«Πεδίο μαχών» το αεροδρόμιο του Τόκιο

H Japan Airlines Co Ltd (JAL) και η ANA Holdings βρίσκονται χρόνια τώρα στα μαχαίρια, αλλά η τελευταία αντιπαράθεση απειλεί να πάρει διεθνείς διαστάσεις, εμπλέκοντας την British Airways και άλλες ξένες εταιρείες.

Στην καρδιά του προβλήματος είναι η διάθεση 20 νέων slots προσγείωσης στο αεροδρόμιο Haneda -το τέταρτο πιο πολυσύχναστο στον κόσμο που εξυπηρετεί 65 εκατομμύρια επιβάτες τον χρόνο. Το slot μπορεί, σύμφωνα με τους ειδικούς, να αποφέρει έως και 20 εκατομμύρια δολάρια ετησίως σε λειτουργικό κέρδος. Συνολικά, δηλαδή, το διακύβευμα είναι 400 εκατομμύρια δολάρια από τα δικαιώματα προσγείωσης.

Επειδή δεν έχει προγραμματιστεί η κατασκευή νέων διαδρόμων προσγείωσης ή καινούργια αεροδρόμια για το Τόκιο, η σχετική απόφαση που θα ληφθεί τον Οκτώβριο από τις αρμόδιες αρχές πολιτικής αεροπορίας, θα είναι κατά πάσα πιθανότητα η τελευταία μεγάλη διανομή slots στην πρωτεύουσα τα επόμενα χρόνια και θα μπορούσε να δώσει ανταγωνιστικό προβάδισμα σε μια από τις δυο εταιρείες.

Διαβάστε ακόμη: Οι πρωταθλήτριες των αιθέρων

Υπό κανονικές συνθήκες, οι θέσεις προσγείωσης θα μοιράζονταν στα δύο. Η ΑΝΑ, όμως, υποστηρίζει ότι τα δικαιούται και τα 20 slots. Το επιχείρημα της είναι ότι ήδη, από το 2010, η τότε κυβέρνηση είχε χρησιμοποιήσει 3,54 δισ. δολάρια από τα χρήματα των φορολογούμενων για να ξελασπώσει την χρεοκοπημένη Japan Airlines, επομένως τώρα ήρθε η ώρα να βοηθήσει την ανταγωνίστρια της.

«Η αναβίωση της JAL τράβηξε πολύ» υποστήριξε ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΝΑ Σινιτσίρο Ιτο. «Η δική μας εταιρεία τώρα τα δικαιούται όλα». Ο πρωθυπουργός Σίνζο Αμπε, το Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα του οποίου ήταν στην αντιπολίτευση όταν διασώθηκε η JAL, βλέπει με συμπαθητικό μάτι την απαίτηση της ΑΝΑ, που είναι ήδη η μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία της χώρας και σε έσοδα και σε στόλο.

«Η JAL έπρεπε να είχε επιβιώσει μόνη της χωρίς δημόσιο χρήμα» είπε στο Reuters ο Νόριο Μιτσούγια, βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος που συμμετέχει στην επιτροπή διαμόρφωσης πολιτικής των αερομεταφορών. «Χαρίζοντας μεγάλο μέρος από τα χρέη της, διευκόλυνε πολύ την JAL, ενώ η ΑΝΑ έμεινε φορτωμένη με τα δικά της».

Διαβάστε ακόμη: Boeing vs Airbus: Αερομαχία δισεκατομμυρίων 

Κάποτε η μεγαλύτερη αεροπορική της Ασίας, η JAL άρχισε να γκρεμίζεται από το βάθρο της το 2009, με θεαματικό τρόπο. Η αξία της στην αγορά έφθασε κάποια στιγμή να είναι μικρότερη από την τιμή ενός μόνο Boeing 747. Ο λόγος για την διάσωση της, σύμφωνα με την τότε κυβέρνηση, ήταν για να προστατευτούν οι αεροπορικές υπηρεσίες της χώρας, αλλά στην πραγματικότητα η JAL είχε ήδη υποχρεωθεί να καταργήσει 42 εσωτερικά δρομολόγια, να απολύσει 21.000 εργαζόμενους -δηλαδή το 40% του προσωπικού της-, να μειώσει κατά ένα πέμπτο τους μισθούς και σχεδόν κατά ένα τρίτο τις συντάξεις.

Το τότε κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα υποστήριξε ότι οι περικοπές έγιναν καθ’υπόδειξη των δικαστηρίων και η κρατική βοήθεια προς την εταιρεία «δεν ήταν υπερβολική».

Οι αμφιβολίες για το μέλλον και η διφορούμενες δηλώσεις της νέας κυβέρνησης έχουν προκαλέσει μεγάλη ανησυχία όχι μόνο στην Japan Airlines, αλλά και στους εταίρους της συμμαχίας Oneworld.

H JAL επιμένει ότι δεν είχε προνομιακή μεταχείριση, ότι η διαδικασία χρεοκοπίας έγινε με βάση τους κανονισμούς και τους νόμους και ότι τα τελευταία πέντε χρόνια «η εταιρεία έχει πληρώσει περισσότερους φόρους από ότι η ΑΝΑ».

Διαβάστε ακόμη: «Φρένο» στην δημιουργία της μεγαλύτερης αεροπορικής εταιρείας

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει η εταιρεία, ο φορολογούμενος είχε όφελος 283 δισ. γιεν το 2012, όταν η κυβέρνηση πούλησε το μερίδιο που «απέκτησε» με το πακέτο διάσωσης, επομένως «δικαιούται να πάρει τα 10 slots τον Οκτώβριο.

Στις τελευταίες τριμηνιαίες εκθέσεις τους η μεν JAL παρουσίασε καθαρά λειτουργικά κέρδη 22 δισ. γιέν, ενώ η ΑΝΑ κατέγραψε ζημιές 5,6 δισ. γιεν.

Όσο πλησιάζει η ώρα της απόφασης, η ΑΝΑ κηρύττει τον πόλεμο. Διευθυντικό στέλεχος χαρακτήρισε την ανταγωνίστρια εταιρεία «με χρεοκοπημένο ιδιοκτήτη ακινήτου, που κάποιος άλλος του πλήρωσε το δάνειο του και τώρα του αυξάνουν το εισόδημα με φοροαπαλλαγές».

Πέρα, όμως από τον πόλεμο ανακοινώσεων  μεταξύ των δυο εταιρειών, αυτό που ίσως μετρήσει πάνω από όλα στην αρμόδια ρυθμιστική αρχή και την κυβέρνηση είναι ότι εάν αφήσουν την JAL έξω από το παιχνίδι της διεύρυνσης, θα «τιμωρήσουν» ταυτόχρονα και την British Airways, την American Airlines και τις άλλες ξένες εταιρείες μέλη της Oneworld, με αποτέλεσμα ο «πόλεμος» από τοπικός να εξελιχθεί σε διεθνή.

Εάν η ΑΝΑ πάρει και τα 20 slots, η αντίπαλη αεροπορική συμμαχία Star θα έχει μερίδιο 50% στις διεθνείς πτήσεις από το αεροδρόμιο Haneda, σε αντίθεση με το 20% της Oneworld.

«Μας ενδιαφέρει κάθε απόφαση που έχει επιπτώσεις στην Japan Airlines, αφού αποτελεί σημαντικό εταίρο μας», δήλωσε στέλεχος της British Airways παρεμβαίνοντας διακριτικά στην διαμάχη, συμπληρώνοντας ότι «όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές θα ήθελαν να δουν να εφαρμόζεται ένα πιο διαφανές σύστημα» χωρίς πολιτικές επιρροές.