Πάσχα προσδοκιών για την αγορά, εν μέσω ακρίβειας και δασμών – «Παίζεται» τζίρος 1,5 δισ. ευρώ
Προσδοκίες για τόνωση των εσόδων τους αυτή την εβδομάδα, ενόψει Πάσχα, εκφράζουν επιχειρηματίες του λιανεμπορίου που προσβλέπουν κυρίως στην “σύμπτωση” του Πάσχα Καθολικών και Ορθοδόξων, που εκτιμάται ότι τα τονώσει την κατανάλωση, καθώς και στο Δώρο των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, μιας και τα σενάρια για πρόωρη καταβολή των συντάξεων δεν επαληθεύτηκαν και δεν προβλέπεται να δοθεί επιταγή ακρίβειας ή άλλο βοήθημα.
Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος –όσο ο πληθωρισμός εξανεμίζει τις όποιες αυξήσεις στους μισθούς– αλλά και η διεθνής συγκυρία εμπορικού πολέμου προσθέτουν αβεβαιότητες στο λιανεμπόριο, του οποίου τα οικονομικά μεγέθη επιβραδύνονται. Τα στοιχεία δείχνουν ότι στο α’ τρίμηνο του 2025 σημειώθηκε αύξηση του κύκλου εργασιών στο σύνολο των επιχειρήσεων κατά 7,5%, με αύξηση 5% στο εμπόριο και 2,5% στις επιχειρήσεις λιανικής, χαμηλότερη δηλαδή από το 3,1% του πληθωρισμού. Επιπλέον, υποχώρησε η συμμετοχή του λιανεμπορίου στο 37% του συνολικού τζίρου των επιχειρήσεων ενώ μετατοπίζεται τζίρος στα σούπερ μάρκετ. Είναι ενδεικτικά τα στοιχεία της Circana για το α’ δίμηνο του 2025 που δείχνουν ανάπτυξη 7,5% στις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ, με τζίρο που αγγίζει τα 2 δισ. ευρώ. Η ανάπτυξη αποδίδεται κυρίως στα τρόφιμα, με αύξηση πωλήσεων 8,5% και με αυξήσεις στη μέση τιμή των προϊόντων κατά 3% στο εξεταζόμενο διάστημα.
“Παίζεται” ο πασχαλινός τζίρος του 1,5 δισ. ευρώ
Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας που οι καταναλωτές θα προμηθευτούν τα απαραίτητα για το Πασχαλινό τραπέζι. Ως αποτέλεσμα, επιχειρηματίες από άλλους κλάδους του λιανεμπορίου, όπως π.χ. από τον κλάδο ένδυσης-υπόδησης, εκφράζουν αμφιβολίες για το αν η αγορά φέτος θα προσεγγίσει τζίρο στα επίπεδα του 1,5 δισ. ευρώ, όπου μπαίνει τα τελευταία χρόνια ο πήχης για την αξία της της πασχαλινής αγοράς. Πιο αισιόδοξοι εμφανίζονται οι επιχειρηματίες από τον κλάδο παιχνιδιών, λόγω των παραδοσιακών δαπανών νονών και γονιών για λαμπάδες, παιχνίδια, τσουρέκια και πασχαλινά αυγά. Επίσης, προσδοκίες καλλιεργούνται στην ξενοδοχειακή αγορά, με τα στοιχεία να δείχνουν ικανοποιητικά ποσοστά πληροτήτων, τόσο σε νησιωτικούς προορισμούς όσο και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Σημειώνεται ότι ουσιαστικά, με το Πάσχα ανοίγει φέτος η θερινή σεζόν, δεδομένου ότι συμπίπτουν χρονικά οι αργίες για ορθόδοξους και καθολικούς. Θετικά μηνύματα έρχονται επίσης και από τις Κυκλάδες, την Σαντορίνη και τα γύρω νησιά, όπου οι επιχειρήσεις προετοιμάστηκαν με σχετική καθυστέρηση για τη σεζόν, λόγω της σεισμικής έξαρσης από την αρχή του έτους.
Οι προκλήσεις, οι προσδοκίες και οι “αστερίσκοι”
Ειδικά πάντως για το λιανεμπόριο οι επόμενες ημέρες είναι σημαντικές, όπως και οι προσδοκίες για έσοδα εγχώριων και ξένων καταναλωτών, δεδομένου του αρνητικού αντικτύπου από τις δυσχέρειες που συνεπάγεται η μείωση της καταναλωτικής δαπάνης και οι αλλαγές στις καταναλωτικές τάσεις. Σύμφωνα με τον Σταύρο Καφούνη, πρόεδρο της ΕΣΕΕ, το οικοσύστημα του λιανεμπορίου υφίσταται πιέσεις λόγω της στασιμότητας στον τζίρο και του αυξημένου λειτουργικού κόστους, με τη ρευστότητα να περιορίζεται όλο και περισσότερο, ειδικά στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, υποχρεώνοντάς τες να εστιάζουν περισσότερο στην επιβίωση παρά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Η αβεβαιότητα επιτείνεται από το α’ τρίμηνο του 2025 μετά τις απειλές για αμερικανικούς δασμούς αλλά και εξαιτίας του αθέμιτου ανταγωνισμού.
Από την πλευρά του ο Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ), προβλέπει τόνωση των εσόδων της αγοράς αυτή την περίοδο αλλά με “αστερίσκους”, μετά τις αβεβαιότητες κατά τις πρώτες 100 ημέρες του έτους. Υπολογίζει στο δώρο Πάσχα του ιδιωτικού τομέα, άνω του 1 δισ. ευρώ, παρότι ένα μέρος του θα κατευθυνθεί σε δαπάνες για τα τρόφιμα του πασχαλινού τραπεζιού. Σημειωτέον είναι σε ισχύ το εορταστικό ωράριο στα καταστήματα αλλά και το “καλάθι του Πάσχα” στα σούπερ μάρκετ μέχρι το Μεγάλο Σάββατο, με 50 προϊόντα και με στόχο τη συγκράτηση των τιμών.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΒΕΠ, το κόστος για τις γιορτές υπολογίζεται σε 190 ευρώ έως και πάνω από 220 ευρώ για 6 έως 8 άτομα, με τις τιμές στα εγχώρια αμνοερίφια να κυμαίνονται από 13 έως 17 ευρώ το κιλό και τις ανατιμήσεις στα προϊόντα σοκολάτας να φτάνουν στο 40%. Σημειώνεται επίσης ότι οι 5 στους 10 καταναλωτές παραδοσιακά κάνουν τις αγορές τους την Μεγάλη Εβδομάδα μετά την καταβολή του Δώρου, οι 4 στους 10 το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων, ενώ μόλις το 1% νωρίτερα. Σύμφωνα με την άποψη του κ. Κορκίδη, ο πασχαλινός τζίρος δεν θα αναστήσει την αγορά, αλλά σίγουρα θα την τονώσει.
