Οι πολιτικές Τραμπ απειλούν να βυθίσουν την οικονομία των ΗΠΑ – Κίνδυνος για χάος και πληθωριστικό εφιάλτη
Οι σαρωτικοί δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ και η βιασύνη του να περιορίσει το ομοσπονδιακό κράτος θα επιβραδύνουν την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ και θα επιταχύνουν τον πληθωρισμό, προειδοποίησαν κορυφαίοι ακαδημαϊκοί οικονομολόγοι σε έρευνα των Financial Times. Οι οικονομολόγοι εξέφρασαν επίσης ανησυχίες για την ποιότητα των οικονομικών στατιστικών των ΗΠΑ – ζωτικής σημασίας πληροφορίες για τους επενδυτές στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου – μετά την απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ να διαλύσει σημαντικό συμβούλιο.
Η έρευνα FT-Chicago Booth δημοσιεύεται μετά από δύο εβδομάδες πτωτικής πορείας στις αμερικανικές μετοχές, που προκλήθηκε από τους δασμούς του Τραμπ στους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και την προσπάθειά του να μειώσει δραστικά το μέγεθος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Δημοσιεύεται, επίσης, ενόψει της απόφασης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) την Τετάρτη, κατά την οποία οι αξιωματούχοι θα παρουσιάσουν τις οικονομικές τους προβλέψεις.
«Δασμοί, μειώσεις φόρων, περικοπές θέσεων εργασίας και δαπανών του δημοσίου, επιθέσεις στη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης και η ανεξαρτησία της Fed είναι όλα στο τραπέζι» δήλωσε ο Ρόμπερτ Μπαρμπέρα, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins. «Τίποτα αντίστοιχο δεν έχει συμβεί στα 50 χρόνια που κάνω προβλέψεις».
Σχεδόν όλοι οι ερωτηθέντες στην έρευνα, η οποία διεξήχθη σε συνεργασία με το Clark Center της Σχολής Επιχειρήσεων Booth του Πανεπιστημίου του Σικάγο, ανέφεραν ότι η αβεβαιότητα γύρω από την οικονομική πολιτική θα πλήξει την ανάπτυξη, καθώς οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις θα περιορίσουν τις δαπάνες τους. Η διάμεση πρόβλεψη μεταξύ των 49 οικονομολόγων που συμμετείχαν στην έρευνα ήταν ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 1,6% το 2025, σημαντικά χαμηλότερα από το 2,3% της έρευνας του Δεκεμβρίου. Πέρυσι, η οικονομία των ΗΠΑ αναπτύχθηκε κατά 2,8%, το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των χωρών της G7.
Ήδη υπάρχουν ενδείξεις ότι οι δασμοί του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων αυτών στον χάλυβα και το αλουμίνιο, επηρεάζουν την αμερικανική οικονομία. Οι επιχειρήσεις έχουν αναφέρει μείωση νέων παραγγελιών, ενώ η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει υποχωρήσει. Οι τιμές και των δύο μετάλλων, που αποτελούν βασικές πρώτες ύλες για τη βιομηχανία, έχουν αυξηθεί. Ο Καναδάς και η Κίνα έχουν ήδη ανταποδώσει με δικούς τους δασμούς κατά των ΗΠΑ, ενώ η ΕΕ έχει απειλήσει να κάνει το ίδιο.
Οι οικονομολόγοι εκτιμούν επίσης ότι οι πολιτικές του Τραμπ θα οδηγήσουν σε υψηλότερο πληθωρισμό, απομακρύνοντας τη Fed από τον στόχο του 2%. Αναμένουν ότι ο δείκτης Core PCE, τον οποίο παρακολουθεί στενά η Fed, θα αυξηθεί με ετήσιο ρυθμό 2,8% έως το τέλος του έτους, από 2,5% που είχε προβλεφθεί τον Δεκέμβριο. Ο δείκτης είχε ήδη αυξηθεί κατά 2,6% σε ετήσια βάση τον Ιανουάριο.
Η Κάρεν Ντάιναν, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και πρώην στέλεχος της κυβέρνησης Ομπάμα, ανέφερε ότι «οι οικονομολόγοι ιστορικά δυσκολεύονται να βρουν αποδείξεις ότι η αβεβαιότητα επηρεάζει την ανάπτυξη στις ΗΠΑ». Πρόσθεσε όμως: «Η αβεβαιότητα είναι πλέον τόσο μεγάλη που πιθανότατα θα μειώσει τις επενδύσεις. Το μέγεθος της επίδρασης θα εξαρτηθεί από τη διάρκειά της».
Ορισμένες από τις βασικές πολιτικές του Τραμπ στο εσωτερικό, όπως οι μαζικές περικοπές στο ομοσπονδιακό εργατικό δυναμικό, που ηγείται από το λεγόμενο Τμήμα Αποτελεσματικότητας της Κυβέρνησης (Doge) του Έλον Μασκ, έχουν ήδη αμφισβητηθεί στα δικαστήρια. Ο Τραμπ έχει επίσης κάνει αρκετές ανατροπές στις πολιτικές του για τους δασμούς, όπως όταν απέκλεισε το Μεξικό και τον Καναδά από τους δασμούς μόλις λίγες ημέρες μετά την επιβολή τους.
«Δεν είναι σαφές ποιες πολιτικές θα διατηρηθούν, καθώς υπάρχει συνεχής αντιστροφή, νομικές προκλήσεις και αναθεωρήσεις», δήλωσε η Σάρα Ζουμπάιρι του Πανεπιστημίου Texas A&M.
Πάνω από το 90% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι ανησυχούν για την ποιότητα των οικονομικών δεδομένων, με λίγο πάνω από τους μισούς να δηλώνουν ότι είναι πολύ ανήσυχοι και τους υπόλοιπους να είναι ελαφρώς ανήσυχοι. Αυτό ακολουθεί την απόφαση του Υπουργείου Εμπορίου να διαλύσει την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Συμβουλευτικής Στατιστικής Οικονομικών Δεδομένων, ένα όργανο που συνέβαλε στη βελτίωση της ποιότητας των οικονομικών στατιστικών.
Ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ δήλωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι σκοπεύει να «διαχωρίσει» τις δημόσιες δαπάνες από τη μέτρηση του ΑΕΠ, κάτι που αποκλίνει από τον διεθνή κανόνα που περιλαμβάνει τις κρατικές δαπάνες στον υπολογισμό.
«Μια πολιτικά υποκινούμενη αλλαγή στον τρόπο μέτρησης των μεταβλητών θα ήταν ανησυχητική», δήλωσε ο Τζέιμς Χάμιλτον, του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, αν και πρόσθεσε ότι μέχρι στιγμής οι αλλαγές στη συλλογή και την ανακοίνωση των δεδομένων τον ανησυχούν μόνο ελαφρώς.
