Ο Όρμπαν και ο μικρός Αϊλάν

Οι αρθρογράφοι επιχειρούν να προσδιορίσουν με αντικειμενικότητα τις υποχρεώσεις των κρατών-μελών, που πηγάζουν όχι μόνο από ευρωπαϊκά νομοθετικά κείμενα, κοινοτικούς κανονισμούς και οδηγίες, αλλά και από τις διεθνείς συνθήκες προστασίας των προσφύγων και τον απαράγραπτο σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Σε αυτή την αναζήτηση δύο εικόνες φαίνεται να συγκρούονται: αυτή του Ούγγρου πρωθυπουργού να ρίχνει το ανάθεμα στη Γερμανία και αυτή του μικρού Αιλάν, νεκρού στην όχθη της Τουρκίας.

Πολιτική υποκρισίας

Η ιταλική La Stampa υποστηρίζει ότι η πολιτική τάξη της Ευρώπης βρίσκεται ενώπιον ενός δύσκολου καθήκοντος. «Θα πρέπει να πείσει τους πολίτες ότι η μεταναστευτική ροή θα συνεχιστεί, γιατί δεν πρόκειται για ένα φυσικό φαινόμενο αλλά για μιαν άλλη κατηγορία, (…) για ανθρώπους που βρίσκονται σε κατάσταση φυγής από τις χώρες τους. Έχουμε ηθική και πολιτική ευθύνη, η οποία θα πρέπει να μας παραπέμψει στις γενικές αρχές χορήγησης ασύλου».
Η γαλλική Ouest France θέτει την πολιτική τάξη της Γαλλίας ενώπιον του διλήμματος να επιλέξει δύο δρόμους. «Ο πρώτος», σημειώνει, «είναι αυτός της υποκρισίας, δηλαδή ελάχιστες πράξεις αλλά με στεντορεία φωνή για την προστασία των αξιών (…) Οι πολιτικοί μας καταδικάζουν τις ανατολικοευρωπαϊκές χώρες που κάνουν λιγότερα από μας και μαστιγώνουν την Ουγγαρία για το φράχτη, όπως κάναμε και εμείς στο Καλαί. Η άλλη στάση πηγάζει από τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ηθική, η οποία επιβάλλει τη διάσωση ζωών εδώ και τώρα».

Η Γερμανία και η ΕΕ

Η ανάγνωση των αιτίων για τις μεταναστευτικές ροές από τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, που τις απέδωσε στη στάση της Γερμανίας, εξόργισε Γερμανούς πολιτικούς. Ωστόσο, ο σχολιαστής της Frankfurter Rundschau του δίνει σε ένα σημείο δίκαιο. «Η γερμανική κυβέρνηση δεν είναι αμέτοχη στην κλιμάκωση της κρίσης. Η στάση της να μην επαναπροωθεί Σύρους πρόσφυγες σε ασφαλείς χώρες της ΕΕ είναι ευγενής ανθρωπιστικά, αλλά έχει προκαλέσει μεγάλη κινητικότητα ανάμεσά τους. Δεν πρόκειται, όπως στην περίπτωση της Ελλάδας, για την επιβολή μιας συγκεκριμένης πολιτικής. Οι χώρες της Αν. Ευρώπης χρειάζονται στήριξη στο προσφυγικό, τόσο οικονομική όσο και πρακτική σε όλα τα επίπεδα».
Ο αρθρογράφος της Nürnberger Nachrichten αποδίδει το ανάθεμα συνολικά στην ΕΕ. «Δεν αρκεί να επιρρίπτουμε στις χθεσινές απαντήσεις του Ούγγρου πρωθυπουργού από τις Βρυξέλλες διγλωσσία (…) Η ασυμφωνία της Ευρώπης μαζί με τις δαιδαλώδεις ατραπούς στις εθνικές νομοθεσίες δημιουργούν ένα τρύπιο σύστημα, στο οποίο ο καθένας μπορεί να γλιστρήσει. Τίποτα δεν θα μπορούσε να βοηθήσει περισσότερο σε αυτήν την κατάσταση από ένα σταθερό, δίκαιο και αλληλέγγυο ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου υπεράνω κάθε αμφισβήτησης».

Η δύναμη της εικόνας

Η φωτογραφία του νεκρού παιδιού αφύπνισε συνειδήσεις και τροφοδότησε ενοχές. «Ήταν μια δημοσιεύσιμη φωτογραφία;» διερωτάται και σήμερα ο παγκόσμιος τύπος. «Υπάρχουν φωτογραφίες που σπάνε κόκαλα», παρατηρεί η Märkische Oderzeitung. «Όχι επειδή δείχνουν γεγονότα ή μεταφέρουν ειδήσεις, αλλά επειδή δίνουν ένα πρόσωπο στους πολέμους, στη δυστυχία ή στα μαρτύρια. Αντίστροφα θα μπορούσε να πει κανείς ότι όπου δεν υπάρχουν φωνογραφίες, δεν υπάρχει τίποτα. Τουλάχιστον στη δική μας αντιληπτική ικανότητα, που όσο υποκειμενική ή άδικη είναι, άλλο τόσο συμπονετική ή και κυνική μπορεί να είναι». Η Frankfurter Allgemeine Zeitung υποστηρίζει ότι η ανθρώπινη αξιοπρέπεια του μικρού νεκρού Σύρου ποδοπατήθηκε ήδη εν ζωή, «από ένα καθεστώς που εξεδίωξε την οικογένειά του από τη χώρα της, από τους διακινητές που στριμώχνουν άνδρες, γυναίκες και παιδιά σε φορτηγά και, όπως ορισμένοι υποστηρίζουν, από την αναισθησία των Ευρωπαίων και των κυβερνήσεών τους».

Πηγή: Deutsche Welle