Όσο κι αν χειροτερεύει η κατάσταση με τις αποκαλύψεις για το Facebook, ο Ζούκερμπεργκ παραμένει ακλόνητος

του David Meyer

Αν αισθάνεστε ότι τα κακά νέα μπορεί να έχουν σταματήσει να έρχονται για τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ, μάλλον κάνετε λάθος: Προφανώς υπάρχουν ακόμα έξι εβδομάδες όπου θα προκύπτουν έγγραφα και άρθρα στον χείμαρρο των ‘Facebook Papers’. Θα έχει όμως η συνεχής αρνητική δημοσιογραφική κάλυψη σοβαρές συνέπειες για τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας; Μην στοιχηματίζετε σε αυτό…

Μέχρι στιγμής, οι μέτοχοι δεν φαίνεται να συγκινούνται από τις αποκαλύψεις σχετικά με τις βλαβερές συνέπειες του Facebook και την απροθυμία της εταιρείας να τις μετριάσει, από φόβο μήπως θυσιάσει αυτό που η whistleblower Frances Haugen αποκαλεί «μικρά κομματάκια κέρδους».

Ναι, πράγματι, η τιμή της μετοχής του Facebook έχει υποχωρήσει κατά σχεδόν 5% τον τελευταίο μήνα, αλλά αυτό έχει να κάνει και με τους γενικευμένους φόβους για τη συνεχιζόμενη αποτελεσματικότητα του είδους της διαφήμισης που βασίζεται στην επιτήρηση – διαφήμιση που εφαρμόζει η εταιρεία.

Αυτό είναι λογικό. Όπως πρότεινε η Haugen σε κοινοβουλευτική επιτροπή του Ηνωμένου Βασιλείου τη Δευτέρα, το Facebook αποφεύγει να λάβει μέτρα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη διόρθωση των πραγμάτων – όπως το να είναι πιο διαφανές σχετικά με το έργο του για την ασφάλεια ή να προσθέσει εμπόδια που θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την εξάπλωση της παραπληροφόρησης – επειδή φοβάται ότι οι μέτοχοι θα στραφούν νομικά εναντίον του επειδή υπερβαίνει τις απαιτήσεις του νόμου. Το Facebook δεν εφαρμόζει τον «καπιταλισμό των ενδιαφερομένων μερών» και οι μέτοχοί του φαίνεται να είναι εντάξει με αυτό.

Τι γίνεται όμως αν οι ιστορίες που θα ακολουθήσουν θα είναι τόσο επιζήμιες που οι μέτοχοι θα εξεγερθούν; Τότε θα βρουν …τοίχο στο προαιώνιο πρόβλημα (με όρους ιστορίας του Facebook) του πλήρους και απόλυτου ελέγχου της εταιρείας από τον Ζούκερμπεργκ.

Ο Ζούκερμπεργκ απλά δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, πόσο μάλλον να απολυθεί, επειδή ελέγχει περίπου το 58% των μετοχών με δικαίωμα ψήφου του Facebook: Συγκεκριμένα, ο ίδιος και άλλοι insiders κατέχουν μετοχές κατηγορίας Β’ που έχουν 10 φορές περισσότερα δικαιώματα ψήφου από τις κανονικές μετοχές κατηγορίας Α’. Για να εδραιώσει περαιτέρω αυτή την κατάσταση και να αποκρούσει την απειλή των ακτιβιστών επενδυτών, πριν από πέντε χρόνια η εταιρεία δημιούργησε νέες μετοχές κατηγορίας Γ’ που δίνουν στον κάτοχό τους οικονομική ιδιοκτησία, αλλά όχι δικαιώματα ψήφου.

Πρόκειται για μια στρατηγική που έχει επίσης εφαρμοστεί σε εταιρείες όπως η Google, προκειμένου να διασφαλιστεί η ικανότητα της διοίκησης να προβαίνει σε μακροπρόθεσμες στρατηγικές κινήσεις, οι βραχυπρόθεσμες συνέπειες των οποίων μπορεί να είναι δυσάρεστες για τους μετόχους.

Το αποτέλεσμα όμως είναι να καθίσταται ο διευθύνων σύμβουλος ανέγγιχτος. Νωρίτερα φέτος, το διοικητικό συμβούλιο του Facebook απέρριψε προτάσεις που θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν την κυριαρχία του Ζούκερμπεργκ, αντικαθιστώντας τον με έναν ανεξάρτητο πρόεδρο και καταργώντας την ειδική κατηγορία μετοχών με δικαίωμα υπερ-ψήφου του Facebook.

Έτσι, είναι δύσκολο να δει κανείς τι θα μπορούσε ενδεχομένως να απομακρύνει τον Ζούκερμπεργκ, εκτός από τον αποκλεισμό του από τη θέση του διευθυντή εισηγμένης εταιρείας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC). Όπως φαίνεται, η Haugen έχει υποβάλει επίσημες καταγγελίες στη SEC σχετικά με την αδιαφάνεια και την κακή συμπεριφορά του Facebook, συμπεριλαμβανομένης της υποτιθέμενης παραποίησης των metrics σε επενδυτές και διαφημιστές.

Οι νομικοί εμπειρογνώμονες είναι επιφυλακτικοί ως προς την ύπαρξη ισχυρών ενδείξεων για απάτη σε σχέση με τις κινητές αξίες, αλλά υπάρχει σημαντική πίεση στην υπηρεσία να επιβάλλει κυρώσεις, παρ’ όλα αυτά.