Πάβελ Ντούροφ: Ο «ατελής» ήρωας του ελεύθερου λόγου
Το Σαββατοκύριακο, ο ιδρυτής της Telegram, Pavel Durov συνελήφθη σε αεροδρόμιο του Παρισιού και αργότερα κατηγορήθηκε από το Tribunal Judiciaire De Paris για παράνομες συναλλαγές, διανομή υλικού κακοποίησης παιδιών, συνενοχή σε εμπόριο ναρκωτικών και αδυναμία συνεργασίας με τις αρχές επιβολής του νόμου.
Σαφώς αυτή ήταν μια μεγάλη στιγμή. Ένας εξαιρετικά ισχυρός Διευθύνων Σύμβουλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (το Telegram έχει περίπου ένα δισεκατομμύριο χρήστες) παλεύει με το πολύ εμφανές μακρύ χέρι του έθνους-κράτους. Ο Durov ταιριάζει με πρόσφατο μοτίβο κυβερνήσεων που επαναδιεκδικούν την εξουσία σε δίκτυα που οι ιδρυτές και πολλοί από εμάς αντιλαμβανόμαστε ως καταφύγια ελεύθερου λόγου που οι αξιωματούχοι έχουν ελάχιστο δικαίωμα να αγγίξουν.
Η σύλληψή του έχει προκαλέσει πολλές εικασίες, συζητήσεις, θεωρίες συνωμοσίας και ρητορική πολιτιστικού πολέμου τις τελευταίες 48 ώρες. Η περίπτωσή του είναι ένα αποκαλυπτικό σημείο ανάφλεξης για την ελευθερία του λόγου στο Διαδίκτυο, και το ευρύτερο ερώτημα εάν εμείς, ως ψηφιακοί πολίτες, μπορούμε να ελπίζουμε σε φόρα όπου θα μπορούμε να μιλάμε ελεύθερα, χωρίς λογοκρισία.
Από τη μία πλευρά βρίσκονται οι υποστηρικτές της ελευθερίας του λόγου, συμπεριλαμβανομένου του αφεντικού του X (πρώην Twitter) Elon Musk, ο οποίος υποστηρίζει ότι η υπόθεση του Durov ισοδυναμεί με καταστολή του ανοιχτού λόγου. Ο Musk ξεκίνησε μια καμπάνια #FreePavel και έφερε πολλά εκατομμύρια μαζί του. Είναι ενδιαφέρον ότι ο Mark Zuckerberg επέλεξε αυτήν ακριβώς τη στιγμή για να τονίσει πώς οι ΗΠΑ στηρίχτηκαν στο Meta κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID για να αφαιρέσουν την «παραπληροφόρηση», φαινομενικά δείχνοντας αλληλεγγύη με τους αγώνες του Durov στο Παρίσι.
Ο Durov έχει γίνει ήρωας στα μάτια όσων υποστηρίζουν ένα Διαδίκτυο χωρίς διαμεσολάβηση, ακόμα κι αν αυτή η ελευθερία οδηγεί σε ανθρώπους να χρησιμοποιούν αυτό το δίκτυο για κάθε είδους ηθικά προβληματικά, ακόμη και παράνομα πράγματα. Αλλά το Telegram, το οποίο είναι το κανάλι της επιλογής σχεδόν για όλους στο Web3, δεν είναι ακριβώς η κρυπτογραφημένη νιρβάνα που μπορεί να θέλουμε. Όπως εξηγεί ο δημοσιογράφος τεχνολογίας Casey Newton:
«Το Telegram περιγράφεται συχνά ως «κρυπτογραφημένος» αγγελιοφόρος. Όμως, όπως εξηγεί σήμερα ο Ben Thompson, το Telegram δεν είναι κρυπτογραφημένο από άκρο σε άκρο, όπως είναι οι ανταγωνιστές WhatsApp και Signal. (Η δυνατότητα «μυστικής συνομιλίας» είναι κρυπτογραφημένη από άκρο σε άκρο, αλλά δεν είναι ενεργοποιημένη στις συνομιλίες από προεπιλογή. Η συντριπτική πλειονότητα των συνομιλιών στο Telegram δεν είναι μυστικές συνομιλίες.) Αυτό σημαίνει ότι το Telegram μπορεί να δει το περιεχόμενο των προσωπικών μηνυμάτων, καθιστώντας το ευάλωτο σε αιτήματα επιβολής του νόμου».
Ο Durov έχει συχνά παρουσιάσει το Telegram ως «ασφαλή αγγελιοφόρο», αλλά εκτός της λειτουργίας μυστικής συνομιλίας η υπηρεσία είναι πιο ανοιχτή σε κυβερνητική εισβολή από το Signal, το WhatsApp και το iMessage. Το Telegram δεν είναι Bitcoin, όπου οι συναλλαγές είναι ασταμάτητες. Δεν είναι ένα blockchain, το οποίο αποδέχεται το απόρρητο με διαφορετικό τρόπο από κάτι σαν το Telegram, το οποίο, δομικά, είναι ταυτόχρονα ένας παράδεισος για την ελευθερία του λόγου και ένα honeypot για μεσάζοντες, είτε εγκληματίες είτε κυβερνητικούς.
Η ομορφιά των blockchain είναι ότι δεν χρειάζεται να συζητάμε για τα κίνητρα και τις μηχανορραφίες ανδρών όπως ο Elon Musk, ο Pavel Durov και ο Mark Zuckerberg. Η ελευθερία της έκφρασης κρύβεται στον κώδικα. Οι αρχές του ελεύθερου λόγου που ισχύουν στην περίπτωση του Durov θα πρέπει σαφώς να έχουν την υποστήριξη της κοινότητας κρυπτογράφησης.
