Πέντε κρίσιμες πτυχές των γερμανικών εκλογών

του Τζέφρι Σμιθ

Ας είμαστε ειλικρινείς: η προεκλογική εκστρατεία για τις σημερινές ομοσπονδιακές εκλογές στη Γερμανία υπήρξε πρωτίστως βαρετή. Καμία απειλή για διάλυση της ευρωζώνης (γαλλικές εκλογές), καμία πιθανότητα νίκης των ακροδεξιών (ολλανδικές εκλογές), τίποτε απ’ όλα αυτά. Και ένα μάλλον γνωστό αποτέλεσμα: νίκη και τέταρτη θητεία για την Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ.

Ξέρουμε ήδη τον νικητή των εκλογών, με τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) να προηγούνται των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) με 37% έναντι 20% στις δημοσκοπήσεις. Αυτό που δεν ξέρουμε είναι ποιος θα είναι ο εταίρος ή οι εταίροι της Μέρκελ.

Το ερώτημα αυτό είναι κομβικής σημασίας. Η απλούστερη επιλογή είναι η συνέχιση του τωρινού «Μεγάλου Συνασπισμού» με το SPD, αλλά το κόμμα αυτό διακινδυνεύει την ίδια του την εκλογική επιβίωση με μια τρίτη συνεχόμενη παρουσία στην κυβέρνηση πλάι στη Μέρκελ. Η Καγκελάριος, εντωμεταξύ έχει απορρίψει κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας με τους ακροδεξιούς λαϊκιστές του AfD. Άρα, μένουν οι παραδοσιακά υπέρ της επιχειρηματικότητας Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP), και οι οικολόγοι και ειρηνιστές Πράσινοι.

Ιδού πώς θα μπορούσαν να διαμορφωθούν κάποιες κρίσιμες πολιτικές της Μέρκελ, βάσει του ποιος θα βρεθεί πλάι της στον κυβερνητικό συνασπισμό

Μεταρρύθμιση της ευρωζώνης

Η Μέρκελ γνωρίζει ότι η ευρωζώνη χρειάζεται περισσότερη ολοκλήρωση ώστε το ευρώ να επιβιώσει μακροπρόθεσμα. Αν ο Πρόεδρος Μακρόν καταφέρει να αναζωογονήσει τη γαλλική οικονομία, τότε ίσως κι αυτή στραφεί προς ιδέες που συζητιούνται αυτή τη στιγμή για ένα «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο» και έναν Υπουργό Οικονομικών της ευρωζώνης. Η κρίσιμη ημερομηνία είναι ο Νοέμβριος του 2018, όταν ολοκληρώνεται η θητεία του Μάριο Ντράγκι στην προεδρία της πανίσχυρης Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Είναι σίγουρο ότι το SPD και οι Πράσινοι θα προσφέρουν στη Μέρκελ περισσότερη ευχέρεια για να προωθήσει συγκέντρωση εξουσιών σε επίπεδο ευρωζώνης, σε σχέση με το κάπως πιο ευρω-σκεπτικιστικό FDP.

Μείωση φορολογίας

Η Γερμανία έχει την ισχυρότερη δημοσιονομική θέση απ’ όλες τις χώρες του G7, διατηρώντας πλεονασματικό προϋπολογισμό τα τελευταία τρία χρόνια. Όλα τα μεγάλα κόμματα έχουν υποσχεθεί μειώσεις στη φορολογία που ποικίλλουν από 10 δισεκατομμύρια ευρώ (SPD) έως 30 δισεκατομμύρια ευρώ (FDP). Οι πολύ πλούσιοι και οι επιχειρηματίες, που έχουν περάσει καλά τις τελευταίες τρεις θητείες της Μέρκελ, θα ωφεληθούν περισσότερο εάν το FDP είναι στην κυβέρνηση. Αντίθετα, το SPD και οι Πράσινοι το πιθανότερο είναι ότι θα αντιτεθούν σε επιπλέον παροχές προς τους πλούσιους και τις επιχειρήσεις.

Αυτοκινητοβιομηχανίες

Αυτή είναι η μόνη εκλογική αναμέτρηση εδώ και πάρα πολύ καιρό που οι πολιτικοί μπορεί να κερδίσουν ψήφους «χτυπώντας» τις αυτοκινητοβιομηχανίες. Ο κλάδος είναι η πηγή του 8% των θέσεων εργασίας στη Γερμανία και η εκάστοτε κυβέρνηση υπηρετούσε πάντα τα συμφέροντά του, μέχρι που το πρόσφατο σκάνδαλο με τις εκπομπές καυσαερίων στα οχήματα ντίζελ κατέδειξε πόσους Γερμανούς σκοτώνει ετησίως η αυτοκινητοβιομηχανία (σχεδόν 10.000 βάσει πρόσφατων εκτιμήσεων). Η ενθάρρυνση των ηλεκτρικών οχημάτων και η απαγόρευση των ντίζελ θα είναι δυνατή μόνο αν οι Πράσινοι καταλήξουν εντός του κυβερνητικού συνασπισμού. Και η BMW, η Daimler και η Volkswagen θα ελπίζουν ότι είτε το SPD (φοβούμενο την απώλεια θέσεων εργασίας) είτε το FDP (φοβούμενο τη μείωση των εταιρικών κερδών) θα συμβάλλει ώστε να πέσουν οι τόνοι στη ρητορική της Μέρκελ έναντι των εταιρειών κατασκευής αυτοκινήτων.

Ρωσία

Από την εισβολή στην Ουκρανία το 2014, η Μέρκελ έχει συντηρήσει μια ακλόνητη συναίνεση υπέρ των σκληρών κυρώσεων προς τη Ρωσία, παρά τις φωνές διαμαρτυρίας από το επιχειρηματικό λόμπι. Από τα mainstream κόμματα, το FDP είναι εκείνο που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να αποστασιοποιηθεί από αυτή τη συναίνεση, ισχυριζόμενο ότι οι κυρώσεις δεν επιτυγχάνουν το στόχο τους ενώ παράλληλα κοστίζουν στις γερμανικής εταιρείες. Υπάρχουν διάφορες φωνές υπέρ της Ρωσίας στα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος – από το ακροαριστερό Linke μέχρι το ακροδεξιό AfD – αλλά η Μέρκελ τις έχει αγνοήσει με ευκολία τα τελευταία τρία χρόνια και μάλλον θα συνεχίσει να κάνει το ίδιο.

Σχέσεις με ΗΠΑ

Η ρητορική του Προέδρου Τραμπ υπέρ του προστατευτισμού και του απομονωτισμού έχει τύχει αρνητικής αποδοχής από τα γερμανικά πολιτικά κόμματα, αλλά τουλάχιστον μετά από τη σημερινή εκλογική αναμέτρηση η Μέρκελ θα έχει την ευχέρεια να επιδιώξει μια επαναπροσέγγιση χωρίς να φοβάται την απώλεια ψήφων. Η εξάρτηση της Γερμανίας από τις εξαγωγές σημαίνει ότι η χώρα δεν θα ήθελε σε καμία περίπτωση ο Τραμπ να διεξάγει εμπορικούς πολέμους όπως απειλεί ο ίδιος. Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα είναι η επιρροή που ασκούν οι γερμανικές ανησυχίες στην πολιτική της Ευρ. Ένωσης για τον ψηφιακό κλάδο. Η Silicon Valley θα ελπίζει ότι το SPD και οι Πράσινοι – δύο κόμματα που υιοθετούν σκληρή στάση σε ζητήματα προστασίας δεδομένων και εταιρικής φορολογίας – θα μείνουν μακριά από την κυβέρνηση.

Πηγή: fortune.com