Όσο κερδίζει έδαφος η ιδεοληψία, η οικονομία γονατίζει

Του Ευστάθιου Λιακόπουλου*

Σε σχετικό άρθρο μας την προηγούμενη εβδομάδα, αναγράφαμε ως κεντρικό συμπέρασμα ότι «η κυβέρνηση έχει μεγάλη ευκαιρία για αλλαγές αλλά έως τώρα «σπαταλά» πολύτιμο πολιτικό κεφάλαιο. Παράλληλά εκφράζαμε την ελπίδα και την αισιοδοξία ότι η ταλάντωση ανάμεσα στην ιδεοληψία και τον ρεαλισμό, θα οδηγούσε σε μια σωτήρια για την χώρα μας ισορροπία.

Πρέπει όμως να συνυπολογίσουμε και την αξία του χρόνου ανάμεσα σε αυτή την αναζήτηση της ισορροπίας. Πέρα από το πολιτικό κεφάλαιο το οποίο φαίνεται να σπαταλά η κυβέρνηση, η οικονομία χάνει εξαιρετικά πολύτιμο χρόνο. Η ελληνική οικονομία παρά τις μεγάλες αστοχίες και τις τεράστιες καθυστερήσεις της προηγούμενης κυβέρνησης, τις αδικαιολόγητες παλινωδίες και την ανά τρίμηνο σύγκρουση μάλλον με πολιτικές και όχι ουσιαστικές σκοπιμότητες με την τρόικα, είχε βασικά θετικά μακροοικονομικά μεγέθη παρά το γεγονός ότι τα βελτιωμένα δεδομένα δε θα μπορούσαν ακόμη να φτάσουν στη μεγάλη μάζα του πληθυσμού.

Όταν μια οικονομία έχει οδηγηθεί σε τέτοιου μεγέθους αδυναμία, δε μπορείς να είσαι ανυπόμονος. Η ευμάρεια ειδικά μετά από τα πλαστά έτη 2000-2008, μας έχει ζαλίσει και μας κάνει να ζητούμε άμεσα επαναφορά σε ονειρικές καταστάσεις. Αυτό μπορεί να είναι επιθυμητό αλλά δεν είναι λογικό και κυρίως δεν είναι εφικτό.

Νομίζω ότι η μεγαλύτερη ευθύνη των κυβερνώντων μας ασχέτως απόχρωσης, που δυστυχώς φαίνεται να συνεχίζεται και σήμερα, είναι ότι δεν εξήγησαν με απόλυτη ειλικρίνεια στο λαό τα δεδομένα.

Αποτέλεσμα μια μεγάλη μάζα πολιτών να μην έχει καταλάβει:

1. Ότι το προηγούμενο οικονομικό μοντέλο είναι εκείνο που μας οδήγησε στην καταστροφή μέσα από κάποια χαρακτηριστικά όπως η ενοχοποίηση της επιχειρηματικότητας, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας, η γραφειοκρατία, η υπέρ-φορολόγηση, ο υπερτροφικός και αντιπαραγωγικός (όπως και παντού παγκοσμίως) δημόσιος τομέας, το πελατειακό κράτος και η διαφθορά. Αυτά οφείλουμε εμείς να τα αλλάξουμε.

2. Ότι η χώρα μας έφτασε στο χείλος της πραγματικής καταστροφής. Αλήθεια ποια είναι η καταστροφή που αποφεύχθηκε; Ούτε αυτό δεν έχει εξηγηθεί. Συνέπεια όλο και περισσότεροι μα λένε, «έλα μωρέ, τι θα γίνει και με τη δραχμή;», «Πόσο χειρότερα να είναι». Πολύ χειρότερα δυστυχώς.

3. Ποια ήταν η συμβολή των εταίρων μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση όταν κανένας δεν δανειοδοτούσε τα ελλείμματα μας και τις αναχρηματοδοτήσεις των υποχρεώσεων μας. Πως παρενέβησαν, πόσα κεφάλαια πρόσφεραν και ποια η σκοπιμότητα των παρεμβάσεων τους. Αποτέλεσμα να αποκαλούνται από ορισμένους ως τοκογλύφοι, ναζιστές και διάφορα άλλα μάλλον καθόλου εποικοδομητικά για μια κοινή συμπόρευση σε μια κοινή ένωση κρατών. Αυτό που κυριαρχεί είναι ότι το έκαναν για να περισώσουν τις δικές τους Τράπεζες. Αλήθεια δε καταλαβαίνω που είναι το κακό σε αυτό, αφού παράλληλα έσωσαν και εμάς από την απόλυτη χρεοκοπία.

4. Ότι το ζητούμενο για την οικονομία μας δεν είναι τα δανεικά. Από αυτά είχαμε αρκετά, αλλά το ζητούμενο είναι να μπορέσει η οικονομία μας να παράγει πλεονάσματα ικανά όχι μόνο να μην έχουμε ανάγκη περισσότερα δανεικά, αλλά να μειώνουμε τα παλαιά. Εθνική αξιοπρέπεια έχεις όταν δεν έχεις ανάγκη κανέναν.

5. Ότι το μνημόνιο δεν είναι τίποτε άλλο από ένα οικονομικό πρόγραμμα οπτικές και στρατηγικές του οποίου έχουν εφαρμοστεί με απόλυτη επιτυχία εδώ και κάποιες δεκαετίες σε αρκετές ευνομούμενες και αναπτυσσόμενες κοινωνίες.

6. Ότι για να μη σε ελέγχει κανείς και να έχεις το δικό σου πρόγραμμα, δηλαδή το δικό σου μνημόνιο, θα πρέπει να μπορείς να δανείζεσαι όταν απαιτείται ελεύθερα από τις αγορές.

7. Ότι για να μπορέσουμε να δανειζόμαστε και πάλι από τις αγορές οφείλουμε να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους και

8. Ότι για να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη τους πρέπει να τους πείσουμε ότι δε θα ακολουθήσουμε το αποτυχημένο μοντέλο οικονομίας που αναφέραμε στο 1 ανωτέρω, αφού οι αγορές έχουν συγκεκριμένη άποψη για τις οικονομίες.

Σήμερα είμαστε εδώ περίπου δύο μήνες μετά την προκήρυξη των εκλογών, με την οικονομία γονατισμένη και τις επιχειρήσεις άλαλες, να πελαγοδρομούμε ανάμεσα στην θεωρία ότι:

1. Δεν ήταν το επί δεκαετίες ελληνικό οικονομικό μοντέλο που μας οδήγησε στην καταστροφή, αλλά η μισητή τρόικα και το μνημόνιο.

2. Ότι οι εταίροι μας κάνουν λάθος και πρέπει εμείς να τους αλλάξουμε όλη τη φιλοσοφία και τη στρατηγική. Επίσης αν δεν αποδεχθούν την από μέρους μας παραβίαση των κανόνων που όλοι μαζί έχουμε αποφασίσει και όλοι τηρούν, θα φταίνε εκείνοι για ότι συμβεί.

3. Ότι οι αγορές είναι άδικες και αιμοβόρες, αλλά πρέπει να μας δανείζουν.

4. Ότι θέλουμε να δανειζόμαστε χωρίς όμως να μας ελέγχουν οι δανειστές.

5. Ότι την ίδια στιγμή που αδειάζουν τα δημόσια ταμεία, εμείς θα διώχνουμε τους επενδυτές από τα αεροδρόμια και τον Αστέρα, θα κλείνουμε το ορυχείο στις Σκουριές, θα μοιράζουμε τροφεία στους Δεητζήδες, θα ετοιμάζουμε την ΕΡΤ, θα ανακοινώνουμε προσλήψεις στο δημόσιο, ενώ θα ψάχνουμε τρόπους να χαρίσουμε κεφάλαιο σε δανειολήπτες με περιουσία μέχρι € 500.000,00 και να στελεχώνουμε άχρηστες γραμματείες του δημοσίου, ενώ θα καλούμε τους φοιτητές και τους τουρίστες να ζήσουν το μύθο τους στην Ελλάδα ως καλωδιωμένοι μυστικοί εφοριακοί.

Αρχίζω να ανησυχώ ότι επειδή ο γιαλός δεν είναι στραβός, μάλλον στραβά αρμενίζουμε χάνοντας πολύτιμο χρόνο για την οικονομία μας. Πολύτιμο και πιθανόν με ανεπανόρθωτες συνέπειες. Σα να κερδίζει έδαφος η ιδεοληψία. Παρόλα αυτά εξακολουθώ ακόμα να ελπίζω ότι έχει να κάνει με την διαχείριση των ψηφοφόρων έναντι των προεκλογικών υποσχέσεων.

Αυτό δε μπορεί να συνεχιστεί επί μακρόν, γιατί η οικονομία μας δεν έχει χρονικές αντοχές. Έχει περάσει ένα επαρκές διάστημα για να καταλάβει η κυβέρνηση τα ρεαλιστικά περιθώρια ελιγμών και να οδηγήσει την οικονομία σε μια κατεύθυνση βιωσιμότητας αξιοποιώντας το πολιτικό πλεονέκτημα που έχει σήμερα και όχι σπαταλώντας το.

Επίσης θα είναι ευχής έργο να ωριμάσει το πολιτικό σύστημα και να λέει αλήθειες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα καταψηφίζεται, γιατί αυτό είναι η επιτομή της ανωριμότητας των ψηφοφόρων. Η ευθύνη των ψηφοφόρων μπορεί να απαλύνεται από την μη ουσιαστική ενημέρωση όπως την περιέγραψα ανωτέρω, αλλά παραμένει μεγάλη.

*Ο κ. Λιακόπουλος είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων και ιδιοκτήτης της Business Support Services.