Οικονομική Πολιτική μετά τις εκλογές: Έχει στα αλήθεια σημασία;

Του Γιώργου Καραγεώργου*

Η πολιτική σκηνή των Ηνωμένων Πολιτειών παραμένει καθοριστική για τις παγκόσμιες αγορές και την οικονομία. Ωστόσο, ενώ οι εκλογές για τη θέση του Πλανητάρχη συνήθως συνδυάζονται βραχυπρόθεσμα από αναταραχές και αβεβαιότητα στην αγορά, η αλήθεια είναι ότι το οικονομικό σύστημα, και ιδιαίτερα το καπιταλιστικό μοντέλο, συνεχίζει να προσαρμόζεται, να εξελίσσεται και να βρίσκει το δρόμο του προς την ανάπτυξη, ανεξαρτήτως του ποιος κυβερνά. Ας εξετάσουμε τις βασικές οικονομικές πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ και της Καμάλα Χάρις για να δούμε πώς αυτές μπορούν να επηρεάσουν την αγορά και τα χρηματιστήρια, με την ελπίδα ότι τελικά ο καπιταλισμός θα συνεχίσει να ενδιαφέρεται περισσότερο για την ουσία της οικονομίας παρά για τις επικοινωνιακές καμπάνιες των πολιτικών.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του, εστίασε σε πολιτικές που ενίσχυσαν την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και των αγορών μέσω μιας σειράς σημαντικών φορολογικών μειώσεων και πολιτικές απελευθέρωσης της αμερικανικής οικονομίας σε συνδυασμό με αντικίνητρα για εισαγωγές. Η στρατηγική του “America First” επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, στην επιβολή δασμών σε κινεζικά προϊόντα, όπως στην ενίσχυση των θέσεων εργασίας μέσω του προστατευτισμού, πολιτικές που συνεχίστηκαν και από τους Δημοκρατικούς.

Το φορολογικό σχέδιο που υιοθέτησε περιλάμβανε σημαντικές μειώσεις στους εταιρικούς φόρους, ενθαρρύνοντας τις επιχειρήσεις να επενδύσουν στην Αμερική και να επαναπατρίσουν κεφάλαια, επιτυγχάνοντας ιστορικά χαμηλά ποσοστά ανεργίας. Η μείωση των κανονιστικών ρυθμίσεων και μια σχετική απελευθέρωση των αγορών αποτέλεσαν επίσης κεντρικό σημείο της πολιτικής του, με σκοπό να προωθήσει την επιχειρηματικότητα και να ενισχύσει τη στήριξη των ελεύθερων αγορών καθώς και την επαναβιομηχανοποίηση των ΗΠΑ.

Ωστόσο, οι επικριτές του Τραμπ τον κατηγορούν για την αυξημένη κοινωνική και οικονομική ανισότητα, καθώς οι φορολογικές μειώσεις και οι κανονιστικές διευκολύνσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στις μεγάλες επιχειρήσεις και τους μετόχους τους, κάτι που ενίσχυσε τις ανισότητες στις ΗΠΑ. Παρόλα αυτά, η εργατική τάξη που παραδοσιακά στήριζε το δημοκρατικό κόμμα, στις φετινές εκλογές φαίνεται να έχει αλλάξει στάση, υποστηρίζοντας την υποψηφιότητα του ρεπουμπλικάνου. Πιθανό, πως το αφήγημα του “Make America Great Again” βρήκε ευήκοα ώτα στους blue collar εργαζόμενους της χώρας, οι οποίοι εδώ και χρόνια βιώνουν την απειλή απώλειας της εργασίας τους από τη μετεγκατάσταση πολλών βιομηχανικών μονάδων σε Μεξικό και Ασία.

Στο στρατόπεδο των δημοκρατικών τώρα, η Καμάλα Χάρις, ως Αντιπρόεδρος, και υπό την ηγεσία του Τζο Μπάιντεν, έχει επικεντρωθεί σε πολιτικές που προωθούν την κοινωνική ισότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη και τον ακραίο δικαιωματισμό. Οι προτεραιότητες της περιλαμβάνουν την ενίσχυση της κοινωνικής πρόνοιας, την αύξηση του κατώτατου μισθού, και την ενίσχυση της δημόσιας υγείας και εκπαίδευσης.

Η στρατηγική της Χάρις έχει έναν ίσως πιο «ευρωπαϊκό» χαρακτήρα, ως προς την ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων σε υποδομές και την προστασία των εργαζομένων μέσω πολιτικών που περιορίζουν τη δύναμη των μεγάλων επιχειρήσεων και ενισχύουν τους κανονισμούς για την προστασία του περιβάλλοντος και των καταναλωτών. Η φορολογική της πολιτική περιλαμβάνει προτάσεις για αύξηση της φορολογίας στους πλουσιότερους Αμερικανούς και τις μεγάλες εταιρείες, όπως επίσης και στα χρηματιστηριακά κέρδη, με σκοπό τη χρηματοδότηση κοινωνικών προγραμμάτων και την ενίσχυση των δαπανών για τη δημόσια υγεία και την εκπαίδευση.

Ωστόσο, οι επικριτές της τονίζουν ότι η αύξηση των φόρων και η στροφή προς τις κοινωνικές δαπάνες θα μπορούσαν να προκαλέσουν αβεβαιότητα στις αγορές και να επηρεάσουν την επιχειρηματική δραστηριότητα, με κίνδυνο να μειωθούν οι ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας. Αν σε αυτά προσθέσουμε τα υψηλά επίπεδα χρέους της χώρας αλλά και την έλλειψη πολιτικών που προσανατολίζονται στην ενεργειακή ασφάλεια, κάνουν πολλούς αναλυτές σκεπτικούς ως προς το οικονομικό της πλάνο.

Ανεξαρτήτως των πολιτικών διαφορών μεταξύ Τραμπ και Χάρις, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το καπιταλιστικό σύστημα έχει μια αξιοσημείωτη ικανότητα να προσαρμόζεται και να επιβιώνει. Η αγορά διαρκώς εξελίσσεται, και οι μεγάλες οικονομικές δυνάμεις αναγνωρίζουν τη σημασία των καινοτομιών, της τεχνολογίας και των στρατηγικών συνεργασιών για την ευημερία των πολιτών και των εταιρειών.

Η οικονομική ανάπτυξη δεν εξαρτάται μόνο από το ποιος βρίσκεται στην εξουσία, αλλά από τη δυναμική της αγοράς και την ικανότητα ανθρώπων και επιχειρήσεων να προσαρμόζονται στις νέες συνθήκες. Η αμερικανική οικονομία, παρά τις πολιτικές διαφορές και την ακραία πόλωση, συνεχίζει να αποδεικνύει την ανθεκτικότητά της και τη μακροχρόνια τάση ανάπτυξης, καθώς οι αγορές πάντα βρίσκουν τον τρόπο να προχωρούν μπροστά –όπως ανέφερα και στο προηγούμενο άρθρο-.

Κλείνοντας, οι εκλογές στις ΗΠΑ, αν και πιθανόν να επιφέρουν μια πρόσκαιρη μεταβλητότητα, δεν πρέπει να μας ανησυχούν σε ό,τι αφορά τη μακροπρόθεσμη απόδοση των δεικτών. Όπως αποδεικνύεται και από το παρελθόν, ο καπιταλισμός έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται, να εξελίσσεται και να βρίσκει νέες ευκαιρίες, ανεξαρτήτως των πολιτικών κατευθύνσεων των κυβερνήσεων.

Το σύστημα έχει αποδείξει την ανθεκτικότητά του σε δυσκολότερες εποχές, και η ιστορία μας διδάσκει ότι, παρά τις πολιτικές ανατροπές και τις αβεβαιότητες, η οικονομία συνεχώς ανακάμπτει και προοδεύει. Μην ανησυχείτε για τις εκλογές. Η αγορά βρίσκει πάντα τον δρόμο της, και η πρόοδος έχει το πόδι πατημένο στο γκάζι. Το μόνο που χρειάζεται είναι πίστη στο σύστημα, υπομονή και ψυχραιμία. Η ιστορία ποτέ δε σταμάτα για διαλείμματα.

*Ο Γιώργος Καραγεώργος είναι Head of Representative Office στην Ελλάδα, Freedom24

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:

• Τι είναι τελικά το Short Squeeze;
• Ποιοι είναι οι πλουσιότεροι Έλληνες και τι μαθαίνουμε από αυτό