Πανδημία: Kρίσιμης σημασίας η διοχέτευση ρευστότητας στις μικρές επιχειρήσεις

Σε τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιείται σήμερα με πρωτοβουλία του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα τίθεται επί τάπητος το θέμα της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.

Στη συνάντηση συμμετέχουν η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, εκπρόσωποι των συστημικών τραπεζών, της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς και αντιπροσωπείες επιχειρηματικών φορέων και Επιμελητηρίων.

Αντικείμενο της τηλεδιάσκεψης θα είναι η συμβολή του τραπεζικού συστήματος στην ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η ενίσχυση της ρευστότητας αποτελεί βασικό άξονα της κυβερνητικής πολιτικής για την επίτευξη ισχυρής και διατηρήσιμης ανάπτυξης, σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.

Ας σημειωθεί ότι πρόσφατα στοιχεία μελέτης της Intrum έδειξαν ότι διπλασιάστηκε σχεδόν (σε 66% από 35% το 2020) το ποσοστό των επιχειρήσεων που διαβλέπουν αυξημένο κίνδυνο για εκπρόθεσμες/μηδενικές πληρωμές από τους οφειλέτες τους ενώ κατά κοινή ομολογία ο πραγματικός αντίκτυπος της πανδημίας στις πληρωμές δεν έχει ακόμη αποτυπωθεί.

Οι κρατικές ενισχύσεις σε συνδυασμό με την αυξανόμενη απροθυμία των επιχειρήσεων να διαπραγματευτούν πιο μακροχρόνιους όρους πληρωμής στήριξαν τη ρευστότητα κατά την προηγούμενη χρονιά. Αλλά πλέον πάνω από έξι στις δέκα επιχειρήσεις (62%) δηλώνουν ότι ποτέ δεν ήταν τόσο ανήσυχες για τη δυνατότητα των οφειλετών τους όσον αφορά την καταβολή πληρωμών. Ως αποτέλεσμα αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης εκπρόθεσμων και μη πληρωμών και καθώς αποσύρεται η κρατική υποστήριξη, η κατάσταση θα επιδεινωθεί.

Σύμφωνα με στοιχεία για τη διάθεση χρηματοδότησης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης προβλέπεται να τρέξει πρόγραμμα ύψους 31 δισ. ευρώ ενώ οι χορηγήσεις από τις τράπεζες εκτιμώνται σε 12 δισ. ευρώ και με τη μόχλευση το ποσό αναμένεται να φθάσει τα 60 δισ. ευρώ συνολικά.

Κι ενώ τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει λάβει επιδοτούμενη ρευστότητα περί τα 44,5 δισ. ευρώ και οι καταθέσεις έχουν αυξηθεί κατά περίπου 14 δισ. ευρώ από την εμφάνιση της πανδημίας, στοιχεία σε πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δείχνουν ότι πάνω από δύο στις δέκα μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα (22%) δέχονται απορριπτική απόφαση σε αίτημά τους για δανειοδότηση όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη δεν ξεπερνά τη μία στις δέκα επιχειρήσεις (8%).

Επομένως θεωρείται κρίσιμης σημασίας η διοχέτευση ρευστότητας στις μικρές επιχειρήσεις προκειμένου να διαχειριστούν τις προκλήσεις της πανδημίας και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές επιστρέφοντας αξία στα κρατικά ταμεία. Εξάλλου, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις υστερούν σε παραγωγικότητα εργασίας (73% υστέρηση από την ΕΕ, έναντι υστέρησης 34% στις μεγάλες) καθώς και σε κεφαλαιακές επενδύσεις (33% υστέρηση από την ΕΕ, έναντι υστέρησης 23% στις μεγάλες), ενώ δεν εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες που προσφέρουν οι συνεργασίες (clusters). Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Εθνικής Τράπεζας σε βιομηχανικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις επιβεβαιώνεται υστέρηση των μικρών επιχειρήσεων έναντι των μεγάλων σε βασικές εκφάνσεις επιχειρηματικής δραστηριότητας όπως:

Εξωστρέφεια: Οι μικρές επιχειρήσεις έχουν χαμηλότερα ποσοστά εξωστρέφειας (14% των πωλήσεων, έναντι 38% των πωλήσεων των μεγάλων) ενώ κατευθύνουν τα προϊόντα τους κυρίως σε προορισμούς Βαλκανίων και Ανατολικής Ευρώπης σε αντιδιαστολή με τις μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν καλύτερη πρόσβαση σε χώρες Δυτικής Ευρώπης (με υψηλότερα περιθώρια κέρδους)

Ψηφιοποίηση: Η τεχνολογία δεν εντάσσεται στη στρατηγική του 40% των μικρών επιχειρήσεων (έναντι μόλις 20% των μεγάλων), οι οποίες υστερούν σε χρήση ψηφιακών εργαλείων – ειδικά όσον αφορά εξειδικευμένα συστήματα εσωτερικής λειτουργίας που θα μπορούσαν να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους (ERP, CRM, data analytics)

Καινοτομία: Οι μικρές επιχειρήσεις αναπτύσσουν σε μικρότερο βαθμό νέα προϊόντα (31% έναντι 50% των μεγάλων), ενώ παράλληλα η χαμηλή αξιοποίηση συνεργασιών με πανεπιστήμια ή ερευνητικά κέντρα (περίπου 10% των μικρών επιχειρήσεων έναντι 25-30% των μεγάλων χρησιμοποιούν σχετικά κανάλια) δεν επιτρέπει να ξεκλειδώσουν δυνατότητες εξωγενούς καινοτομίας.