλάκιο, με κωδική ονομασία project Iris, είναι εκτιμώμενης αξίας 30,6 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων το 66% είναι κατοικίες, το 15% εμπορικοί χώροι και το 13% οικόπεδα.

Αναθερμαίνεται η ζήτηση στεγαστικών δανείων

Μέσα σε αυτό το πλαίσοι αξίζει να αναφερθεί ότι μετά από αρκετά χρόνια «ξηρασίας», η ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια αρχίζει ξανά να αυξάνεται.

Όπως προκύπτει από την έρευνα της Τραπέζης της Ελλάδος, γενικότερα η ζήτηση για δάνεια προς νοικοκυριά αυξήθηκε σε σχέση με το δ΄τρίμηνο του 2018, γεγονός που δεν είχε προβλεφθεί στην έρευνα του προηγούμενου τριμήνου.

Η αύξηση της ζήτησης για στεγαστικά δάνεια οφείλεται στη βελτίωση των προοπτικών της αγοράς κατοικίας, δεδομένου και του αυξημένου επενδυτικού ενδιαφέροντος από κατοίκους εξωτερικού, ενώ η αύξηση στη ζήτηση καταναλωτικών δανείων οφείλεται στη βελτίωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και στις αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης για αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών.

Τάση που αποτυπώνεται ξεκάθαρα στο γεγονός πως ο τραπεζικός κολοσσός HSBC θα αρχίσει να χορηγεί ξανά στεγαστικά δάνεια στη χώρα μας.

Παράλληλα, η συνολική ζήτηση δανείων από τις επιχειρήσεις αυξήθηκε κυρίως όσον αφορά τα μακροπρόθεσμα δάνεια προς μεγάλες επιχειρήσεις.

Πόσα είναι τα «κόκκινα» δάνεια σήμερα

Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) των ελληνικών τραπεζών ανήλθαν σε 81,8 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 12,7 δισ. ευρώ συγκριτικά με το τέλος του 2017 και κατά 25,4 δισ. ευρώ έναντι του Μαρτίου του 2016, οπότε είχε καταγραφεί και το υψηλότερο επίπεδο τους (107,2 δισ. ευρώ).

Ποια είναι όμως η σύνθεσή τους; Το 47,2% του υπολοίπου αφορά δανειακές συμβάσεις που έχουν ήδη καταγγελθεί από τις τράπεζες, το 30,6% αφορά δάνεια αβέβαιης είσπραξης (“unlikely to pay”) και το 22,2% δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών, τα οποία δεν έχουν ακόμη καταγγελθεί. Επιπροσθέτως, το 14% του συνόλου των δανείων έχει  αιτηθεί νομική προστασία.

Κρίσιμα είναι τα πράγματα στον επιχειρηματικό κόσμο, καθώς ο δείκτης για το χαρτοφυλάκιο τόσο των ελεύθερων επαγγελματιών και πολύ μικρών επιχειρήσεων όσο και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων παραμένει ιδιαίτερα υψηλός, 67,4% και 57,5% αντίστοιχα.

Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις τα πάνε ελαφρώς καλύτερα (25,8%), όπως και το χαρτοφυλάκιο ναυτιλιακών δανείων (22,6%). Οι κλάδοι που παρουσιάζουν το μεγαλύτερο ποσοστό μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι η κλωστοϋφαντουργία (66,3%), η βιομηχανία ξυλείας και επίπλων(64,8%) και η εστίαση (64,5%). Αντίθετα, εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό ΜΕΔ εμφανίζουν τα πετρελαιοειδή (1,5%) και η ενέργεια (3,4%).