Παγκόσμιος πανικός για τους δασμούς: Φόβοι για την οικονομία και τεράστιες ανατιμήσεις σε πασίγνωστα προϊόντα

Στο «σπιράλ» πανικού που έχουν προκαλέσει σαρωτικοί δασμοί του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σε όλη την παγκόσμια οικονομία αναφέρεται την Παρασκευή το Reuters, κάνοντας λόγο για ενδεχόμενο σημαντικών αυξήσεων στις τιμές και για έντονη μεταβλητότητα στις αγορές.

Οι αμερικανικοί δασμοί θα ισοδυναμούν με τους υψηλότερους εμπορικούς φραγμούς εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα: ένας βασικός δασμός 10% σε όλες τις εισαγωγές και υψηλότεροι στοχευμένοι δασμοί σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της χώρας.

Αυτό θα μπορούσε να ανεβάσει τις τιμές για τους Αμερικανούς αγοραστές των πάντων, από την κάνναβη μέχρι τα αθλητικά παπούτσια για τρέξιμο και το iPhone της Apple. Ένα high-end iPhone θα μπορούσε να κοστίσει σχεδόν 2.300 δολάρια αν η Apple μετακυλήσει το κόστος στους καταναλωτές, με βάση τις προβλέψεις της Rosenblatt Securities.

Οι επιχειρήσεις έσπευσαν να προσαρμοστούν. Η αυτοκινητοβιομηχανία Stellantis δήλωσε ότι θα απολύσει προσωρινά εργαζόμενους στις ΗΠΑ και θα κλείσει εργοστάσια στον Καναδά και το Μεξικό, ενώ η General Motors δήλωσε ότι θα αυξήσει την αμερικανική παραγωγή.

Η επενδυτική τράπεζα JP Morgan δήλωσε ότι βλέπει πλέον 60% πιθανότητα η παγκόσμια οικονομία να εισέλθει σε ύφεση μέχρι το τέλος του έτους, από 40% προηγουμένως.

«Η παγκόσμια οικονομία είναι θεμελιωδώς διαφορετική σήμερα από ό,τι ήταν χθες», δήλωσε ο ίδιος ανακοινώνοντας μια περιορισμένη σειρά αντιμέτρων.

Η Κίνα υποσχέθηκε αντίποινα για τους δασμούς 54% του Τραμπ στις εισαγωγές από τη Νο 2 οικονομία του κόσμου, όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αντιμετωπίζει δασμούς 20%.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να αναστείλουν τις επενδύσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Άλλοι εμπορικοί εταίροι, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας, της Νότιας Κορέας, του Μεξικού και της Ινδίας, δήλωσαν ότι θα αναβάλουν προς το παρόν οποιαδήποτε αντίποινα, καθώς αναζητούν παραχωρήσεις.

Τόσο οι σύμμαχοι όσο και οι αντίπαλοι της Ουάσινγκτον προειδοποίησαν για καταστροφικό πλήγμα στο παγκόσμιο εμπόριο.

Η Ιαπωνία, ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους των Ηνωμένων Πολιτειών και ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής τους, αντιμετωπίζει τώρα μια «εθνική κρίση», δήλωσε ο πρωθυπουργός Σιγκέρου Ισίμπα στο κοινοβούλιο.

Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα κάλεσε την Ουάσινγκτον και τους εμπορικούς της εταίρους να εργαστούν για την επίλυση των εμπορικών εντάσεων και τη μείωση της αβεβαιότητας.

Οι δασμοί «αντιπροσωπεύουν σαφώς έναν σημαντικό κίνδυνο για τις παγκόσμιες προοπτικές σε μια περίοδο υποτονικής ανάπτυξης», δήλωσε η Γκεοργκίεβα.

Ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Χάουαρντ Λούτνικ και ο ανώτερος σύμβουλος για θέματα εμπορίου Πίτερ Ναβάρο δήλωσαν αμφότεροι σε καλωδιακές ενημερωτικές εκπομπές την Πέμπτη ότι ο πρόεδρος δεν θα υποχωρήσει και ότι οι αυξήσεις των δασμών δεν αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης.

Στη συνέχεια ο Τραμπ φάνηκε να τους διαψεύδει, λέγοντας στους δημοσιογράφους: «Οι δασμοί μας δίνουν μεγάλη δύναμη να διαπραγματευτούμε. Πάντα το είχαμε. Το χρησιμοποίησα πολύ καλά στην πρώτη κυβέρνηση, όπως είδατε, αλλά τώρα το πάμε σε ένα εντελώς νέο επίπεδο».

Αγορές

Οι μετοχές υπέστησαν παγκόσμια κατάρρευση, το αμερικανικό δολάριο κατέρρευσε και οι τιμές του πετρελαίου ήταν έτοιμες για τη χειρότερη εβδομάδα των τελευταίων μηνών, καθώς οι αναλυτές προειδοποίησαν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να πλήξουν τη ζήτηση, να ανατρέψουν τις αλυσίδες εφοδιασμού και να πλήξουν τα εταιρικά κέρδη.

Ο Dow υποχώρησε σχεδόν 4%, η μεγαλύτερη ποσοστιαία απώλεια σε μία ημέρα από τον Ιούνιο του 2020. Ο S&P 500 έχασε σχεδόν 5% και ο Nasdaq υποχώρησε σχεδόν 6%, η χειρότερη ημέρα του σε ποσοστό από την εποχή της πανδημίας του Μαρτίου 2020.

Οι αμερικανικές εταιρείες με σημαντική παραγωγή στο εξωτερικό δέχθηκαν πλήγμα. Οι μετοχές της Nike έχασαν 14% και η Apple υποχώρησε 9%.

Ο πόνος για τις αγορές συνεχίστηκε και την Παρασκευή, με τον ιαπωνικό Nikkei να κλείνει τη εβδομάδα με απώλειες 9%, καθοδηγούμενοςαπό τις τραπεζικές μετοχές. Οι αποδόσεις των ιαπωνικών ομολόγων υποχώρησαν απότομα, καθώς οι επενδυτές στοιχημάτισαν ότι η Τράπεζα της Ιαπωνίας μπορεί να αναγκαστεί να επανεξετάσει τα σχέδιά της για αύξηση των επιτοκίων.

Ο Τραμπ λέει ότι οι «αμοιβαίοι» δασμοί είναι μια απάντηση στα εμπόδια που τίθενται στα αμερικανικά προϊόντα, ενώ αξιωματούχοι της κυβέρνησης δήλωσαν ότι οι δασμοί θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στη μεταποίηση στο εσωτερικό και θα ανοίξουν τις εξαγωγικές αγορές στο εξωτερικό, αν και προειδοποίησαν ότι θα χρειαστεί χρόνος για να δούμε αποτελέσματα.

Ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς σε συνέντευξή του στο Newsmax κατηγόρησε τους επικριτές για βραχυπρόθεσμη θεώρηση.

«Αυτό είναι βασικά το ζητούμενο, η εθνική ασφάλεια της μεταποίησης και της παραγωγής των πραγμάτων που χρειαζόμαστε, από τον χάλυβα μέχρι τα φαρμακευτικά προϊόντα» τόνισε.

Από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο, οι απειλές του Τραμπ για τους δασμούς έχουν κλονίσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Ο Τραμπ θα μπορούσε να κάνει και πάλι πίσω, καθώς οι αμοιβαίοι δασμοί δεν πρόκειται να τεθούν σε ισχύ πριν από τις 9 Απριλίου.

«Το σχέδιο δασμών δεν φαίνεται να είναι καλά μελετημένο. Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις είναι μια εξαιρετικά τεχνική πειθαρχία και κατά την άποψή μας αυτές οι προτάσεις δεν προσφέρουν μια σοβαρή βάση για διαπραγματεύσεις με οποιαδήποτε χώρα», δήλωσε ο Τζέιμς Λούσιερ, ιδρυτικός εταίρος της Capital Alpha.

Οι οικονομολόγοι λένε ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να αναζωπυρώσουν τον πληθωρισμό, να αυξήσουν τον κίνδυνο ύφεσης στις ΗΠΑ και να αυξήσουν το κόστος για τη μέση αμερικανική οικογένεια κατά χιλιάδες δολάρια.

Οι αναλυτές δήλωσαν ότι οι δασμοί θα μπορούσαν επίσης να αποξενώσουν τους συμμάχους στην Ασία και να υπονομεύσουν τις στρατηγικές προσπάθειες για τον περιορισμό της Κίνας.

Ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμούς 24% στην Ιαπωνία και 25% στη Νότια Κορέα, όπου βρίσκονται σημαντικές αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις. Χτύπησε επίσης την Ταϊβάν με δασμό 32%, καθώς το νησί αντιμετωπίζει αυξημένη στρατιωτική πίεση από την Κίνα.

Ο Καναδάς και το Μεξικό, οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ, δεν επλήγησαν με στοχευμένους δασμούς την Τετάρτη, αλλά ήδη αντιμετωπίζουν δασμούς 25% σε πολλά αγαθά και τώρα αντιμετωπίζουν μια ξεχωριστή σειρά δασμών στις εισαγωγές αυτοκινήτων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Οι επιπτώσεις στην Ελλάδα από τη «βόμβα» Τραμπ στο παγκόσμιο εμπόριο
• Η Ευρώπη «παλεύει» με τους δασμούς Τραμπ – Τη Δευτέρα η λίστα των «αντιποίνων»