Οικονομία: Το πλεόνασμα και οι προσδοκίες από Eurostat και S&P
Τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το α’ τρίμηνο του 2023 ενισχύουν το καλό σενάριο για την οικονομία που αναμένει αύριο σημαντικές αξιολογήσεις από τη Eurostat και τη Standard and Poor’s.
Η μεν πρώτη αφορά στη δημοσιοποίηση των στοιχείων για την πορεία χρέους και ελλείμματος και η δε δεύτερη την πιστοληπτική ικανότητα της ελληνικής οικονομίας.
Εντωμεταξύ χθες ανακοινώθηκε υπέρβαση των φορολογικών εσόδων τον Μάρτιο, η οποία συνέβαλε στη δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος 3,07 δισ. ευρώ στο α’ τρίμηνο. Ειδικότερα, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 211 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 2,602 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και έναντι ελλείμματος 3,884 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3,070 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 28 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 1,650 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022.
Αν και θα πρέπει να σημειωθεί η είσπραξη 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και η σημαντική συμβολή των εσόδων από ΦΠΑ που συνδέεται και με τις ανατιμήσεις σε σειρά αγαθών, τα στοιχεία επιβεβαιώνουν την καλή πορεία της οικονομίας. Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Θεόδωρο Σκυλακάκη, οι επιδόσεις δείχνουν ότι η χώρα βαδίζει προς τις εκλογές μέσα σε ένα περιβάλλον δημοσιονομικής σταθερότητας και καλύτερων οικονομικών επιδόσεων, που επιβεβαιώνονται από τους διεθνείς οργανισμούς (ΔΝΤ, ΕΕ) και από τους οίκους αξιολόγησης.
Εντωμεταξύ οικονομικοί αναλυτές προβλέπουν σημαντική αποκλιμάκωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το 2023. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Εθνικής Τράπεζας τοποθετείται στο 6,5% του ΑΕΠ το 2023 και στο 4% κατά μ.ο. την περίοδο 2024-26. Σημειώνεται δε ότι η σημαντική διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατά σχεδόν 8 δισ. ευρώ το 2022, στο 9,7% του ΑΕΠ, προκάλεσε εύλογα ερωτήματα και ανησυχίες αναφορικά με το ενδεχόμενο ανάδυσης νέων ανισορροπιών στην οικονομία. Ωστόσο, αυτή αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό σε έκτακτους και, εν πολλοίς, εξωγενείς και αναστρέψιμους παράγοντες, οι οποίοι έχουν αρχίσει να υποχωρούν ήδη από τις αρχές του 2023.
Συγκεκριμένα, ο διπλασιασμός στο έλλειμμα του ισοζυγίου καυσίμων στο ιστορικό υψηλό των 13,2 δισ. ευρώ (6,3% του ΑΕΠ από 3,2% του ΑΕΠ το 2021 και 3% του ΑΕΠ, κατά μέσο όρο, το 2011-2020) εξηγεί το μεγαλύτερο μέρος της διεύρυνσης του ελλείμματος το 2022. Ωστόσο, η μεσοσταθμική μείωση των τιμών ενέργειας κατά 25% το 2023 – που ήταν ακόμη μεγαλύτερη το α’ τρίμηνο του 2023 συρρικνώνει το έλλειμμα στο ισοζύγιο καυσίμων κατά σχεδόν 2,3% του ΑΕΠ το 2023. Αντιστοίχως, το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων αναμένεται να σημειώσει ήπια υποχώρηση το 2023, κατά 0,3% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση, κυρίως λόγω συγκράτησης της δαπάνης για εισαγωγές. Παράλληλα, η αύξηση των τουριστικών εσόδων, με ρυθμό υψηλότερο του 10%, και η υποχώρηση των τιμών εισαγωγών θα μπορούσαν να συμπιέσουν το έλλειμμα ακόμη και χαμηλότερα από το 6% του ΑΕΠ το 2023.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το έλλειμμα προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω στο 4% του ΑΕΠ, κατά μ.ο., για την περίοδο 2024-26, καθώς η εξωτερική ζήτηση εκτιμάται ότι θα ισχυροποιηθεί, μετά την αναμενόμενη προσωρινή επιβράδυνση το 2023, υποστηρίζοντας την αύξηση των εξαγωγών αγαθών και την τουριστική δραστηριότητα, ενώ οι τιμές των εισαγωγών, τόσο των ενεργειακών όσο και των μη ενεργειακών προϊόντων, αναμένεται να εξομαλυνθούν περαιτέρω, οδηγώντας σε βελτίωση των όρων εμπορίου μεσοπρόθεσμα.
Επιπλέον, εξετάζεται και η οπτική της διαφοράς μεταξύ των επενδύσεων και της εγχώριας αποταμίευσης στην οικονομία και εκτιμάται ότι από το 2023 και μετά, η τελική δαπάνη των νοικοκυριών αναμένεται να εμφανίσει πολύ ισχυρότερη συσχέτιση με το διαθέσιμο εισόδημα, συρρικνώνοντας το αρνητικό αποταμιευτικό ισοζύγιο των νοικοκυριών και κατά συνέπεια τη ζήτηση για εισαγωγές και το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Ακόμη, η αυξημένη παραγωγική αποτελεσματικότητα των επιχειρήσεων, σε συνδυασμό με την περαιτέρω υποχώρηση κάποιων πτυχών του κόστους παραγωγής, αναμένεται να τους επιτρέψει να εμφανίσουν πλεόνασμα καθαρής αποταμίευσης ύψους περίπου 0,6% του ΑΕΠ την επόμενη τριετία, συντείνοντας στη μείωση του εξωτερικού ελλείμματος.
Τέλος, η συνεισφορά του δημοσίου στη μεταβολή της καθαρής εγχώριας αποταμίευσης κατά το 2022, εκτιμάται ότι συνέτεινε στη μείωση του εξωτερικού ελλείμματος κατά σχεδόν 5% του ΑΕΠ, ύστερα από την προσωρινή αύξησή του στα 15 δισ. ευρώ κατά μέσο όρο το 2020-21 λόγω της πανδημίας Covid-19. Η επιστροφή σε βιώσιμο, ακόμη πιο υψηλό, πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα από το 2023 και μετά, αναμένεται να μεταφραστεί και σε περαιτέρω βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών κατά σχεδόν 2% του ΑΕΠ σε σύγκριση με το 2022.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:
