Οι επενδύσεις στην τεχνολογία και τις δεξιότητες, ως εργαλείο αύξησης της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης

Τα επιτεύγματα και τα οφέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ξεχνιούνται πολύ εύκολα στη δημόσια συζήτηση, όπως επισημαίνει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Εδώ βρίσκονται τα υψηλότερα κατά κεφαλήν εισοδήματα, τα χαμηλότερα επίπεδα φτώχειας και διαφθοράς και οι χώρες όπου η εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση είναι η υψηλότερη. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, αλλά αυτό δεν γίνεται εις βάρος της πολιτιστικής ή γλωσσικής αυτονομίας σε εθνικό επίπεδο. Ο κοινός προϋπολογισμός της Ένωσης επιτρέπει επίσης τη ροή χρημάτων από τις πλουσιότερες προς τις φτωχότερες περιοχές και η ελεύθερη κυκλοφορία σημαίνει ότι οι Ευρωπαίοι μπορούν να σπουδάσουν, να εργαστούν, να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά ή να συνταξιοδοτηθούν όπου τους βολεύει.

Ωστόσο, σε αρκετούς σημαντικούς δείκτες τα φώτα στις Βρυξέλλες αναβοσβήνουν κόκκινο εδώ και αρκετό καιρό. Η οικονομική ανάπτυξη της Ευρώπης υπολείπεται των ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες, η αύξηση της παραγωγικότητας έχει μείνει πίσω σε σχέση με τους ανταγωνιστές της και η ΕΕ αντιπροσωπεύει σήμερα το 18% του παγκόσμιου ΑΕΠ σε σύγκριση με το 27% το 1995. Το μερίδιό της στην παγκόσμια βιομηχανική αξία έχει επίσης μειωθεί από 27 σε 16% κατά την ίδια περίοδο.

Οι επενδύσεις στην τεχνολογία και τις δεξιότητες ίσως είναι η απάντηση, τονίζει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Αν και η Ευρώπη φιλοξενεί μερικούς από τους ισχυρότερους υπολογιστές στον κόσμο, όπως ο LUMI στη Φινλανδία και ο Leonardo στην Ιταλία, η περιοχή εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει το μικρότερο μερίδιο των 500 κορυφαίων υπολογιστών στον κόσμο. Ωστόσο, τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν γρήγορα στην κούρσα των υπολογιστών, καθώς οι στοχευμένες επενδύσεις αποδίδουν. Το 2016, για παράδειγμα, ο κινεζικός Sunway TaihoLight βρισκόταν στην πρώτη θέση με απόδοση 93 petaflop ανά δευτερόλεπτο. Σήμερα, ο Frontier στις ΗΠΑ έχει επιδόσεις 1194 PFlop/s και ακολουθεί ο ιαπωνικός Fugaku με 442 PFlop/s.

Για να αξιοποιηθεί η ισχύς αυτών των υπερυπολογιστών, απαιτούνται δεξιότητες. Ο σχετικός αριθμός των αποφοίτων STEM, συμπεριλαμβανομένων των επιστημόνων πληροφορικής, των μηχανικών και των επαγγελματιών που ειδικεύονται στην τεχνητή νοημοσύνη, μπορεί να μας βοηθήσει να αντιληφθούμε το επίπεδο ετοιμότητας της Ευρώπης όσον αφορά τις δεξιότητες.

Αν και χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ινδία προηγούνται σε απόλυτους αριθμούς, η Ευρώπη διαθέτει ταλέντο. Απλώς αυτό είναι σε μεγάλο βαθμό συγκεντρωμένο εκτός της ΕΕ, κυρίως στο Λονδίνο και εν μέρει στη Ζυρίχη, με τα κέντρα ταλέντων της ΕΕ, το Παρίσι και το Βερολίνο, να ακολουθούν. Όσον αφορά την εκπαίδευση, το γερμανικό κέντρο Bosch για την τεχνητή νοημοσύνη, το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την επιστήμη των υπολογιστών και το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μάθησης και Ευφυών Συστημάτων της Φινλανδίας αποτελούν παραδείγματα ευρωπαϊκών κέντρων αριστείας. Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, η κορυφαία ευρωπαϊκή έρευνα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και της επιστήμης των υπολογιστών συγκεντρώνεται και πάλι εκτός της ενιαίας αγοράς, στο Ηνωμένο Βασίλειο ή την Ελβετία, ενώ σε παγκόσμια κλίμακα τα καλύτερα σε κατάταξη ερευνητικά τμήματα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης και της επιστήμης των υπολογιστών βρίσκονται στις ΗΠΑ ή την Κίνα.

Οι ευρωπαϊκές επενδύσεις στην τεχνητή νοημοσύνη υστερούν επίσης σε σχέση με άλλες περιοχές, ακόμη και όταν πρόκειται για ειδικές δαπάνες από τις κυβερνήσεις. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, η Σαουδική Αραβία κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως. Στην ΕΕ, είναι χώρες όπως το Λουξεμβούργο και η Σλοβενία που αφιερώνουν σημαντικά ποσοστά δημόσιων επενδύσεων στην τεχνητή νοημοσύνη, ακολουθούμενες στενά από τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Το χάσμα των ιδιωτικών επενδύσεων είναι ακόμη μεγαλύτερο, με τους Ευρωπαίους επενδυτές να είναι γενικά πιο απρόθυμοι να αναλάβουν κινδύνους. Αυτό μπορεί να αποδοθεί τουλάχιστον εν μέρει στην αργή πρόοδο όσον αφορά την ολοκλήρωση της ένωσης των κεφαλαιαγορών. Η εντατικοποίηση των προσπαθειών σε αυτό το σημείο θα έφερνε όλο το βάθος και το εύρος της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς στη δεξαμενή των επενδύσεων που εισρέουν στις αναδυόμενες τεχνολογίες.

Ο αντίκτυπος αυτών των χαμηλότερων επιπέδων επενδύσεων, της χαμηλότερης διαθεσιμότητας εξειδικευμένων επαγγελματιών, καθώς και των λιγότερων κορυφαίων ερευνητικών ιδρυμάτων αντικατοπτρίζεται σε χαμηλότερο αριθμό νεοφυών επιχειρήσεων και μονόκερων τεχνητής νοημοσύνης, καθώς και πατεντών και ακαδημαϊκών αναφορών. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις ότι οι πρωτεύουσες της ΕΕ ακούνε το …καμπανάκι. Στη Γαλλία, για παράδειγμα, ανακοινώθηκε η διάθεση 7 δισεκατομμυρίων ευρώ για επενδύσεις στον τομέα της τεχνολογίας, κεφάλαια που θα ανακατευθυνθούν μέσω θεσμικών επενδυτών στην καινοτομία και σε νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνολογίας. Τέτοια παραδείγματα, σε όλη την Ευρώπη, θα μπορούσαν να συμβάλουν στην κάλυψη του επενδυτικού χάσματος με τις ΗΠΑ.

Ταυτόχρονα, η ΕΕ πρωτοστατεί στη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης με βάση μια προσέγγιση που αποσκοπεί στον περιορισμό της βλάβης για τους πολίτες και στην προώθηση της διεθνούς ευθυγράμμισης στη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία θα συμβάλει στη δημιουργία ενός πιο ισότιμου παγκόσμιου πεδίου ανταγωνισμού για την ανάπτυξή της. Η προσπάθεια για την ελαχιστοποίηση των κινδύνων είναι σημαντική, αλλά όχι εις βάρος των υψηλών ρυθμών καινοτομίας – διαφορετικά η Ευρώπη θα μείνει με τη ρύθμιση, αλλά χωρίς τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.

ΔΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• COP28: Στο Ντουμπάι με πλούσια «πράσινη» ατζέντα ο Κυριάκος Μητσοτάκης
• Οι διευθύνοντες σύμβουλοι παγκοσμίως επενδύουν στην Generative AI
• Φορολογικό νομοσχέδιο: Οι αλλαγές για τους ελεύθερους επαγγελματίες – Τι προβλέπεται για ανακαινίσεις