Πάνω από 4 δισ. ευρώ επιστρέφουν σε πελάτες τους οι ισπανικές τράπεζες
Οι αποζημιώσεις αφορούν το επιτόκιο αναφοράς στεγαστικών δανείων που προκαλούσε σημαντικές ζημιές στους δανειολήπτες.
Πολλές ισπανικές τράπεζες υποχρεούνται να επιστρέψουν σε πελάτες τους ποσά που συνολικά υπερβαίνουν τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ κατόπιν μιας απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της ΕΕ η οποία απροσδόκητα ανέτρεψε προηγούμενη απόφαση της ισπανικής δικαιοσύνης, βάσει της οποίας είχε τεθεί όριο στις επισφάλειες των πιστωτικών ιδρυμάτων που σχετίζονταν με μια αμφιλεγόμενη δανειακή ρήτρα, κάτι που φέρνει αντιμέτωπες με νέες προκλήσεις ορισμένες από τις τράπεζες αυτές.
Τα ισπανικά πιστωτικά ιδρύματα αυτά καλούνται να αποζημιώσουν τους πελάτες τους για τις ζημίες που είχαν υποστεί ακόμη και πριν από τον Μάιο του 2013, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας κήρυξε άκυρα δάνεια που είχαν χορηγηθεί εάν οι όροι τους, ειδικότερα αυτοί που αφορούσαν τα κυμαινόμενα επιτόκια, δεν παρουσιάζονταν με σαφήνεια. Τα οικιστικά δάνεια χορηγούνταν με επιτόκια που δεν μπορούσαν να υποχωρήσουν κάτω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο αναφοράς -γεγονός που σημαίνει ότι οι δανειολήπτες υφίσταντο ζημίες και τα κόστη εξυπηρέτησης των δανειακών τους υποχρεώσεων ήταν αδικαιολόγητα υψηλές αν τα επιτόκια υποχωρούσαν κάτω από το επιτόκιο αναφοράς.
Τα νέα κόστη που προκύπτουν από τη σημερινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της ΕΕ (ECJ) ενδέχεται να μειώσουν ακόμη περισσότερο τα έσοδα των τραπεζών και την κερδοφορία τους, που ήδη πλήττονται από το γεγονός ότι τα επιτόκια βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και ο ανταγωνισμός είναι ανελέητος για τη συρρικνούμενη πίτα των δανειακών χορηγήσεων. Το πρακτορείο ειδήσεων Reuters προσθέτει ότι η εξέλιξη ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες συγχωνεύσεις.
Η Λαϊκή Τράπεζα (Banco Popular), που θεωρείται ο αδύναμος κρίκος του τομέα και δυνητικά στόχος εξαγοράς, βρίσκεται αντιμέτωπη με κόστη ύψους 330 εκατομμυρίων ευρώ. Οι μετοχές της υπέστησαν τις μεγαλύτερες απώλειες στον δείκτη των πιστωτικών ιδρυμάτων: υποχωρούσαν 6,6% στις 15:00 (ώρα Ελλάδας).
Η απόφαση οδήγησε επίσης σε πτώση τις μετοχές των Banco Sabadell, Caixabank, BBVA και Liberbank, των πιστωτικών ιδρυμάτων τα οποία ήταν εκτεθειμένα σε αυτού του είδους τις επισφάλειες. Το ειρωνικό είναι πως το επιτόκιο αναφοράς θεωρείτο δίχτυ ασφάλειας για τα πιστωτικά ιδρύματα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Οι BBVA και Caixabank έχουν γνωστοποιήσει ότι τα κόστη που θα αντιμετωπίσουν ενδέχεται να ανέλθουν σε 1,2 δισ. ευρώ και 750 εκατ. ευρώ αντίστοιχα.
Οι περισσότερες ισπανικές τράπεζες αφαίρεσαν τις επίμαχες ρήτρες από τα οικιστικά δάνεια που προσφέρουν μετά τη δικαστική απόφαση του 2013 και έχουν ήδη κάνει προβλέψεις για να καλυφθούν αποζημιώσεις ύψους €5 δισ. για χρεώσεις που το ισπανικό Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι έγιναν παράτυπα.
Μια πηγή προσκείμενη στην Τράπεζα της Ισπανίας ανέφερε ότι η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της ΕΕ ενδέχεται να αυξήσει τα κόστη για τις ισπανικές τράπεζες κατά «λίγο παραπάνω» από €4 δισ., κάτι με το οποίο συνάδουν οι εκτιμήσεις αναλυτών του κλάδου. Οι αναλυτές αναμένουν ότι κατά μέσον όρο ο λόγος των ιδίων κεφαλαίων κάθε τράπεζας που πλήττεται από την απόφαση θα υποχωρήσει κατά 30 μονάδες βάσης.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου της>ΕΕ, η οποία κατέλαβε τις περισσότερες ισπανικές τράπεζες εξαπίνης, είναι οριστική και δεν μπορεί να ασκηθεί έφεση εναντίον της, ανέφερε μια εκπρόσωπος του>ECJ.
Η υπόθεση είχε έλθει στο φως όταν Ισπανοί δανειολήπτες κατήγγειλαν πως οι τράπεζες απέκρυπταν τα κόστη των οικιστικών δανείων που χορηγούσαν. Η απόφαση του ECJ μπορεί τώρα να ανοίξει την πόρτα στη διεκδίκηση της καταβολής αποζημιώσεων από τις τράπεζες από πλευράς 2 εκατομμυρίων δανειοληπτών, σύμφωνα με την καταναλωτική ένωση Adicae.
Η απόφαση του ECJ επισήμανε ότι η προστασία των καταναλωτών που λάμβαναν δάνεια αυτού του είδους ήταν «μερική και ανεπαρκής».
Η ένωση των ισπανικών τραπεζών, αντιδρώντας στην απόφαση, διαβεβαίωσε ότι τα πιστωτικά ιδρύματα είναι ανοικτά σε διαπραγμάτευση με τους πελάτες τους, αλλά θέλουν περισσότερες λεπτομέρειες, ειδικά για το πώς θα εφαρμοστεί η ετυμηγορία βάσει του εθνικού δικαίου της Ισπανίας. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSOE) κάλεσε να ληφθούν μέτρα προκειμένου να επιστραφούν τα οφειλόμενα στους πολίτες το συντομότερο δυνατόν.
Δεν είναι σαφές, πάντως, το πώς οι ισπανικές τράπεζες θα χειριστούν τις αποζημιώσεις προς τους πελάτες τους.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο, Reuters
