O κολοσσός Exxon δημιουργεί το τελευταίο πετροκράτος στον κόσμο
Ο αμερικανικός ενεργειακός γίγαντας Exxon και οι συνεργάτες του, ο Hess και ο κινεζικός όμιλος Cnooc, έχουν ήδη ανακαλύψει περίπου 11 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου στο Stabroek Block, ένα τεράστιο κοίτασμα πετρελαίου περίπου 120 μίλια μακριά από τις ακτές της Γουιάνας στη Νότια Αμερική.
Εξ αυτού του λόγου έχουν πάρει το πράσινο φως για επενδύσεις που ξεπερνούν τα 55 δισεκ. δολ.
«Το ότι μπορέσαμε να προχωρήσουμε τόσο γρήγορα από την ανακάλυψη στην ανάπτυξη και την παραγωγή έχει τεράστια αξία για τη Γουιάνα», λέει ο Alistair Routledge, πρόεδρος της ExxonMobil στη Γουιάνα. «Η επιχείρησή μας θα μπορούσε να προσφέρει περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια δολάρια στη χώρα».
Μια από τις μικρότερες χώρες της Νότιας Αμερικής, η Γουιάνα δεν είχε βιομηχανία υδρογονανθράκων πριν από τις ανακαλύψεις στο Stabroek. Το απροσδόκητο κέρδος θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα από τα σημαντικότερα πετροκράτη στον κόσμο.
Ήδη η ανάπτυξη τρέχει… Η οικονομία της Γουιάνας, προσαρμοσμένη στον πληθωρισμό, αναπτύχθηκε με ρυθμό 33% ακόμη και μετά τον πληθωρισμό πέρυσι, και το ΔΝΤ προβλέπει παρόμοια αύξηση φέτος.
Από την άλλη, οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές έχουν χαρακτηρίσει το έργο «κλιματική βόμβα» και επισημαίνουν μελέτες που υποδεικνύουν ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσαν να βυθίσουν το χαμηλό σε υψόμετρο Τζόρτζταουν μέχρι το 2030.
Υπάρχουν ανησυχίες μεταξύ ομάδων πολιτών, συνδικάτων και πολιτικών της αντιπολίτευσης ότι ο πλούτος που παράγεται από το πετρελαϊκό μπονάνζα της Exxon θα προκαλέσει περισσότερο κακό παρά καλό.
Οι πολιτικοί επιστήμονες και οι οικονομολόγοι το αποκαλούν αυτό κατάρα των πόρων: η εξόρυξη ορυκτών που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα διογκώνει το τοπικό νόμισμα, εξουδετερώνει την εγχώρια βιομηχανία και δημιουργεί κοινωνικό διχασμό και διαφθορά.
Οι επικριτές λένε ότι η συμφωνία που υπέγραψε η προηγούμενη κυβέρνηση το 2016 είναι αδικαιολόγητα γενναιόδωρη προς τις εταιρείες, μια άποψη που συμμερίζεται και το ΔΝΤ. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες που η Exxon είναι πολύ κοντά στην τωρινή κυβέρνηση, της οποίας ηγείται ο Πρόεδρος Ιρφάαν Άλι, και αψηφά τους περιβαλλοντικούς νόμους.
Ήδη οι τοπικές τιμές αυξάνονται επικίνδυνα, συσσωρεύοντας πίεση στα νοικοκυριά, σε μια χώρα όπου σχεδόν το ήμισυ του πληθυσμού των 800.000 εξακολουθεί να ζει με λιγότερα από 5,50 δολάρια την ημέρα.
Οι ακαδημαϊκοί λένε ότι οι αρχές της Γουιάνας βρίσκονται σε αγώνα αγώνα ενάντια στο χρόνο για να δείξουν ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο θα μοιραστούν δίκαια. Οι κυβερνήσεις τείνουν να γίνονται πιο διεφθαρμένες, λιγότερο υπόλογες και γίνεται όλο και πιο σπάνιο να έχουμε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές», λέει ο Michael Ross, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο UCLA και συγγραφέας του The Oil Curse: How Petroleum Wealth Shapes the Development of Nations.
Επισημαίνει δε ότι η κυβέρνηση πρέπει να διαπραγματευτεί με μια εταιρεία της οποίας οι ταμειακές ροές πέρυσι ήταν τριπλάσιες από το ΑΕΠ της Γουιάνας και η οποία έχει τεράστια εμπειρία στις περίπλοκες συμβάσεις. «Η Exxon δεν είναι φίλος σου», λέει ο Ross. «Θέλουν να πιστεύεις ότι είναι, αλλά δεν είναι. Είναι επιχειρηματικός εταίρος με τεράστια πλεονεκτήματα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Οι σύμβουλοι της Wood Mackenzie προβλέπουν ότι η Exxon και οι συνεργάτες της θα αποκομίσουν κέρδη 135 δισεκατομμυρίων δολαρίων μεταξύ 2024 και 2040. Η Γουιάνα θα λάβει 150 δισεκατομμύρια δολάρια την ίδια περίοδο, ένα εκπληκτικό ποσό για μια χώρα που είχε εθνικό προϋπολογισμό 3,75 δισ. δολάρια πέρυσι.
Η κοινοπραξία έχει λαμβάνειν έως και τα τρία τέταρτα των εσόδων από το έργο έως ότου αποπληρωθεί το κόστος του. Κατόπιν τα κέρδη θα μοιράζεται 50:50, με την κυβέρνηση να παίρνει επίσης ένα δικαίωμα 2% για την παραγωγή από το κοίτασμα.
Η συμφωνία είναι τόσο επικερδής που τον Μάρτιο πυροδότησε μια εταιρική μάχη μεταξύ της Exxon και της αμερικανικής ανταγωνιστικής Chevron, η οποία θέλει να αγοράσει τη Hess σε μια συμφωνία 53 δισ. δολαρίων.
«Η συμφωνία για το πετρέλαιο που έχουμε είναι μια νομιμοποιημένη μορφή ληστείας σε αυτοκινητόδρομο», λέει ο Glenn Lall, εκδότης της Kaieteur News, μιας εφημερίδας στη Γουιάνα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
