Παγκρήτια Τράπεζα: Θέτοντας τις γυναίκες σε πρώτο πλάνο!
Παραδοσιακά ο κλάδος των τραπεζών ήταν ανδροκρατούµενος, συγκεντρωτικός και µε αρκετές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις στο εσωτερικό του. Οι καιροί, όµως, έχουν αλλάξει. Ζούµε µια εποχή µεγάλων τεχνολογικών εξελίξεων και τα χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα του 21ου αιώνα µετασχηµατίζονται, υιοθετώντας πολιτικές µε θετικό κοινωνικό και περιβαλλοντικό αποτύπωµα που προάγει την ισότητα.
Η Παγκρήτια Τράπεζα, αναγνωρίζοντας ότι η επιτυχία έρχεται όταν πολλές και διαφορετικές φωνές βρίσκονται στο ίδιο τραπέζι για να καταθέσουν φρέσκες ιδέες, εντάχθηκε στην πρωτοβουλία Women Empowerment Principles των Ηνωµένων Εθνών, µε στόχο την προαγωγή της ισότητας των φύλων στον εργασιακό χώρο. Τέσσερις γυναίκες που βρίσκονται στο ανώτερο επίπεδο ιεραρχίας της τράπεζας, έχοντας υπό την ευθύνη τους νευραλγικούς τοµείς του Οργανισµού, µιλούν στο Fortune Greece για τις προκλήσεις που αντιµετωπίζουν, δίνουν µια γεύση από την τράπεζα του µέλλοντος και µοιράζονται το όραµά τους αναφορικά µε την παρακαταθήκη που θέλουν να αφήσουν.
Ηρώ Φερεντίνου, Chief Operating Officer, ExCo Member
Υπάρχει διαφορά στον τρόπο που διοικούν οι γυναίκες συγκριτικά µε εκείνο των ανδρών;
Δεν είµαι ακόλουθος της άποψης ότι τα επαγγέλµατα έχουν φύλο. Υπάρχουν χαρακτηριστικά, ιδιότητες και δεξιότητες που καθιστούν ένα πρόσωπο πιο αποτελεσµατικό ή πιο κατάλληλο µε βάση το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον, το αντικείµενο και το ρόλο που καλείται να διαδραµατίσει. Συνεπώς το ζητούµενο είναι ορατότητα σε γυναίκες υποψήφιες και όχι επιφυλακτικότητα. Η ανάγκη της ισόρροπης εκπροσώπησης έχει υιοθετηθεί από την Ε.Ε. για τις εισηγµένες εταιρείες. Ανεξάρτητα από αυτό, η ένταξη περισσότερων γυναικών στα boards ενισχύει την πολυσυλλεκτικότητα στην ανάπτυξη στρατηγικής, την εταιρική διακυβέρνηση, τη διασύνδεση µε την κοινωνία και δηµιουργεί θετικό αποτύπωµα για βιώσιµη ανάπτυξη.
Πόσο ψηλά στην ατζέντα της Παγκρήτιας Τράπεζας εντάσσονται οι έννοιες του inclusion & diversity;
Στην Παγκρήτια είναι σε πλήρη εξέλιξη το πλάνο µετασχηµατισµού. Ο µετασχηµατισµός και η αναζήτηση καινοτοµίας οδηγούν την επιλογή ατόµων µε διαφορετικά χαρακτηριστικά. Οµάδες που διαθέτουν ίδια χαρακτηριστικά δύσκολα µπορούν να συνθέσουν λύσεις out of the box. Με βάση και την προηγούµενη αναφορά µου και τη διαµόρφωση της ESG στρατηγικής µας, οι έννοιες της πολυπολιτισµικότητας (diversity) και της συµπερίληψης (inclusion) έχουν υψηλή σηµασία. Στην πράξη η δέσµευση προς αυτές θα χτιστεί µε βάση τους πυλώνες:
- Της πραγµατικής ενδυνάµωσης (training & mentoring) για την ίδια την τράπεζα, ενδεικτικά upskilling & reskilling για τη βελτίωση της ποσόστωσης µε συµµετοχή γυναικών σε κέντρα λήψης αποφάσεων και παράλληλα στο πλαίσιο αντίστοιχων κοινωνικών δράσεων.
- Της εσωτερικής και εξωτερικής στήριξης για ίση πρόσβαση σε ποικίλες παραδόσεις.
- Της ενίσχυσης συνθηκών προσβασιµότητας.
- Της παρακολούθησης του αποτυπώµατος των παραπάνω.
«Τα επαγγέλµατα δεν έχουν φύλο. Υπάρχουν χαρακτηριστικά, ιδιότητες και δεξιότητες που καθιστούν ένα πρόσωπο πιο αποτελεσµατικό ή πιο κατάλληλο». Ηρώ Φερεντίνου, Chief Operating Officer, ExCo Member
Πόσο πιο «πράσινη» µπορεί να γίνει µια τράπεζα;
Οι τράπεζες έχουν διττό ρόλο ως προς τη µετάβαση στους πυλώνες ESG. Την ανάληψη κινδύνου και τον συµβουλευτικό. Η αξιολόγηση του ρίσκου πηγάζει από την ίδια τη δραστηριότητά τους και από αυτή των πελατών τους. Υπάρχει το κανονιστικό πλαίσιο, οι προκλήσεις για το περιβάλλον και την πράσινη ανάπτυξη, και η ανταπόκριση στις ανάγκες των πελατών. Δράσεις που ενσωµατώνονται στο µοντέλο λειτουργίας, όπως η µέτρηση του περιβαλλοντικού αποτυπώµατος ως προς την εκποµπή αερίων, η µετάβαση υποδοµών τεχνολογίας στο Cloud, ο περιορισµός άσκοπης κατανάλωσης νερού και η σταδιακή αντικατάσταση των έγχαρτων ενηµερώσεων για τη µετάβαση σε µια paperless Bank. Είναι πολύ σηµαντικό, όµως, να υπάρξει ειδική µέριµνα για την ευαισθητοποίηση των ίδιων πελατών για τα οφέλη του ESG στη βιώσιµη ανάπτυξή τους. Η δηµιουργία «πράσινων» προϊόντων και υπηρεσιών, είτε επενδυτικών ή χρηµατοδοτικών, τα οποία ενσωµατώνουν συγκεκριµένα κριτήρια, στηρίζουν, και συνδέουν την πραγµατική παραγωγική και οικονοµική δραστηριότητα µε την αειφορία, όπως η έκδοση «green» bonds, κινούνται προς την κατεύθυνση αυτή.
Πέπη Σόµπολου, Director of Information Security – CISO
Η οικονοµική κρίση, ο ψηφιακός µετασχηµατισµός και η πανδηµία δηµιούργησαν ένα νέο περιβάλλον στο οποίο καλούµαστε όλοι να προσαρµοστούµε. Όσοι επιδείξουν γρηγορότερα αντανακλαστικά θα αξιοποιήσουν καλύτερα τις ευκαιρίες που διανοίγονται. Ποιος ο ρόλος των γυναικών στη νέα πραγµατικότητα που διαµορφώνεται;
Η αλήθεια είναι ότι η προσαρµοστικότητα είναι ένα χαρακτηριστικό που συναντάται συχνά στις γυναίκες. Στη συγκεκριµένη χρονική περίοδο µεγάλο ποσοστό γυναικών έπαιξε σηµαντικό ρόλο στη γρήγορη εφαρµογή καινοτόµων ιδεών και τεχνολογιών. Έτσι, ο ψηφιακός µετασχηµατισµός δεν αποτελεί πλέον τροχοπέδη, αλλά καταλύτη για ποιοτικότερες συνεργασίες και αποτελέσµατα σε ένα περιβάλλον που συνεχώς αλλάζει.
Εάν οι γυναίκες θέλουν να ενισχύσουν τη θέση τους στο επιχειρείν και την αγορά εργασίας γενικότερα, επιβάλλεται να στραφούν σε νέα επαγγέλµατα, και δη σε αυτά που έχουν να κάνουν µε την τεχνολογία. Μήπως το πρόβληµα έχει πιο βαθιά τις ρίζες του στο εκπαιδευτικό σύστηµα;
Σηµειώνεται πρόοδος, ήδη σταδιακά όλο και περισσότερα κορίτσια ασχολούνται µε κλάδους που σχετίζονται µε την τεχνολογία. Ακόµα και οι επιλογές σε εκπαίδευση και κατευθύνσεις είναι πλέον περισσότερες, ωστόσο η υποεκπροσώπηση εξακολουθεί να είναι πραγµατικότητα. Οι ποσοστώσεις µπορεί να είναι ένας σχετικά γρήγορος τρόπος αντιµετώπισης, αλλά δεν αρκούν. Το κλειδί βρίσκεται σε εκείνα τα στοιχεία, τα µη µετρήσιµα, που οδηγούν τις γυναίκες σε άλλους δρόµους ή λειτουργούν αποτρεπτικά από το να ακολουθήσουν την αντίστοιχη εκπαίδευση. Και ναι, από τη νηπιακή ακόµα ηλικία τα βιώµατα, η κατεύθυνση που δίνεται µέσα ακόµα και από το παιχνίδι θα πρέπει να αναπτυχθεί στη βάση της ενθάρρυνσης, της ενδυνάµωσης και της κατάργησης των στερεοτύπων. Η οικογένεια και οι παιδαγωγοί έχουν ιδιαίτερο ρόλο σε αυτόν τον άτυπο, κατά κάποιο τρόπο, επαγγελµατικό προσανατολισµό, να αντιµετωπίσουν το ζήτηµα των στερεοτύπων φύλου πριν την είσοδο στον χώρο εργασίας. Φυσικά απαιτείται η θέσπιση κινήτρων, τόσο σε ακαδηµαϊκό όσο και σε εργασιακό επίπεδο, ωστόσο τα πρότυπα που ενστερνιζόµαστε ξεκινούν από το νηπιαγωγείο.
«Ο ψηφιακός µετασχηµατισµός δεν αποτελεί πλέον τροχοπέδη, αλλά καταλύτη για ποιοτικότερες συνεργασίες». Πέπη Σόµπολου, Director of Information, Security – CISO
Αλεξάνδρα Φιλιππίδου, Director, People Strategy and Development
Γίνεται µεγάλη κουβέντα για το glass ceiling, το «ταβάνι» που εµποδίζει τις γυναίκες να πραγµατώσουν τα επαγγελµατικά τους όνειρα. Υπάρχει τρόπος διαχείρισης αυτού του φαινοµένου;
Αυτή η περίφηµη γυάλινη οροφή έχει ραγίσει συχνά τα τελευταία χρόνια, καθώς βλέπουµε να ενισχύεται η παρουσία γυναικών σε επίπεδο διευθυντικών στελεχών. Συνεπώς, η γυάλινη οροφή παραµένει στη θέση της, αλλά δεν είναι τόσο αδιαπέραστη όσο παλιά, µε τις γυναίκες να αποδεικνύουν σταθερά τις δυνατότητές τους και την ικανότητά τους να ενταχθούν σε ισότιµη βάση στην εκτελεστική βαθµίδα των επιχειρήσεων. Ωστόσο, δεδοµένου ότι στην ελληνική κοινωνία οι γυναίκες εξακολουθούν, στη συντριπτική τους πλειονότητα, να έχουν την κύρια ευθύνη της φροντίδας της οικογένειας, η εξισορρόπηση των απαιτήσεων της επαγγελµατικής και της προσωπικής τους ζωής παραµένει µια σηµαντική πρόκληση. Οι εταιρείες πρέπει να αναζητούν και να εξασφαλίζουν τις συνθήκες απασχόλησης που θα επιτρέψουν στις γυναίκες να εξισορροπήσουν ολιστικά τη ζωή τους, ώστε να µπορούν να αισθάνονται πραγµατικά ότι ενθαρρύνονται να συνεχίσουν την καριέρα τους.
Είναι εύκολη η διοίκηση µιας οµάδας που απαρτίζεται από γυναίκες; Διότι έχει επικρατήσει η άποψη ότι είναι δύσκολη η συνεργασία µεταξύ τους.
Στον χώρο του Ανθρώπινου Δυναµικού η πλειοψηφία είναι γυναίκες. Η εµπειρία µου είναι µόνο θετική, έχοντας χτίσει µε τα χρόνια σχέσεις µε γυναίκες συνάδελφους, βασισµένες στον σεβασµό και στην ενσυναίσθηση. Για να σας απαντήσω, λοιπόν, µε λίγα λόγια: οι όποιες δυσκολίες υπάρξουν στις εργασιακές σχέσεις προκύπτουν από τον χαρακτήρα και όχι το φύλο. Οι γυναίκες, όταν συνεργάζονται σε ένα εργασιακό πλαίσιο, µπορούν να επιτύχουν αξιοσηµείωτες επιδόσεις ως οµάδα και να δηµιουργήσουν σταθερούς δεσµούς που διαρκούν στον χρόνο. Ωστόσο, πιστεύω ακράδαντα ότι ιδανικά, οι οµάδες πρέπει, να αποτελούνται από άτοµα µε διαφορετικά φύλα, ηλικίες και υπόβαθρα. Είναι ακριβώς αυτή η διαφορετικότητα που προσδίδει µοναδικότητα και αξία στις σκέψεις, τις ιδέες και τις αποφάσεις.
Πώς διαµορφώνεται η επόµενη µέρα µετά τη συγχώνευση µε την HSBC σε επίπεδο ανθρώπων και κουλτούρας;
Όπως γνωρίζει όποιος έχει εµπλακεί σε µια συγχώνευση, µια από τις µεγαλύτερες προκλήσεις σε ό,τι αφορά την ένταξη και ενσωµάτωση των ανθρώπων είναι η δηµιουργία µιας εργασιακής κουλτούρας η οποία θα αντανακλά τις νέες αξίες και τη νέα στρατηγική κατεύθυνση, λαµβάνοντας παράλληλα υπόψη και µε σεβασµό την ιστορία και τις αξίες των διαφορετικών οντοτήτων που προϋπήρχαν της συγχώνευσης. Μια νέα κουλτούρα δεν µπορεί να επιβληθεί στους εργαζόµενους, πρέπει να δηµιουργηθεί από κοινού και σταδιακά. Για να το πετύχουµε αυτό, σχεδιάσαµε προσεκτικά και εφαρµόζουµε για το διάστηµα πριν και µετά την ενοποίηση, έναν οδικό χάρτη δραστηριοτήτων επικοινωνίας και δέσµευσης, µε έµφαση στο να ακούσουµε τι θέλουν και τι προσδοκούν οι άνθρωποί µας από το νέο εργασιακό τους περιβάλλον. Αυτό θα επιτρέψει στις νέες µας οµάδες να διαµορφώσουν σε σύντοµο διάστηµα τον νέο τρόπο λειτουργίας τους και, τελικά, θα µας οδηγήσει στη δηµιουργία κοινών αξιών που θα αποτελέσουν τον πυρήνα της κουλτούρας µας.
«Οι γυναίκες αποδεικνύουν σταθερά τις δυνατότητές τους και την ικανότητά τους να ενταχθούν σε ισότιµη βάση στην εκτελεστική βαθµίδα των επιχειρήσεων». Αλεξάνδρα Φιλιππίδου, Director, People Strategy and Development
Γιώτα Μπουζουνιεράκη, Chief Credit Officer
Θα λέγατε ότι έχει αλλάξει η νοοτροπία των τραπεζών ως προς τον τρόπο που αντιµετωπίζουν τις γυναίκες εργαζόµενες στο εσωτερικό τους;
Το γυναικείο ταλέντο αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο εντός του παραδοσιακά ανδροκρατούµενου χρηµατοπιστωτικού κλάδου, καθώς αφενός περιορίζονται οι διακρίσεις στις διαδικασίες επιλογής και πρόσληψης προσωπικού, αφετέρου αυξάνεται ο αριθµός των γυναικών που αναρριχώνται σε διευθυντικές θέσεις.
Θα πρέπει, όµως, να ενισχυθεί περαιτέρω η στήριξή τους σε σηµαντικές φάσεις της ζωής τους, όπως όταν καλούνται να ανταποκριθούν ταυτόχρονα στην εργασία τους και στη µητρότητα, περιορίζοντας µε αυτό τον τρόπο το γνωστό φαινόµενο να βάζουν στην άκρη τον ένα ρόλο εις βάρος του άλλου.
Η ευέλικτη εργασία, το νέο µοντέλο εργασίας µετά την πανδηµία του κορωνοϊού, βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση, όπως και προγράµµατα ανάπτυξης δεξιοτήτων και γνώσεων που διενεργούνται από την πλειονότητα των τραπεζών.
Η αλήθεια είναι πως στη θέση του Chief Credit Officer σπάνια βλέπουµε γυναίκες. Τι ήταν αυτό που έπαιξε, κατά τη γνώµη σας, ρόλο στο να αναλάβετε τα συγκεκριµένα καθήκοντα;
Πράγµατι η θέση του Chief Credit Officer ανδροκρατείται. Είναι ένας απαιτητικός ρόλος µε ανάληψη σηµαντικών ευθυνών λόγω εγκριτικών αρµοδιοτήτων, ενώ πολλές φορές λειτουργεί µέσα σε συνθήκες πίεσης. Οι ικανότητες και τα χαρακτηριστικά, ως εκ τούτου, που θεωρούνται απαραίτητα για την ανάληψη αυτού του ρόλου έχει επικρατήσει να αποδίδονται κυρίως στο ανδρικό φύλο.
Ξεκινώντας από τις σπουδές µου που σχετίζονται µε τη Στατιστική και την Εφαρµοσµένη Οικονοµετρία, πάντα έδινα έµφαση στους αριθµούς και στην επεξήγηση αυτών. Η αναλυτική και συνδυαστική σκέψη, η διατύπωση ολοκληρωµένης άποψης µε επιχειρήµατα, η ενασχόληση µε όλο το φάσµα του δανειακού χαρτοφυλακίου, καθώς και η ποικιλοµορφία των υποθέσεων αξιολόγησης, είναι τα κύρια στοιχεία που µε οδήγησαν να ασχοληθώ µε τον εν λόγω τοµέα.
Πρόκληση για µένα στην τράπεζα που εργάζοµαι, λαµβάνοντας υπόψη την επικείµενη µετεξέλιξή της σε σηµαντικό τραπεζικό πυλώνα, είναι η διαµόρφωση ενιαίας πιστωτικής κουλτούρας οδηγώντας στην ανάπτυξη ενός συνεχώς αυξανόµενου υγιούς πιστοδοτικού χαρτοφυλακίου.
«Το γυναικείο ταλέντο αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο εντός του παραδοσιακά ανδροκρατούµενου χρηµατοπιστωτικού κλάδου». Γιώτα Μπουζουνιεράκη, Chief Credit Officer
**Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο νέο τεύχος Fortune Greece που κυκλοφορεί στα περίπτερα. Δείτε τον χάρτη με όλα τα σημεία πώλησης ΕΔΩ.
***Φωτογραφίες: Νίκος Μαλιάκος
