«Παράθυρο» για στοχευμένα μέτρα και στο φόντο νέοι κανόνες
H υπεραπόδοση του προϋπολογισμού, όπως έδειξαν τα στοιχεία για τον Οκτώβριο, διευκολύνει την κυβέρνηση να ασκήσει κοινωνική πολιτική με στοχευμένα μέτρα, χωρίς να διακυβεύει την δημοσιονομική σταθερότητα ενόψει των νέων κανόνων, γεγονός που «μεταφράστηκε» στις ανακοινώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη για έκτακτη ενίσχυση σε ευάλωτους συμπολίτες μας τον Δεκέμβριο.
Υπενθυμίζεται πως ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε πως κυβέρνηση θα διαθέσει εφάπαξ το ποσό των 350 εκατ. ευρώ σε οικονομικά αδύναμα νοικοκυριά.
Ο ο κ. Μητσοτάκης είπε πως «η υπεραπόδοση του προϋπολογισμού μας επιτρέπει να στηρίξουμε τα αδύναμα νοικοκυριά. Μπορούμε να διαθέσουμε επιπλέον 350 εκατ. ευρώ για να στηρίξουμε τους ευάλωτους», συμπληρώνοντας ότι θα δοθεί ως επίδομα αλληλεγγύης τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν χθες ο πραγματικός επιπλέον δημοσιονομικός χώρος που δημιουργείται διαμορφώνεται σε 300 εκατ. ευρώ για το 10μηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023. Για τον μήνα Οκτώβριο, όπου υποβάλλονται από τις επιχειρήσεις οι τριμηνιαίες περιοδικές δηλώσεις που αντανακλούν, μεταξύ άλλων, τον αυξημένο κύκλο εργασιών λόγω της τουριστικής κίνησης της καλοκαιρινής περιόδου, καθώς και τα αυξημένα έσοδα του Φόρου Εισοδήματος, η υπέρβαση έναντι της εισηγητικής έκθεσης του Προϋπολογισμού 2023 είναι 832 εκατ. ευρώ, ωστόσο σημαντικό μέρος αυτών έχουν ληφθεί υπόψη στους στόχους του Προσχεδίου Προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με επεξηγηματικό σημείωμα του υπουργείου Οικονομικών, σε σχέση με τους αναθεωρημένους στόχους του Προσχεδίου Προϋπολογισμού και του Draft Budgetary Plan, η υπέρβαση για τον μήνα Οκτώβριο (και συνεπώς για την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023) ανέρχεται σε 300 εκατ. ευρώ. Οπότε δημιουργείται περιθώριο για χρηματοδότηση έκτακτων κοινωνικών μέτρων.
Εντωμεταξύ, κλιμακώνονται οι διαπραγματεύσεις σε επίπεδο Συμβουλίου ΕΕ για μια συμφωνία αναφορικά με τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες, με στόχο αυτή να επιτευχθεί εντός του έτους προκειμένου να επικυρωθεί στη συνέχεια από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εάν συμβεί αυτό οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες θα μπορούσαν να τεθούν σε ισχύ από την ερχόμενη άνοιξη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις. Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη εβδομάδα έγινε συζήτηση στο Ecofin για την επικαιροποίηση των δημοσιονομικών κανόνων που ανεστάλησαν το 2020, λόγω της πανδημίας, χωρίς να επανέλθουν έκτοτε λόγω της ρωσικής εισβολής που ακολούθησε στην Ουκρανία. Από το 2024 τίθενται εκ νέου σε ισχύ και ενόψει του Ecofin του Δεκεμβρίου όπου θα υπάρξει η τελευταία ευκαιρία της ισπανικής προεδρίας να ηγηθεί μιας συμφωνίας εντός του 2023, όπως έχει βάλει στόχο, πυκνώνουν οι επαφές των Ευρωπαίων αξιωματούχων.
Η σύγκλιση ωστόσο δεν είναι εύκολη υπόθεση, με την Γερμανία να τάσσεται υπέρ διασφαλίσεων για μείωση του δημοσίου χρέους και των ελλειμμάτων και χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία να διατηρούν επιφυλάξεις για το κατά πόσο αυτή η θέση δεν θα οδηγήσει στην πορεία του χρόνου σε μέτρα λιτότητας, όπως με τον κανόνα 1/20 για μείωση του χρέους σε χώρες με χρέος πάνω από 60% του ΑΕΠ. Επίσης, Ελλάδα, Ιταλία και χώρες της Βαλτικής ζητούν εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τον υπολογισμό των ελλειμμάτων.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η υπεραπόδοση των εσόδων και οι δημοσιονομικές επιδόσεις φέρνουν την Ελλάδα σε καλή θέση σε σχέση με λίγα χρόνια πριν έχοντας πετύχει μείωση του χρέους κάτω από 160% του ΑΕΠ ενώ ήταν πάνω από 200% μέχρι το 2021. Η κυβέρνηση επενδύει προσδοκίες στην εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από το έλλειμμα αλλά και στο Ταμείο Ανάκαμψης ενώ όπως και άλλες χώρες του Νότου ποντάρει στους ευρωπαϊκούς πόρους που σε συνδυασμό με ένα πλαίσιο συμφωνίας για τους δημοσιονομικούς κανόνες θα της αφήνει περιθώρια να ασκήσει πολιτική.
