Ο… Γολγοθάς της εργασίας εξ αποστάσεως
Για κάποιους αυτό είναι το μέλλον, όμως τα προβλήματα είναι ακόμη πολλά.
Καλύτερη ισορροπία στον καταμερισμό του χρόνου, εξοικονόμηση χρόνου στις μετακινήσεις, παραγωγικότητα… Εάν η τηλεργασία έχει πολλά πλεονεκτήματα, για ορισμένους, αυτό μετατρέπεται σε Γολγοθά.
Τα τελευταία χρόνια με την έκρηξη των τεχνολογικών επιτευγμάτων και τις ευκολίες που αυτά μας προσφέρουν, πολλοί εργαζόμενοι άδραξαν την ευκαιρία που τους δόθηκε να δουλέψουν στο σπίτι τους, κάνοντας τηλεργασία, όπως είναι πλέον ευρέως διαδεδομένο.
Η τηλεργασία παρότι δεν είναι νομικά κατοχυρωμένη σε αρκετά τουλάχιστον ευρωπαϊκά κράτη, βρίσκει πολλούς οπαδούς, κυρίως νέες γυναίκες, μητέρες μικρών παιδιών. Όποιος ακούσει ότι δουλεύεις εξ αποστάσεως σε θεωρεί τυχερό. Το μυαλό αμέσως πάει στο ότι ξυπνάς ό,τι ώρα θέλεις, δουλεύεις όπως θέλεις, χωρίς προϊστάμενο πάνω από το κεφάλι σου και κυρίως στο χώρο σου, με τις κατάλληλες για σένα εργασιακές συνθήκες, βολικό γραφείο, κατάλληλο φωτισμό, μουσική κατ’ επιλογήν και ότι άλλο μπορούμε να φανταστούμε. Πόσο όμως αυτά ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα;
Αν και είναι αρκετά νωρίς για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα, μία πρόσφατη έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα στη Γαλλία στα μέσα Φεβρουαρίου από τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας (ΔΟΕ) και το Eurofound (ευρωπαϊκό ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας) υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, υπογραμμίζει τις ανησυχίες για τους κινδύνους που συνεπάγονται, κυρίως για την υγεία, από την εξ’ αποστάσεως εργασία.
Σύμφωνα με την έκθεση οι άνθρωποι που δουλεύουν εξ αποστάσεως έχουν περισσότερο στρες, η εργάσιμη ημέρα επιμηκύνεται, κατέχονται από ένα αίσθημα απομόνωσης, συγχέουν την προσωπική με την επαγγελματική τους ζωή. Σταδιακά ο τρόπος αυτός εργασίας μετατρέπεται σε πραγματικό εφιάλτη.
Η έκθεση καταδεικνύει ότι ένα ποσοστό της τάξης του 42% των εργαζομένων εξ αποστάσεως δήλωσαν ότι ξυπνούν πολλές φορές στη διάρκεια της νύχτας, σε αντίθεση με ένα 29% των εργαζομένων που πάνε κανονικά στη δουλειά τους. Η έκθεση επισημαίνει το γεγονός ότι η δυνατότητα που μας δίνει η τεχνολογία να δουλεύουμε εξ αποστάσεως δημιουργεί μία εντατικοποίηση του χρόνου εργασίας και μία αλληλοεπικάλυψη της εργασιακής και προσωπικής ζωής του εργαζομένου.
Πολλοί εργαζόμενοι εξ’αποστάσεως λένε εκ των υστέρων ότι είχαν ξεχάσει πόσο συναρπαστικό είναι να βγαίνεις έξω, να μιλάς με τους ανθρώπους, να περνάς την ώρα σου σε ένα μέρος αποκλειστικά αφιερωμένο για τη δουλειά και όχι στο σπίτι. Για τον λόγο αυτό, η έκθεση τονίζει το ενδιαφέρον που υπάρχει για τον τρόπο οργάνωσης του χρόνου μερικής απασχόλησης, προκειμένου να περιορισθεί ο κίνδυνος της υπερβολικής απομόνωσης αυτών των εργαζομένων.
Φυσικά υπάρχει και η άλλη περίπτωση. Ο εργαζόμενος εξ’ αποστάσεως να ελέγχεται συνέχεια από τον προϊστάμενό του μέσω αλλεπάλληλων ηλεκτρονικών μηνυμάτων. Στην έκθεση αναφέρεται η περίπτωση μίας νεαρής γυναίκας η οποία έφθασε στα όρια της, γιατί στην περίπτωση που δεν προλάβαινε να απαντήσει σε ένα από τα δεκάδες ηλεκτρονικά μηνύματα του προϊσταμένου της, είχε να αντιμετωπίσει την οργή του, την απειλή ότι θα καθυστερήσει να πληρωθεί ή και να απολυθεί. Το αποτέλεσμα ήταν να μένει «καλωδιωμένη» απέναντι από την οθόνη του υπολογιστή της, να φοβάται να πάει στο διπλανό δωμάτιο, να βγει από το σπίτι, τρέμοντας στην ιδέα ότι δεν θα είναι εκεί να απαντήσει στα μηνύματα.
Παρ΄όλα αυτά, στη Γαλλία το ποσοστό αυτών που επιθυμούν να δουλεύουν εξ αποστάσεως είναι αρκετά υψηλό, της τάξης του 65%. Για τον λόγο αυτό οι γαλλικές αρχές ξεκίνησαν μία διαβούλευση σε εθνικό επίπεδο μεταξύ των κοινωνικών εταίρων για το θέμα αυτό.
Στην Ελλάδα η τηλεργασία αναγνωρίστηκε ως ειδική μορφή απασχόλησης με το Νόμο 2639/1998. Για την προώθηση της νέας αυτής μορφής εργασίας η πολιτεία έδωσε κίνητρα, όπως έκπτωση δαπανών των επιχειρήσεων που απασχολούν τηλεργαζόμενους.
Πηγές: Eurofound, Les Echos
