Όλγα Σταυροπούλου (Knowl): «Οι επιχειρήσεις θα «απενεχοποιήσουν» την εξ-αποστάσεως εργασία»
Αν προσπαθούσαμε να ορίσουμε το προφίλ του κοινωνικού επιχειρηματία, αυτού που μέσα από τις δράσεις του δεν έχει σαν στόχο απλά το κέρδος, αλλά την προσφορά στο σύνολο, το πρόσωπο που θα μπορούσε να πρεσβεύσει αυτή την έννοια στην ολότητά της θα ήταν σίγουρα η Όλγα Σταυροπούλου.
Αυτοδημιούργητη, μάχιμη (κοινωνική) επιχειρηματίας, με εμπειρία άνω των 20 ετών, διακρίνεται για τα έργα που έχει σχεδιάσει για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της δια βίου μάθησης, όπως επίσης για τις επιτυχημένες εκστρατείες δημοσιότητας και τις δράσεις που κινητοποιούν και ενθουσιάζουν χιλιάδες ευρωπαίους πολίτες.
Με όχημα την Knowl, την οποία ίδρυσε το 2011, έχει εκπαιδεύσει δωρεάν, εξατομικευμένα και ολιστικά, με κορυφαίες μεθοδολογίες και εργαλεία περισσότερους από 6.000 ανθρώπους, δίνοντας την ευκαιρία σε ανθρώπους που ήταν αντιμέτωποι με την ανεργία, την περιθωριοποίηση και τη φτώχεια, να βρουν εργασία.
Ειδικότερα, μέσω των προγραμμάτων ενίσχυσης της απασχολησιμότητας «Get Into» και «Ready2work» που έχει φέρει στην Ελλάδα το Ίδρυμα του Πρίγκηπα Καρόλου και η Knowl λειτουργεί ως delivery partner, νέοι, ηλικίας 18 – 35 ετών, βρίσκουν τη θέση τους στην αγορά εργασίας. Κορωνίδα αποτελεί δε, από το 2015, ο Επιταχυντής Δεξιοτήτων & Απασχολησιμότητας, Mellon, που απευθύνεται σε άνεργους και μακροχρόνια άνεργους ανεξαρτήτως ηλικίας, καταγράφοντας εντυπωσιακά και μετρήσιμα αποτελέσματα, με 1 στους 2 ωφελούμενους να βρίσκει την εργασία που ονειρεύεται ακόμα και κατά τη διάρκεια του προγράμματος.
Η Ιδρύτρια της Knowl, Ολγα Σταυροπούλου, μιλά στο Fortune για τη σημασία του κοινωνικού επιχειρείν, ενώ σκιαγραφεί το μέλλον της αγοράς εργασίας στην covid-19 εποχή. Ο ρόλος της συναισθηματικής νοημοσύνης, τα νέα εργασιακά skills, η δια βίου μάθηση, αλλά και η απενοχοποίηση της εξ αποστάσεως εργασίας τίθενται επί τάπητος, δείχνοντας τον δρόμο προς την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και την εξέλιξη.
Κα Σταυροπούλου, ήσασταν από τις πρώτες γυναίκες επιχειρηματίες που ασχολήθηκαν με την κοινωνική επιχειρηματικότητα, όταν ο όρος ήταν ακόμη άγνωστος στην ελληνική αγορά. Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τον κοινωνικό επιχειρηματία από τους υπόλοιπους και πάνω σε ποιες αξίες χτίζεται η εταιρική κουλτούρα μιας τέτοιας επιχείρησης;
Η αξία που αποδίδει στο κοινωνικό «αποτύπωμα». Το πάθος να καλυτερεύσει τη ζωή όλων μας και των επόμενων γενεών, με επαγγελματικό, συγκροτημένο και σταθερό τρόπο. Όχι για λόγους υστεροφημίας. Πρόκειται για μια συνειδητή, προσωπική επιλογή, τουλάχιστον στη δική μου περίπτωση, να προσφέρω στον εαυτό μου την ευκαιρία να εργάζεται με βάση, αφετηρία και οδηγό την αξιακή μου πλατφόρμα και σκοπό να γίνομαι καλύτερος άνθρωπος. Έτσι καλλιεργείται σε προσωπικό, ομαδικό και εταιρικό επίπεδο η ενσυναίσθηση, η ανεκτικότητα, ο σεβασμός και η ελευθερία της μοναδικότητας, διαμορφώνοντας δυνατές μορφές συλλογικής συνείδησης.
Πόσο έχει παρεισφρήσει το κοινωνικό επιχειρείν στην ελληνική πραγματικότητα και που βρισκόμαστε συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη;
Δέκα χρόνια πίσω, τουλάχιστον. Όταν ξεκινήσαμε τη δική μας κοινωνική επιχείρηση, το 2011, είχαμε ήδη αφιερώσει δύο χρόνια σε προπαρασκευαστική έρευνα και το benchmarking ανέδειξε τότε πληθώρα καλών πρακτικών στο εξωτερικό. Αυτό αποτέλεσε και έμπνευση για εμάς, καθώς και βοήθημα να καταλάβουμε νωρίς τι αλήθεια είναι η κοινωνική επιχείρηση. Αυτό μας προστάτεψε από την ασάφεια, την προχειρότητα, τη γραφειοκρατία. Σε κάθε περίπτωση, οι αντίστοιχες καλές πρακτικές Κοιν.Σ.Επ. στην Ελλάδα, όσες έχουν επιβιώσει οικονομικά και έχουν επιτύχει να είναι εναρμονισμένες με το κοινωνικό τους όραμα, αποτελούν και θα αποτελέσουν σημείο αναφοράς και για νέα εγχειρήματα.
Τηλεργασία, κορωνοϊός, εντονότερη διείσδυση των νέων τεχνολογικών εργαλείων και μια δεκαετής ύφεση, άλλαξαν τα δεδομένα στην αγορά εργασίας. Πώς εκτιμάτε ότι θα είναι ο εργαζόμενος του μέλλοντος; Ποια skills θα ζητούν οι εργοδότες και ποιες ειδικότητες θα καταγράψουν τη μεγαλύτερη ζήτηση;
Όταν ένα 6χρονο, σε λίγες ημέρες, εξοικειώνεται με το προσωπικό του e-λογαριασμό και μπαίνει στην εικονική τάξη, ανεβάζει αρχεία, κ.λπ., αντιλαμβανόμαστε ότι οποιαδήποτε εκτίμηση κάνουμε για τα επαγγέλματα του μέλλοντος θα πρέπει να αγγίζει και την «επιστημονική» φαντασία. Είναι σημαντικό να παρακολουθούμε τις εξελίξεις, με ανοιχτό μυαλό και να πληροφορούμαστε τακτικά ποια είναι αυτά τα νέα επαγγέλματα που προκύπτουν.
Σίγουρα στη φαρέτρα μας πρέπει να είναι η συναισθηματική νοημοσύνη. Είναι η must προσωπική επένδυση που θα αποδώσει σίγουρα και σημαντικά οφέλη, κοινωνικά και οικονομικά.
Επίσης, χρειαζόμαστε επειγόντως συνεργάτες που αναζητούν λύσεις (problem solvers), με δημιουργικότητα για να γεννάνε ιδέες και λύσεις, με κριτική σκέψη, ενσυναίσθηση, ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα. Ο Covid-19 μας έμαθε πολλά. Ελπίζω, να μην περιμένουμε κι άλλο Covid-19 για να τα εντάξουμε και στα μαθήματα του σχολείου. Θα ήθελα να δω μια ώρα τουλάχιστον την εβδομάδα στο πρόγραμμα να αναγράφεται η Ενεργητική Ακρόαση, για παράδειγμα. Φανταστείτε πόσο καλύτερος θα ήταν ο κόσμος αν μαθαίναμε από παιδιά να ακούμε ενεργά τους άλλους, με σεβασμό και συνεπώς και κατανόηση. Πόσα περισσότερα θα καταλαβαίναμε οι ίδιοι. Πόσο καλύτεροι άνθρωποι – ηγέτες θα υπήρχαν σήμερα στον κόσμο;
Γιατί η δια βίου μάθηση είναι μονόδρομος;
Εν οίδα ότι ουδέν οίδα (ένα γνωρίζω, ότι δεν γνωρίζω τίποτα). Ο αέναος πολλαπλασιασμός της γνώσης επιβάλλει μια σφαιρική παιδεία που δεν περιορίζεται στην ακαδημαϊκή γνώση ή/και την επαγγελματική κατάρτιση ως μια κατάκτηση τίτλου και ρόλου που μας εξασφαλίζει τη βιωσιμότητά μας και κυρίως την εξέλιξή μας. Το ίδιο το μυαλό για να παραμείνει ζωντανό, ενεργό, μάχιμο, ανεξαρτήτου ηλικίας, «τρέφεται» από νέα γνώση, πληροφορία και μαθησιακές εμπειρίες. Ακόμα κι αν πρόκειται για ένα χόμπι. Στη Knowl, ενθαρρύνουμε τους συμμετέχοντες στα μαθήματά μας να επενδύουν 10-15 λεπτά καθημερινά να μάθουν κάτι νέο. Είτε ειδικότερα με το αντικείμενό τους ή γενικότερα με τον κλάδο που δραστηριοποιούνται ή επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν. Το ευχάριστο είναι ότι η πρόσβαση (ακόμα και δωρεάν) στη γνώση έχει ενισχυθεί με τις νέες τεχνολογίες. Σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου κι αν είσαι, σε ένα απομακρυσμένο νησί, αν έχεις ίντερνετ, έχεις πρόσβαση στη γνώση.
Έχοντας συνεργαστεί, όλα αυτά τα χρόνια, με εκατοντάδες επιχειρήσεις και από την προσωπική σας εμπειρία, τι αναμένεται να αλλάξει στην αγορά λόγω covid-19; Είστε από εκείνους που φοβούνται ότι θα δούμε νέα λουκέτα και αύξηση της ανεργίας;
Εκτιμώ ότι οι επιχειρήσεις θα «απενεχοποιήσουν» την εξ-αποστάσεως εργασία, αναδεικνύοντας μάλιστα και πολλά οφέλη παραγωγικότητας και κερδοφορίας. Ωστόσο, η ανθρώπινη αλληλεπίδραση είναι ευεργετική και θα πρέπει να προσφέρεται. Προσωπικά προτείνω ένα μίγμα τηλε-εργασίας και φυσικής παρουσίας, που θα λειτουργεί ως μοντέλο εργασίας και όχι ως μια ουτοπική σύσταση. Προϋπόθεση να ωριμάσει η έννοια του επαγγελματισμού, της υπευθυνότητας και της ιδιοκτησίας (ownership) του έργου από τον/ην εκάστοτε εργαζόμενο/η.
Οι εκτιμήσεις προβλέπουν άνοδο της ανεργίας. Είναι, δυστυχώς, αναμενόμενο με αυτή την πρωτόγνωρη παγκόσμια πανδημία. Δεν πρέπει να αναλωθούμε στις φωνασκίες και την τοξική κριτική. Πρέπει να κοιτάξουμε που υπάρχει η ευκαιρία: πολλές είναι οι έρευνες που αναδεικνύουν τη δυσκολία επιχειρήσεων να βρει ανθρώπινο δυναμικό με συγκεκριμένες δεξιότητες που απαιτούνται. Με λίγα λόγια, πρέπει να σκεφτούμε και ανάποδα. Να είμαστε διατεθειμένοι να πειραματιστούμε, να «διαβάζουμε» τους καιρούς, να μάθουμε νέες δεξιότητες και να ξεμάθουμε. Αυτό είναι η μεγαλύτερη πρόκληση: να ξεμάθουμε.
Γυναικεία επιχειρηματικότητα! Πόσο απέχουμε από το να μιλάμε για ίσες ευκαιρίες και ίσες οικονομικές απολαβές στον εργασιακό στίβο;
Μιλάω για αυτό το θέμα ήδη 20 χρόνια. Ανοίγω την τηλεόραση και βλέπω το 2020 πάνελ μόνο με άνδρες. Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ γυναικών και ανδρών παραμένει, το γεγονός ότι οι γυναίκες όταν κάνουν παιδιά αντιμετωπίζουν μειονεκτήματα στην καριέρα τους δεν ισχύει για τους άνδρες. Τα παιδιά μας θα τα αλλάξουν όλα αυτά. Έχουν μεγαλώσει με προηγμένο λογισμικό. Κι έτσι είμαι αισιόδοξη, ότι παλιά φρουρά, άνδρες – γυναίκες έχουμε κάνει την προεργασία. Προσωπικά, δεν έχω αντιμετωπίσει κάποιο εμπόδιο λόγω του φύλου μου. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους γονείς μου που δεν είχαν περιοριστικές πεποιθήσεις και συνεπώς δεν τις κληροδοτήσανε και σε μένα: «άνοιξε τα φτερά σου και μην κοιτάς πίσω», ήταν τα λόγια της μητέρας μου όταν με έβαλε στο αεροπλάνο 18 ετών για να σπουδάσω στην Αμερική. Έχει γίνει δουλειά, θα φανεί την επόμενη δεκαετία.
Ποια συμβουλή θα δίνατε σε ένα στέλεχος γένους θηλυκού;
Κάνω Executive Mentoring σε πολλά στελέχη. Αυτό που παρατηρώ, ως ένα κοινό εύρημα, είναι ότι οι γυναίκες δεν τολμούμε να διαπραγματευτούμε ή να αναλάβουμε κάτι νέο αν δεν αισθανόμαστε 100% σίγουρες ότι το «έχουμε». Και είναι πολλοί οι άνδρες που μας βοηθούν λέγοντας μας ότι ούτε εκείνοι αισθάνονται σίγουροι 100%, ωστόσο δεν τους σταμάτησε ποτέ. Συνεπώς, να διαπραγματευόμαστε με την αξία που παράγουμε και όχι με γνώμονα τι πιθανώς να είναι διατεθειμένοι να μας δώσουν και να αναλαμβάνουμε δράση. Ποτέ και κανένας δεν είναι 100% έτοιμος.
Ο Κοινωνικός Επιταχυντής Δεξιοτήτων #HoMellon, μια πρωτοβουλία της Mytilineos, εμπιστεύτηκε στην Knowl να αναλάβει το δύσκολο έργο της δια βίου μάθησης αστέγων, νέο-αστέγων και ανθρώπων που ζουν σε επισφαλείς συνθήκες στέγασης ή σε χώρους ακατάλληλους για κατοικία. Πείτε μας δύο λόγια γι’ αυτό το project;
Το έργο ξεκίνησε αμέσως μετά την άρση του γενικού lockdown. Ωστόσο, η ομάδα μας προετοιμάζεται εντατικά τουλάχιστον ένα χρόνο. Έχει ήδη συγκροτηθεί η πρώτη ομάδα των ωφελούμενων που συμμετέχει στο πιλοτικό πρόγραμμα HoMellon σε συνεργασία με την Unesco Πειραιώς και Νήσων, τους Γιατρούς του Κόσμου Ελλάδας, τον Οργανισμό Κοινωνικής Προστασίας & Αλληλεγγύης του Δήμου Βριλησσίων, το Κέντρο Κοινότητας του Δήμου Ηρακλείου Αττικής, τη Διεύθυνση Κοινωνικής Μέριμνας του Δήμου Αγίων Αναργύρων – Καματερού και το Emphasis Foundation.
Συγκεκριμένα το πρόγραμμα παρέχει 50 ώρες εξατομικευμένης κατάρτισης και συμβουλευτικής σε soft, hard και digital skills, και μεταξύ άλλων προσφέρει την ανάπτυξη βιογραφικών σημειωμάτων για όλους με τις αντίστοιχες διαβιβαστικές επιστολές, προσωμοίωση συνεντεύξεων με έμπειρα στελέχη HR της αγοράς και άμεση διασύνδεση με την αγορά εργασίας. Βρισκόμαστε στην αρχή του έργου και ήδη καταγράφουμε συγκλονιστικά αποτελέσματα: ένας συμμετέχοντας μπήκε σε σπίτι και ήδη δύο ξεκίνησαν να εργάζονται. Παράλληλα, κοινωνικοί λειτουργοί και εθελοντές, μαζί με την ομάδα της knowl έχουμε διαμορφώσει ένα παραγωγικό συμμετοχικό δίκτυο που παράγει έργο με άξονα τον άνθρωπο.
