Ο βασιλιάς Αμπντάλα απέθανε, ζήτω ο βασιλιάς Σαλμάν!
- 24/01/2015, 10:00
- SHARE
Τι σηματοδοτεί για τη Σαουδική Αραβία, τη Μέση Ανατολή και την τιμή του πετρελαίου η διαδοχή στον θρόνο των Σαούντ.
Αν και αναμενόμενος, ο θάνατος του γηραιού και βαριά ασθενούς Σαουδάραβα βασιλιά Αμπντάλα δεν μπορούσε να έχει έλθει σε πιο κρίσιμη για το Ριάντ στιγμή.
Στον βορρά του ουαχαμπιστικού (σουνιτικού) αραβικού βασιλείου προελαύνει το Ισλαμικό Κράτος στα εδάφη της Συρίας και του Ιράκ. Στο νότιο «μαλακό υπογάστριό του», στην Υεμένη, η «αλ-Κάιντα της Αραβικής Χερσονήσου» αλωνίζει, την ώρα που ο σουνίτης πρόεδρος της χώρας έχει πρακτικά ανατραπεί από τους σιίτες αντάρτες Χούθις.
Το περιφερειακό «αντίπαλο δέος», το σιιτικό Ιράν, επαναδιαπραγματεύεται την αναβάθμιση του διεθνούς ρόλου του με τη Δύση. Και μέσα σε αυτό το σκηνικό, η πτώση της τιμής του πετρελαίου έχει βάλει «φωτιά» στα διεθνή οικονομικά «τόπια».
Σε όλα αυτά, ο σαουδαραβικός οίκος των αλ-Σαούντ έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό -έως και «σκοτεινό»- ρόλο. Κι όπως είναι φυσικό, το μέγα τώρα ερώτημα είναι τι μέλει γενέσθαι εφεξής τώρα που η αραβική και Νο1 πετρελαιοπαραγωγός χώρα αλλάζει ηγεσία.
Ο διάδοχος ήταν βέβαια έτοιμος από καιρό: πρόκειται για τον Σαλμάν, ετεροθαλή αδελφό του 90χρονου Αμπντάλα. Για την ακρίβεια, είχε αναλάβει εδώ και καιρό τα «ηνία» της διακυβέρνησης της σκληροπυρηνικής μοναρχίας, μιας και ο αποθανών μονάρχης αντιμετώπιζε εδώ και καιρό σοβαρά προβλήματα με την υγεία του και τον τελευταίο καιρό νοσηλευόταν, με μηχανική αναπνευστική υποστήριξη.
Όμως ο Σαλμάν -ο οποίος έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν θα αποτολμήσει αλλαγές στην πολιτική του Ριάντ, συμπεριλαμβανομένης της πετρελαϊκής τουτέστιν- είναι ήδη 79 ετών, λέγεται ότι μετρά ήδη ένα εγκεφαλικό και φημολογείται έντονα ότι πάσχει από άνοια ή Πάρκινσον ή και από τα δύο.
Ως είθισται βέβαια όρισε και ο ίδιος αμέσως διαδόχους. Πρώτος τη τάξει είναι εφεξής ο ετεροθαλής και κατά τι νεότερος αδελφός του, ο 69χρονος πρίγκιπας Μουκρίν, πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών, ο οποίος ωστόσο φέρεται από πολλούς αναλυτές να στερείται ηγετικών ικανοτήτων. Το μεγαλύτερο όμως μειονέκτημά του για το σαουδαραβικό κατεστημένο είναι ότι δεν ανήκει στην περίφημη φατρία των «7 Σουντάιρι».
Πρόκειται για την κλειστή κάστα των επτά γιων που απέκτησε ο ιδρυτής της τρίτης βασιλείας των Σαούντ (1932) και της σύγχρονης σαουδαραβικής μοναρχίας, ο Βασιλιάς Αμπντουλαζίζ ή Ιμπν Σαούντ, με την πιο αγαπημένη του σύζυγο -σε σύνολο 22 (!)- τη Χάσα μπιντ Άχμαντ αλ Σουντάιρι.
Σήμερα, η πρώτη γενιά της φατρίας των «7» παραμένουν στη ζωή τα 4 μέλη, εκ των οποίων οι 3 (σε αντίθεση με τον Σαλμάν), δεν διαδραματίζουν πια ενεργό πολιτικό ρόλο. Χάρη όμως στη νέα τους γενιά παραμένουν το πιο ισχυρό «κονκλάβιο» στο παλάτι (σημειωτέον ότι η σαουδαραβική βασιλική οικογένεια αριθμεί σε σύνολο περί τα 22.000 μέλη).
Από αυτή λοιπόν τη δεύτερη γενιά των Σουντάιρι -και τρίτη γενιά των Σαούντ- επελέγη από τον Βασιλιά Σαλμάν ο δεύτερος στη διαδοχή του. Είναι ο 55χρονος ανιψιός του, Μοχάμεντ Μπιν Ναϊφ, ήδη πανίσχυρος υπουργός Εσωτερικών, που εκ θέσεως ελέγχει τα σώματα ασφαλείας.
Σε αντίθεση πάντως με τα όσα τώρα γράφονται στον διεθνή Τύπο, το μέλλον της διαδοχής στον οίκο των Σαούντ δεν αναμένεται και τόσο ρόδινο στο μέλλον, καθώς στο «παιχνίδι» μπαίνει πια δυναμικά η νέα γενιά των «γαλαζοαίματων» Σαουδαράβων.
Ο Μπιν Ναϊφ -ο οποίος έχει ήδη επιζήσει μίας απόπειρας δολοφονίας από μέλη της αλ Κάιντα- βρίσκεται εδώ και καιρό σε ανοιχτή διαμάχη με τον πρίγκιπα Μοτέμπ Μπιν Αμπντάλα, νυν ορφανό γιο του Βασιλιά Αμπντάλα. Ενώ στο βάθος παραμονεύει τώρα και ο 34χρονος πρίγκιπας Μοχάμεντ, ο πιο αγαπημένος γιός του Βασιλιά Σαλμάν, ο οποίος τώρα αναβαθμίστηκε σε υπουργό Αμύνης.
Σε κάθε περίπτωση, τα πράγματα αναμένεται να εξελιχθούν ομαλά στους κόλπους της μοναρχίας που πενθεί για τους επόμενους μήνες κι εβδομάδες -ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι παρέμειναν απαράλλαχτες οι ηγεσίες στα πιο καίρια υπουργεία, όπως στο Εξωτερικών, Οικονομικών και Πετρελαίου.
Στο άμεσο μέλλον υπάρχει ωστόσο ένας ακόμη αστάθμητος παράγοντας που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη. Πρόκειται για το -αδιόρατο σε μία αυταρχική αραβική μοναρχία όπως η σαουδαραβική- ενδεχόμενο μίας εσωτερικής αναταραχής στη χώρα, όπου ο μισός πληθυσμός είναι κάτω των 25 ετών.
Ήδη, λόγω της πτώσης της τιμής του πετρελαίου, ο φετινός προϋπολογισμός γίνεται ελλειμματικός για πρώτη φορά εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Οι φωνές εν τω μεταξύ πληθαίνουν για ουσιώδεις μεταρρυθμίσεις.
Μέχρι στιγμής, ωστόσο, το παλάτι το μόνον που προσπάθησε ήταν είτε να τις διασκεδάσει με υποσχέσεις-«ασπιρίνες» (π.χ. με υπόνοιες για παροχή στις γυναίκες του δικαιώματος της ψήμου στις δημοτικές εκλογές), είτε να τις καταπνίξει χρησιμοποιώντας ως «όχημα» την αντι-τρομοκρατική νομοθεσία.