Παγκόσμια οικονομία: Αυτές είναι οι 8 μεγαλύτερες απειλές το 2024
Η χρονιά της ομαλής προσγείωσης της οικονομίας και της μείωσης των επιτοκίων, τα οποία θα στηρίξουν την ανάπτυξη και τις αγορές σε ολόκληρο τον κόσμο, αναμένεται να είναι το 2024.
Δεν παύουν όμως να υφίστανται απειλές, ικανές να εκτροχιάσουν την παγκόσμια οικονομία.
Δείτε τη λίστα του Bloomberg με τις 8 μεγαλύτερες από αυτές:
Μέση Ανατολή
Τρεις μήνες μετά το ξέσπασμά του, ο πόλεμος στη Γάζα έχει φέρει την περιοχή της Μέσης Ανατολής στο χείλος μίας ευρύτερης στρατιωτικής σύγκρουσης, η οποία θα επηρεάσει τη ροή πετρελαίου, θα αυξήσει τον πληθωρισμό και θα ανακόψει την παγκόσμια ανάπτυξη.
Οι εντάσεις στην περιοχή έχουν επιδεινωθεί λόγω των επιθέσεων των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και την ανταπάντηση των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Παράλληλα, οι καθημερινές ανταλλαγές πυρών κατά μήκος των συνόρων Ισραήλ-Λιβάνου και η δολοφονία ηγέτη της Χαμάς στη Βηρυτό κινδυνεύουν να παρασύρουν την Χεζμπολάχ και το Ιράν σε μία γενικευμένη σύρραξη. Το Ιράκ και η Συρία, παράλληλα, μοιάζουν όλο και περισσότερο ως σημεία ανάφλεξης.
Το βασικό σενάριο του Bloomberg παραμένει πως ένας άμεσος πόλεμος Ισραήλ-Ιράν παραμένει σχετικά απίθανος. Εάν, όμως, το σενάριο αυτό γίνει πραγματικότητα, το 1/5 της παγκόσμιας προσφοράς αργού και σημαντικοί εμπορικοί δίαυλοι θα τεθούν σε κίνδυνο. Οι τιμές του αργού θα μπορούσαν να εκτοξευθούν στα $150/βαρέλι, μειώνοντας το παγκόσμιο ΑΕΠ κατά 1% και αυξάνοντας τον πληθωρισμό κατά 1,2%.
Fed
Αυτό θα αποτελούσε άσχημα νέα για την Fed και τους επενδυτές οι οποίοι ποντάρουν σε μία πρόωρη και επιθετική στροφή προς τη μείωση των επιτοκίων.
Η κρίση της δεκαετίας του ‘70 μπορεί να επαναληφθεί εάν η κλιμακούμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή πλήξει την αγορά πετρελαίου και το παγκόσμιο εμπόριο. Παράλληλα, ενδέχεται να επαναληφθεί εάν η απόδοση των 5ετούς αμερικανικού ομολόγου μειωθεί κατά 1%, αυξάνοντας τον πληθωρισμό κατά 0,5% και ανατρέποντας οποιεσδήποτε ελπίδες της αγοράς για μία χαλαρότερη πολιτική στάση.
Ευρώπη
Το αντίθετο πρόβλημα αντιμετωπίζει η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Αγγλίας, οι οποίες ενδέχεται να ωθήσουν τις οικονομίες τους σε ύφεση.
Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα έπρεπε να έχει δεχθεί πλήγμα της τάξης του 2,5%, σύμφωνα με το μοντέλο του Bloomberg Economics, με το αντίστοιχο ποσοστό του Η.Β. να κυμαίνεται στο 4,7%. Μέχρι τώρα, όμως, τα δεδομένα υποδεικνύουν επιβράδυνση στην ανάπτυξη της Ευρώπης, αλλά όχι συρρίκνωση.
Τα μοντέλα αυτά, βέβαια, μπορεί να είναι λανθασμένα, δεδομένης της μετα-πανδημικής κατάστασης αλλά και του πολέμου στην Ουκρανία. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει και η πιθανότητα της χρονικής καθυστέρησης των επιπτώσεων της νομισματικής πολιτικής. Στην Ευρώπη, τα μεγάλα προβλήματα μπορεί να μην έχουν λάβει χώρα ακόμα.
Η Γερμανία βρίσκεται πολύ κοντά στην ύφεση. Η επιβράδυνση στην Κίνα αποτελεί άσχημα νέα και για τη Γερμανία η οποία εξάγει πληθώρα προϊόντων στην δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Παράλληλα, τα καλά νέα της Κίνας αποτελούν κι αυτά άσχημα μαντάτα για την ευρωπαϊκή χώρα, αφού η αυτοκινητοβιομηχανία της απειλείται από τις κινεζικές ανταγωνιστές όπως η BYD.
Kίνα
Όσον αφορά στην Κίνα, η ανάπτυξη της χώρας έχει ήδη αρχίσει να παίρνει την κατιούσα. Σύμφωνα με το βασικό σενάριο του Bloomberg Economics, το Πεκίνο θα καταφέρει, τελικά, να παρέχει αρκετή στήριξη για την αποφυγή της κατάρρευσης της εγχώριας αγοράς ακινήτων, με την ανάπτυξη για το 2024 να κυμαίνεται στο 4,5%. Αυτό το ποσοστό θα είναι μειωμένο σε σχέση με πέρυσι και πολύ χαμηλότερο από τα προ-πανδημικά δεδομένα, αλλά δε θα είναι κάτι το καταστροφικό.
Εάν, όμως, η κατάρρευση της αγοράς ακινήτων επιδεινωθεί, η ανάπτυξη θα μπορούσε να επιβραδυνθεί στο 3%.
Ιαπωνία
Στην Ιαπωνία, το 2024 ενδέχεται να είναι το έτος κατά το οποίο η κεντρική τράπεζα θα εγκαταλείψει το πρόγραμμα ελέγχου της καμπύλης αποδόσεων το οποίο κρατούσε τα επιτόκια σε αρνητικά επίπεδα εδώ και πολλά χρόνια.
Σύμφωνα με το Bloomberg Economics, η Τράπεζα της Ιαπωνίας μπορεί, μεν να συνεχίσει να διατηρεί τις ρυθμίσεις της νομισματικής της πολιτικής διευκολυντικές αλλά θα αφαιρέσει το «κλείδωμα» των αποδόσεων.
Εάν, όμως, δεν προχωρήσει σε προσεκτική εφαρμογή της νέας στρατηγικής αυτής και η ισοτιμία του γεν αυξηθεί σημαντικά, τα carry trades θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σημαντική εκροή από τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα και άλλα περιουσιακά στοιχεία υψηλών αποδόσεων ανά τον κόσμο. Τα ποσά τα οποία εμπλέκονται στην κατάσταση αυτή είναι τεράστια, αφού οι Ιάπωνες επενδυτές έχουν επενδύσεις $4,1 τρισεκατομμυρίων σε ξένα assets.
Oυκρανία
Μετά από την αποτυχία της ουκρανικής αντεπίθεσης, οι Δυτικοί σύμμαχοι προειδοποιούν πως η χώρα κινδυνεύει να ηττηθεί, ιδιαίτερα εάν σταματήσει η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ.
Το αδιέξοδο στον πόλεμο αυτό ενδέχεται να είναι και το πιθανότερο αποτέλεσμα, αφού το ιστορικό προηγούμενων συγκρούσεων υποδεικνύει πως όσο περισσότερο διαρκούν, τόσο πιο απίθανη είναι μία αποφασιστική νίκη του επιτιθέμενου.
Μία ήττα για την Ουκρανία θα αυξήσει τη δυσκολία την οποία αντιμετωπίζει η Ουάσινγκτον για να πείσει άλλες χώρες πως είναι ένας ισχυρός και αξιόπιστος σύμμαχος. Θα μπορούσε, παράλληλα, να προκαλέσει ανάφλεξη συγκρούσεων μεταξύ άλλων χωρών όπως της Βενεζουέλας και της Γουιάνας.
Εκλογές
Στην Ταϊβάν, οι πρόσφατες εκλογές οδήγησαν σε τρίτη συνεχόμενη νίκη του Democratic Progressive Party (DPP). Η Κίνα, όμως, θεωρεί τον νέο Πρόεδρο ως «αυτονομιστή» και «ταραχοποιό», κάτι το οποίο ενδέχεται να κλιμακώσει περαιτέρω τις εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Το διακύβευμα για την παγκόσμια οικονομία είναι υψηλό, δεδομένου του ρόλο της Ταϊβάν στην παραγωγή μικροτσίπ. Ο πόλεμος στα Στενά της Ταϊβάν δεν είναι πολύ πιθανός, αλλά εάν λάβει χώρα, το παγκόσμιο ΑΕΠ θα μπορούσε να καταγράψει μείωση ως και 10%, επισκιάζοντας κατά πολύ τον αντίκτυπο της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 2008 ή της κρίσης της πανδημίας.
Σε περίπτωση που αποφευχθεί ο πόλεμος, οι κατασκευαστές μικροτσίπ θα μπορούσαν να επηρεαστούν από τις αυξημένες εντάσεις, προκαλώντας προβλήματα σε αμερικανικούς κολοσσούς όπως η Apple και η Nvidia οι οποίες βασίζονται στην TSMC.
Πιθανώς οι σημαντικότερες εκλογές του κόσμου στις ΗΠΑ το 2024, θα μπορούσαν να ανατρέψουν πολλές εκτιμήσεις. Η αναμενόμενη ρεβάνς μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Τζο Μπάιντεν ενδέχεται να καταλήξει σε επιστροφή του πρώτου.
Σημειωτέον πως ο Τραμπ έχει δεσμευτεί για επιβολή δασμών 10% σε όλες τις εισαγωγές. Εάν οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ προβούν σε αντίποινα, το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα μειωθεί κατά 0,4%, ενώ θα δημιουργηθούν εντάσεις με την Ευρώπη και θα επιδεινωθούν ακόμα περισσότερο οι σχέσεις με την Κίνα. Παράλληλα, ο ρόλος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ θα περιοριστεί.
Εκτός αυτού, υπάρχει ακόμα και το ίδιο το αποτέλεσμα των εκλογών το οποίο μπορεί να αμφισβητηθεί, δεδομένου ότι ο αμερικανικός λαός παραμένει διχασμένος μεταξύ των δύο παρατάξεων.
Ανακατάταξη
Η ανάπτυξη της ζήτησης του πετρελαίου αναμένεται να επιβραδυνθεί, απειλώντας την σταθερότητα του ΟΠΕΚ+.
Δύο τάσεις είναι γενικότερα ευνοϊκές για τις αναδυόμενες αγορές ενόψει του 2024, όμως, δη της μείωσης των επιτοκίων και της αναδιαμόρφωσης των εφοδιαστικών αλυσίδων.
Αρκετές χώρες θα μπορούσαν να βγουν κερδισμένες από την παγκόσμια ανακατάταξη των ισορροπιών αυτών, όπως το Μεξικό, το Περού και η Πολωνία.
Παράλληλα, οι στροφές 180 μοιρών των νομισματικών πολιτικών της Αργεντινής και της Τουρκίας ενδέχεται να αυξήσουν το επενδυτικό ενδιαφέρον στις δύο χώρες. Παρ’ όλα αυτά, εάν αποτύχουν τα προγράμματα των Μιλέι και Ερντογάν και οι όποιες αλλαγές αποδειχθούν προσωρινές, ενδέχεται να οδηγήσουν σε ακόμα μεγαλύτερες κρίσεις λόγω της πολυετούς αστάθειας των δύο οικονομιών.
