Ορίζων 2020: H Ευρωπαϊκή Επιτροπή επενδύει 16 δισ. ευρώ σε έρευνα και καινοτομία

Το νέο πρόγραμμα εργασίας 2016-17 παρέχει δυνατότητες χρηματοδότησης μέσω προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, δημόσιων συμβάσεων και άλλων δράσεων, ενώ θα υποστηρίξει και μια σειρά διατομεακών πρωτοβουλιών.

Με τη σημερινή έγκριση ενός προγράμματος εργασίας για το διάστημα 2016-17, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επενδύσει σχεδόν 16 δισ. ευρώ στην έρευνα και την καινοτομία την επόμενη διετία στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος χρηματοδότησης της έρευνας και της καινοτομίας Ορίζοντας 2020.

Οι νέες δυνατότητες χρηματοδότησης που προσφέρει το πρόγραμμα εργασίας ευθυγραμμίζονται πλήρως με τις πολιτικές προτεραιότητες της Επιτροπής, που παρουσίασε ο Πρόεδρος Ζαν-Κλoντ Γιούνκερ και θα συμβάλουν ουσιαστικά στη δέσμη επενδύσεων για την απασχόληση, την ανάπτυξη και τις επενδύσεις, στην ψηφιακή ενιαία αγορά, στην πολιτική για την ενεργειακή ένωση και την κλιματική αλλαγή, στην εσωτερική αγορά με μια ισχυρότερη βιομηχανία και στην ανάδειξη της Ευρώπης σε ισχυρότερο παγκόσμιο παράγοντα.

Ο Κάρλος Μοέδας, επίτροπος Έρευνας, Επιστήμης και Καινοτομίας, δήλωσε σχετικά: «Η έρευνα και η καινοτομία αποτελούν τους μοχλούς ανάπτυξης της Ευρώπης και έχουν ζωτική σημασία για την αντιμετώπιση των σημερινών νέων πιεστικών προκλήσεων, όπως η μετανάστευση, η κλιματική αλλαγή, η καθαρή ενέργεια και οι υγιείς κοινωνίες. Μέσα στα δύο επόμενα χρόνια, θα διατεθούν 16 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» για την ενίσχυση κορυφαίων Ευρωπαίων επιστημόνων, οι οποίοι με το έργο τους αλλάζουν τη ζωή των πολιτών».

Σύμφωνα με τις στρατηγικές προτεραιότητες του επιτρόπου Μοέδα, το πρόγραμμα «Ορίζων 2020» θα είναι ανοικτό στην καινοτομία, ανοικτό στην επιστήμη και ανοικτό στον κόσμο. Το νέο πρόγραμμα εργασίας 2016-17 παρέχει δυνατότητες χρηματοδότησης μέσω προσκλήσεων υποβολής προτάσεων, δημόσιων συμβάσεων και άλλων δράσεων, όπως τα βραβεία του προγράμματος «Ορίζοντας» που καλύπτουν συνολικά περίπου 600 θέματα. Η δομή του προγράμματος εργασίας αντικατοπτρίζει τη γενικότερη ευελιξία του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» που επικεντρώνεται στις μακροπρόθεσμες προτεραιότητες της ΕΕ και στις πλέον πιεστικές κοινωνικές προκλήσεις, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην ταχεία αντιμετώπιση των αναδυόμενων προβλημάτων, όπως οι επιδημίες.

Το πρόγραμμα θα υποστηρίξει μια σειρά διατομεακών πρωτοβουλιών: τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής μεταποιητικής βιομηχανίας (1 δισ. ευρώ), τεχνολογίες και πρότυπα για την αυτόματη οδήγηση (περίπου 100 εκατ. ευρώ), το «Διαδίκτυο των Αντικειμένων» (139 εκατ. ευρώ) με επίκεντρο την αντιμετώπιση της ψηφιοποίησης των βιομηχανιών της ΕΕ, τη «Βιομηχανία 2020» και την «Κυκλική Οικονομία» (670 εκατ. ευρώ) για την ανάπτυξη ισχυρών και βιώσιμων οικονομιών και τις «Έξυπνες και Βιώσιμες Πόλεις» (232 εκατ. ευρώ) για την καλύτερη ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών, μεταφορικών, ενεργειακών και ψηφιακών δικτύων στο αστικό περιβάλλον της ΕΕ.

Επίσης, θα διατεθούν τουλάχιστον 8 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της έρευνας στον τομέα της ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, με στόχο τον εντοπισμό και την αποτροπή της παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων, 27 εκατ. ευρώ για τις νέες τεχνολογίες με στόχο την πρόληψη του εγκλήματος και της τρομοκρατίας, καθώς και 15 εκατ. ευρώ για έρευνα σχετικά με τα αίτια και τον αντίκτυπο των μεταναστευτικών ροών στην Ευρώπη. Το νέο πρόγραμμα εργασίας θα βασιστεί σε ερευνητικές επιτυχίες στον τομέα της υγείας, όπως οι ριζοσπαστικές ανακαλύψεις για την αντιμετώπιση του ιού του Έμπολα, που χρηματοδοτούνται ήδη από το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020», και θα επενδύσει 5 εκατ. ευρώ στην καταπολέμηση του βακτηρίου Ξυλέλλα (Xylella fastidiosa) που προκαλεί μεγάλη ζημιά στα ελαιόδεντρα.

Το νέο πρόγραμμα εργασίας στοχεύει επίσης στη βελτίωση του αντίκτυπου της χρηματοδότησης του προγράμματος «Ορίζοντας 2020». Κατ΄αρχάς, θα διασφαλίσει περισσότερα κονδύλια για καινοτόμες επιχειρήσεις χάρη στις νέες δυνατότητες μόχλευσης που υποστηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), επιπλέον του ποσού άνω των 740 εκατ. ευρώ που διατίθεται για τη στήριξη δραστηριοτήτων έρευνας και καινοτομίας σε σχεδόν 2.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Επίσης θα επιδιωχθεί να βελτιωθούν οι συνέργειες με άλλα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ, όπως τόνισε ο Πρόεδρος Γιούνκερ στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης, καθώς και να υποστηρίζονται οι ερευνητές κατά την υποβολή αιτήσεων, με την παροχή σαφέστερων οδηγιών και κριτηρίων επιπτώσεων.

Ιστορικό

Το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χρηματοδότησης της έρευνας και της καινοτομίας Ορίζοντας 2020 τέθηκε σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 2014. Σε διάστημα επτά ετών, σχεδόν 80 δισ. ευρώ επενδύονται σε έργα έρευνας και καινοτομίας για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και να διευρυνθούν οι ορίζοντες της ανθρώπινης γνώσης. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για την έρευνα εστιάζει κυρίως στη βελτίωση της καθημερινής ζωής σε τομείς όπως η υγεία, το περιβάλλον, οι μεταφορές, τα τρόφιμα και η ενέργεια. Οι ερευνητικές συμπράξεις με τον φαρμακευτικό κλάδο, την αεροδιαστημική βιομηχανία, την αυτοκινητοβιομηχανία και τον κλάδο ηλεκτρονικών ειδών ενθαρρύνουν τις ιδιωτικές επενδύσεις, οι οποίες στηρίζουν τη μελλοντική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής εξειδίκευσης.