Ο «Τραμπ 2.0» έρχεται να αναταράξει το οικονομικό τοπίο των ΗΠΑ, σύμφωνα με οικονομολόγους

της Sasha Rogelberg

Ο εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συνέχισε να «ταράζει τα νερά» στην οικονομία λίγο περισσότερο από ένα μήνα προτού ξαναπατήσει στο Οβάλ Γραφείο. Παρά το αίσθημα ότι ο Τραμπ θα τονώσει την οικονομία, οι επικείμενες πολιτικές του που υπόσχονται υψηλούς δασμούς και φορολογικές περικοπές απειλούν να αυξήσουν τον πληθωρισμό. Αυτή η οικονομική δυναμική μπορεί να ώθησε την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) να υιοθετήσει μια πιο προσεκτική στάση.

Η κεντρική τράπεζα μείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά 25 μονάδες βάσης την Τετάρτη, την τρίτη μείωση για το 2024, στέλνοντας το επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων μεταξύ 4,25% και 4,5%. Μαζί με τη μείωση υπήρξε η πρόβλεψη των αξιωματούχων ότι η κεντρική τράπεζα θα μειώσει κατά το ήμισυ τον αριθμό των μειώσεων επιτοκίων το επόμενο έτος σε σχέση με το τι προβλεπόταν τον Σεπτέμβριο, γεγονός που πυροδότησε σοβαρό «ξεπούλημα» στις αγορές. Ο δείκτης S&P 500 έκλεισε με πτώση 3%, τη χειρότερη πτώση οφειλόμενη σε ανακοινώσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας από το 2001. Αλλά η επιφυλακτικότητα της Fed θα μπορούσε επίσης να είναι μια ένδειξη διαφαινόμενης αβεβαιότητας και του γεγονότος ότι ορισμένοι αξιωματούχοι περιμένουν να δουν τι θα παρουσιάσει η κυβέρνηση Τραμπ.

«Αναμένουμε σημαντικές αλλαγές πολιτικής», είπε ο Πάουελ την Τετάρτη σε συνέντευξη Τύπου. «Πρέπει να δούμε τι θα είναι και τι επιπτώσεις θα έχουν».

Ενώ η ευρέως αναμενόμενη περικοπή της Fed ήταν συνέχεια του στόχου της να συνεχίσει να διατηρεί τον πληθωρισμό γύρω στο 2% και την απασχόληση στο μέγιστο επίπεδό της, ορισμένοι ειδικοί λένε ότι αυτοί οι στόχοι θα μπορούσαν να έρθουν σε αντίθεση με τις προτεινόμενες δασμολογικές και μεταναστευτικές πολιτικές του Τραμπ, οι οποίες πιθανότατα θα είναι πληθωριστικές και θα ενισχύσουν την αγορά εργασίας.

«Σχεδόν κάθε πτυχή της πολιτικής του Τραμπ φαίνεται ότι θα απειλήσει την πολιτική τους», δήλωσε στους Financial Times η Julia Coronado, ιδρύτρια και πρόεδρος της MacroPolicy Perspectives και πρώην οικονομολόγος της Fed.

Ο Πάουελ ήταν ο πρώτος που παραδέχτηκε ότι η μείωση των επιτοκίων, παρά το γεγονός ότι επί μήνες σηματοδοτούσε ότι η Fed γινόταν πιο προσεκτική, ήταν επίσης ένας τρόπος για την τράπεζα να τοποθετηθεί έναντι μιας κυβέρνησης που εγείρει ερωτηματικά σχετικά με τις δημοσιονομικές της πολιτικές.

«Μας θέτει σε ετοιμότητα, όταν επιτέλους δούμε ποιες είναι οι πραγματικές πολιτικές, να κάνουμε μια πιο προσεκτική, στοχαστική αξιολόγηση του ποια θα μπορούσε να είναι η κατάλληλη πορεία πολιτικής», δήλωσε ο Πάουελ την Τετάρτη. «Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε τίποτα σε αυτόν τον κόσμο».

Η Goldman Sachs προειδοποίησε τον περασμένο μήνα ότι οι δασμοί που προτείνει ο Τραμπ στις εισαγωγές από Κίνα, Καναδά και Μεξικό θα αύξαναν τον πληθωρισμό κατά σχεδόν 1%, υπολογίζοντας ότι κάθε ποσοστιαία μονάδα της προτεινόμενης αύξησης των δασμών από τον Τραμπ θα αύξανε τις προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες, το προτιμώμενο μέτρο του πληθωρισμού της Fed, κατά 0,1%.

Ο εκπρόσωπος της ομάδας μετάβασης Τραμπ-Βανς, Brian Hughes, είπε στο Fortune ότι ο Τραμπ «θα εφαρμόσει οικονομικές και εμπορικές πολιτικές για να κάνει τη ζωή προσιτή και πιο ευημερούσα για το έθνος μας».

Οι εικασίες για τις επόμενες κινήσεις της Fed μπορεί επίσης να ξεκαθαρίσουν από το πόσο επιθετικός θα είναι ο Τραμπ την πρώτη μέρα, σύμφωνα με τον Francesco Bianchi, καθηγητή μακροοικονομίας και πρόεδρο του τμήματος οικονομικών στο Πανεπιστήμιο John Hopkins. Σε περίπτωση που ο Τραμπ εφαρμόσει αμέσως υψηλότερους δασμούς ή παρατείνει τις φορολογικές του περικοπές το 2017, η Fed μπορεί να γίνει πιο επιφυλακτική για τον πληθωρισμό.

«Θα είναι πολύ δύσκολο για τη Fed να δικαιολογήσει τις μειώσεις των επιτοκίων εκτός και αν δει κάποια σημάδια ότι η οικονομία δυσκολεύεται πραγματικά», δήλωσε ο Bianchi στο Fortune.

Εάν η πρώτη θητεία του Τραμπ αποτελεί κάποια ένδειξη, η δύσκολη σχέση του Πάουελ και του επερχόμενου προέδρου θα μπορούσε να προσφέρει ακόμα μια μεταβλητή στη λήψη αποφάσεων της Fed, εάν συνεχίσουν να διαφωνούν. Ο Τραμπ διόρισε τον Πάουελ το 2018, αλλά θα «συμβιώσει» μόνο για ένα χρόνο μαζί του ως προέδρου της Fed πριν λήξει η θητεία του Πάουελ τον Μάιο του 2026. Αν και ο Πάουελ ήταν ο εκλεκτός του Τραμπ για τη θέση, ο τότε πρόεδρος απογοητεύτηκε με την άρνηση της Fed στην επιθυμία του για μια επεκτατική νομισματική πολιτική.

«Είναι πιθανό ότι εάν ο πρόεδρος Τραμπ αρχίσει να επικρίνει τη Fed ότι τα επιτόκια είναι πολύ υψηλά, οι αγορές μπορεί να αρχίσουν να αναθεωρούν τις προσδοκίες για τα μελλοντικά επιτόκια», είπε ο Bianchi, «και μπορεί να ασκήσουν κάποια πίεση στη Fed να επιτύχει πραγματικά αυτά τα χαμηλότερα επιτόκια».

Προς το παρόν, ο Πάουελ ήταν δημοσίως επιφυλακτικός σχετικά με την επόμενη κίνηση της Fed, αισιόδοξος για την οικονομία και πολιτικά ουδέτερος.

«Όταν το μονοπάτι είναι αβέβαιο, πηγαίνεις λίγο πιο αργά», σημείωσε αυτή την εβδομάδα. «Είναι σα να οδηγείς νύχτα με ομίχλη ή να περπατάς σε ένα σκοτεινό δωμάτιο γεμάτο έπιπλα. Απλώς επιβραδύνεις».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Στουρνάρας: «Η Ευρώπη χρειάζεται μετανάστες. Λείπουν 200.000 χέρια από την αγορά εργασίας»
• Eγκλήματα ρεκόρ στον κόσμο των κρυπτονομισμάτων – Πάνω από 12 δισ. δολάρια έκαναν «φτερά»
• Αυξημένη ζήτηση για χριστουγεννιάτικα ταξίδια σε Ελλάδα και εξωτερικό – Οι κορυφαίοι προορισμοί