Πέντε ερωτήματα για την ΕΚΤ ενόψει της επερχόμενης κρίσιμης συνεδρίασης
Για ένα χρόνο οι αυξήσεις των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ήταν… τελειωμένο deal για τις αγορές, αλλά αυτή η φάση έχει πλέον τελειώσει και οι επενδυτές να προσπαθούν να προβλέψουν το αποτέλεσμα της κρίσιμης συνεδρίασης της Πέμπτης.
Αυτό συμβαίνει επειδή οι πιέσεις στις τιμές δεν αφήνουν περιθώρια άνεσης, ενώ η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται πλέον απότομα.
Το ερώτημα είναι εάν η ΕΚΤ θα συνεχίσει ή θα σταματήσει τις αυξήσεις των επιτοκίων, μετά τον ταχύτερο ρυθμό αυξήσεων, που έχουν διαμορφώσει το βασικό της επιτόκιο στο 3,75%, από το -0,50% τον Ιούλιο του 2022.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής μακροοικονομικών για όλον τον κόσμο της ING Κάρστεν Μπρζέσκι, η ισορροπία μεταξύ της παύσης και της αύξησης των επιτοκίων είναι πολύ λεπτή.
«Είναι σχεδόν σαν να ρίχνεις κορώνα-γράμματα», είπε χαρακτηριστικά.
1. Will they, won’t they?
Οι παράγοντες της αγοράς είναι διχασμένοι, αλλά προτιμούν μια παύση από την ΕΚΤ, καθώς τιμολογούν σχεδόν 40% της πιθανότητα αύξησης των επιτοκίων, γράφει το Reuters.
Για πολλούς οικονομολόγους είναι σαφές ότι εάν η ΕΚΤ προτίθεται να καταστήσει πιο σφιχτή τη νομισματική της πολιτική, ο Σεπτέμβριος είναι πιθανότατα η τελευταία της ευκαιρία.
«Αν δεν το κάνουν τον Σεπτέμβριο, η κατάσταση δεν θα είναι καλύτερη τον Οκτώβριο, καθώς τα οικονομικά στοιχεία πιθανότατα θα επιδεινωθούν και ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο θα κυμανθεί χαμηλότερα», δηλώνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της UBS Ρέινχαρντ Κλούσε. Ο ίδιος αναμένει μια αύξηση κατά 25 μονάδες βάσης.
2. Η ανάπτυξη ή ο πληθωρισμός ανησυχεί περισσότερο την ΕΚΤ;
Αυτή είναι η ερώτηση του ενός εκατομμυρίου. Ο βασικός πληθωρισμός εξαιρουμένων των ευμετάβλητων τιμών τροφίμων και της ενέργειας, υποχώρησε περισσότερο από το αναμενόμενο στο 5,3% τον Αύγουστο, εξακολουθεί όμως να βρίσκεται αισθητά κάτω από τον στόχο της κεντρικής τράπεζας στο 2%. Την ίδια ώρα η εικόνα που παρουσιάζει η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή.
Ωστόσο, η οικονομική δραστηριότητα συρρικνώνεται γρήγορα και οι σωρευτικές αυξήσεις των επιτοκίων κατά 425 μονάδες βάσης έχουν περιορίσει τις συνθήκες για τη χρηματοδότηση. Η αύξηση του δανεισμού επιβραδύνεται και η προσφορά χρήματος στη Ευρωζώνη συρρικνώθηκε τον περασμένο Ιούλιο για πρώτη φορά από το 2010.
Τα «περιστέρια», όπως ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Πορτογαλίας Μάριο Σεντένο, συνιστούν προσοχή. Τα «γεράκια» (οι πιο σκληροπυρηνικοί αξιωματούχοι της ΕΚΤ) όπως για παράδειγμα τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου Ισαμπέλ Σνάμπελ και ο Ρόμπερτ Χόλζμαν της Αυστρίας, προειδοποιούν ότι η παύση δεν είναι μια τελειωμένη υπόθεση, όμως δεν έχουν υποστηρίξει ανοιχτά και μια αύξηση.
«Η βασική μας υπόθεση είναι ότι η ΕΚΤ στο σύνολό της θα ανησυχήσει περισσότερο για τα στοιχεία που αφορούν στην ανάπτυξη και θα χρησιμοποιήσει τη συνεδρίαση ως ευκαιρία για μια παύση», υποστηρίζει ο Ιέιν Στίλι, CIO για το σταθερό εισόδημα στην JP Morgan Asset Management.
3. Τι θα συμβεί μετά τον Σεπτέμβριο
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ έχει λίγα περιθώρια για να κατευθύνει τις αγορές. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν ήδη πει ότι η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής πλησιάζει στο τέλος της και ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν υψηλά για κάποιο χρονικό διάστημα.
«Εάν πρόκειται να αποφασισθεί μια νέα αύξηση, αυτή θα συνοδευτεί από μια πιο ήπια δήλωση», επισημαίνει ο Μπρζέσκι της ING. «Εάν αποφασισθεί η παύση θα συνοδευτεί από μια πιο αυστηρή δήλωση, διότι σε καμία περίπτωση δεν βλέπω την ΕΚΤ να ανακοινώνει επίσημα το τέλος των αυξήσεων των επιτοκίων».
Οι αγορές αντισταθμίζουν τα στοιχήματά τους, και τοποθετούνται σχεδόν 70% για μια νέα αύξηση έως το τέλος του έτους.
Οι επενδυτές αναμένουν οι πρώτες μειώσεις των επιτοκίων να έρθουν από το β΄ εξάμηνο του 2024, ωστόσο θεωρείται δύσκολο η Λαγκάρντ να δώσει κάποια ένδειξη για αυτό.
4. Τι θα δείξουν οι νέες προβλέψεις της ΕΚΤ;
Άπαντες θεωρούν ότι οι νέες προβλέψεις της ΕΚΤ την Πέμπτη είναι το κλειδί για την απόφαση.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν, δήλωσε ότι η επιβράδυνση του δομικού πληθωρισμού ήταν σύμφωνη με τις προβλέψεις του Ιουνίου.
Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η ΕΚΤ θα αναβαθμίσει τις βραχυπρόθεσμες προβλέψεις της για τον πληθωρισμό, ενώ θα υποβαθμίσει αυτές για την ανάπτυξη.
Κρίσιμο επίσης είναι αν η πρόβλεψη για τον πληθωρισμό του 2025 στο 2,2% αναθεωρηθεί προς τα κάτω, μια υπόθεση που ενισχύει την άποψη για μια παύση στις αυξήσεις των επιτοκίων.
5. Τι γίνεται με τις επανεπενδύσεις από το PEPP;
Τον περασμένο Ιούλιο, η ΕΚΤ επιτάχυνε την εκκαθάριση του ισολογισμού της, μη επανεπενδύοντας πλέον τα έσοδα από τα ομόλογα που κατέχει στο πλαίσιο του μεγαλύτερου προγράμματός της, του προγράμματος αγοράς περιουσιακών στοιχείων (APP).
Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι υψηλός και η ποσοτική σύσφιγξη μέχρι στιγμής έχει δείξει ελάχιστα σημάδια διατάραξης των αγορών. Έτσι, τα γεράκια αρχίζουν να πιέζουν για μια συζήτηση σχετικά με τον τερματισμό των πιο ευέλικτων επανεπενδύσεων από τα ομόλογα που αγοράσθηκαν στο πλαίσιο του Προγράμματος Έκτακτης Ανάγκης για την Πανδημία (PEPP) ύψους 1,7 τρισ. ευρώ νωρίτερα από την τρέχουσα προθεσμία μέχρι το τέλος του 2024.
«Υπάρχει ο κίνδυνος ότι αν δεν αυξήσουν τα επιτόκια… τα γεράκια θέλουν να έχουν ταχύτερη μείωση του ισολογισμού, η οποία θα ήταν επώδυνη για την περιφέρεια”, δήλωσε ο Κασπάρ Χένς, ανώτερος διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην BlueBay Asset Management, αναφερόμενος σε χώρες με υψηλό χρέος όπως η Ιταλία.
