Όλγα Κατσιμπέρη: Οι 3 κορυφαίοι κίνδυνοι για τις επιχειρήσεις το 2021

Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα, Allianz Risk Barometer 2021, οι επιχειρήσεις θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τρεις βασικές κατηγορίες προκλήσεων τα επόμενα χρόνια, αναφορικά με τη λειτουργία και τη βιωσιμότητά τους: τις πρώτες θέσεις στην πρόβλεψη των ρίσκων για τις επιχειρήσεις για το 2021 καταλαμβάνουν η διακοπή των εργασιών (business interruption), η πανδημία (pandemic outbreak) και οι κυβερνοεπιθέσεις (cyber incidents), συγκεντρώνοντας μάλιστα εξαιρετικά υψηλά ποσοστά σε σχέση με τις υπόλοιπες κατηγορίες πιθανών βασικών προβλημάτων για τις εταιρείες διεθνώς.

Αναμενόμενη θεωρείται πλέον η κλιμάκωση των προκλήσεων που γεννά η πανδημία από την έλευσή της τον Ιανουάριο του 2020. Μέσα σε μόλις έναν χρόνο, η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων αμφισβητήθηκε, τα μοντέλα εργασίας μεταμορφώθηκαν με την πλειοψηφία των εργαζομένων να υποχρεώνονται σε απομακρυσμένη εργασία, η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών και των διαδικασιών επιταχύνθηκε όσο ποτέ άλλοτε, τα πρωτόκολλα υγιεινής και ασφάλειας αποτέλεσαν τον οδηγό για την προστασία των εργαζομένων, ενώ μια σειρά από άλλους κινδύνους λειτούργησαν αθροιστικά στην κατεύθυνση της επιδείνωσης ή στο αισιόδοξο σενάριο της πρόκλησης εμποδίων στο δρόμο για την συνέχιση και την ανάπτυξη των εθνικών οικονομιών ανά τον κόσμο. Από το κάδρο αυτό, φυσικά, δεν απουσιάζουν οι κίνδυνοι όπως η κλιματική αλλαγή, οι φυσικές καταστροφές ακόμη και οι πολιτικοκοινωνικές κρίσεις.

Χαρτογραφώντας τους κινδύνους με τους οποίους έρχονται αντιμέτωπες οι επιχειρήσεις ανά τον κόσμο, στην πρώτη τριάδα σκαρφαλώνουν αυτοί που θα ονομάζαμε «The Covid Trio», μια σειρά από προκλήσεις που τροφοδοτήθηκαν από τον ιό. Ωστόσο, παρατηρείται ότι οι περισσότεροι πλέον κίνδυνοι διατηρούν έναν ισχυρό συσχετισμό μεταξύ τους, καταφέρνοντας να επιδράσουν σημαντικά και μακροπρόθεσμα σε όλους τους κλάδους της παγκόσμιας οικονομίας, ενεργοποιώντας ένα domino effect.

Η πανδημία οδήγησε πολλές επιχειρήσεις ή ακόμη και ολόκληρους κλάδους στην κατάρρευση, προκαλώντας σωρευμένες ζημίες. Η σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη οικονομία  δέχτηκε πλήγματα σε τέτοιο βαθμό που αρκετές βιομηχανίες διέκοψαν την παραγωγή τους, καθώς τα συστήματα εφοδιαστικών αλυσίδων απέτυχαν να τις προμηθεύσουν. Μελέτη της Euler Hermes αναφέρει ότι το 94% των οργανισμών υπέστησαν σοβαρές συνέπειες στα εφοδιαστικά τους συστήματα εξαιτίας της πανδημίας.

Όπως σημειώνεται στην έρευνα της Allianz, «η αύξηση των ποσοστών αφερεγγυότητας θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τις αλυσίδες εφοδιασμού. Σύμφωνα με την Euler Hermes, η ανάκαμψη των πτωχεύσεων θα ξεκινήσει το δεύτερο εξάμηνο του 2021, μαζί με τη σταδιακή κατάργηση των μέτρων στήριξης για τις εταιρείες. Ο παγκόσμιος δείκτης αφερεγγυότητας στις ασφάλειες πιστώσεων  αναμένεται να αυξηθεί κατά + 25% ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο το 2021 και κατά + 29% στην ευρωζώνη. Το 2022, οι επισφάλειες θα αυξηθούν κατά + 12% παγκοσμίως και + 17% στην Ευρωζώνη.»

Στις χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία, η Κίνα αλλά και στην Ευρώπη, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία, το Βέλγιο και τη Γαλλία, οι ασφαλιστικές εταιρείες αναμένουν ότι αυτές θα πρωταγωνιστήσουν με αυξημένο τον κίνδυνο κατά 35% να χρεοκοπήσουν.

Η πανδημία χαρακτηρίστηκε ως ο δεύτερος μεγαλύτερος κίνδυνος, φέρνοντας στο προσκήνιο και την απειλή του business interruption ως απότοκό της, υποχρεώνοντας τις επιχειρήσεις να συνειδητοποιήσουν μια και καλή τους «κρυμμένους κινδύνους». Η έγκαιρη προετοιμασία τους για την αποφυγή κακών συνεπειών μετατράπηκε αυτόματα από μια απλά καλή πρακτική σε απόλυτη ανάγκη. Οι ίδιες εμπέδωσαν την ευθραυστότητά τους μπροστά σε ένα πλέγμα ανυπολόγιστων ρίσκων, οι οποίοι έρχονται να αυξήσουν τις πιθανότητες να υποστούν και άλλα πλήγματα που θα δοκιμάσουν την επιβίωσή τους.

Προβλέποντας τους μεγαλύτερους κινδύνους που επιφυλάσσει η πανδημία, αρκετοί συμφωνούν  στην επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού (55%), την εξ αποστάσεως εργασία (50%), την αύξηση των επισφαλειών(38%), τους περιορισμούς στα επαγγελματικά ταξίδια (36%) και τέλος στα αυξανόμενα περιστατικά στον κυβερνοχώρο (34%). Όλες αυτές οι αλλαγές είναι αυτονόητο ότι θα επηρεάσουν την επιχειρηματική δραστηριότητα σε μεγάλο βαθμό.

Τα διαδικτυακά «χτυπήματα» συνεχίζουν να αποτελούν μια από τις πιο ισχυρές απειλές σκαρφαλώνοντας στην τρίτη θέση. Αυτή τη στιγμή, το ύψος των ζημιών που προκαλεί στην παγκόσμια οικονομία αγγίζει το ένα δισεκατομμύριο δολάρια, κόστος που διπλασιάστηκε σε σχέση με το 2018.

Τα περιστατικά που εξελίσσονται από τους hackers τον τελευταίο χρόνο είναι πολλαπλάσια συγκρινόμενα με προηγούμενες χρονιές. Η παραδοχή αυτή, ώθησε χώρες όπως η Ισπανία, να χαρακτηρίσουν τις ransomware επιθέσεις ως καθεστώς εξαίρεσης, με πολλές μεγάλες ασφαλιστικές να αντιδρούν είτε αποχωρώντας από τον κλάδο είτε μειώνοντας τα όρια και τα capacity. Ο κίνδυνος αυτός είναι φυσικά γνώριμος. Όμως, αυτό που δεν έχουν συνειδητοποιήσει οι επιχειρήσεις είναι η συχνότητα και η ένταση της επιρροής του κινδύνου.

Μελέτη της Standard & Poor’s Corp, υποστήριξε ότι το 2020 η αγορά της κυβερνοασφάλειας αναμενόταν ότι θα αυξηθεί σημαντικά δηλώνοντας  ότι « τα ασφάλιστρα Cyber, τα οποία ανέρχονται πλέον περίπου στα 5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, θα αυξηθούν κατά μέσο όρο 20% έως 30% ετησίως στο εγγύς μέλλον».

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το Global Risk Report 2021 του World Economic Forum, οι κυβερνοεπιθέσεις παραμένουν υψηλά στην κατάταξη των κινδύνων, με την πανδημία να ενισχύει την ανετοιμότητα καθώς και την απουσία τεχνογνωσίας για την προστασία τους.

Το μόνο βέβαιο είναι πως οι διοικήσεις των επιχειρήσεων κάθε μεγέθους και δραστηριότητας χρειάζεται να αναρωτηθούν όχι τόσο για την πιθανότητα «πρόσκρουσης» σε κάποιον από αυτούς, όσο για τον βαθμό που αυτοί θα επιδράσουν στη λειτουργία και τη φήμη τους στο προσεχές μέλλον. Έτσι, όπως ο ιός μεταλλάσσεται με σκοπό την επιβίωσή του, παρομοίως χρειάζεται να λειτουργήσουν και οι επιχειρήσεις, με σκοπό όχι απλά την επιβίωση αλλά και την ανάπτυξή τους.