Πέντε λόγοι που μια ελληνική χρεοκοπία αφορά όλο τον κόσμο
Η Ελλάδα βυθίζεται σε μια κρίση που θα μπορούσε να καταλήξει με το να γίνει η πρώτη χώρα που θα βγει από το ευρώ.
Αυτό δεν πρόκειται να σημάνει το τέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – εξάλλου, η Ελλάδα αντιπροσωπεύει οικονομικά μόλις το 2% της Ευρωζώνης. Η οικονομία της είναι αξίας περίπου 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων, καθιστώντας την ελαφρώς μεγαλύτερη από την Αλαμπάμα, αλλά μικρότερη από το Όρεγκον.
Γιατί, λοιπόν, ο Πρόεδρος Ομπάμα σήκωσε το τηλέφωνο την Κυριακή για να ζητήσει από τη Γερμανίδα Καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ να προσπαθήσει να βρει μια λύση, ακόμη και σε τούτη την ύστατη ώρα;
Ιδού πέντε λόγοι για τους οποίους η μοίρα της Ελλάδας έχει σημασία, όπως τους παραθέτει το CNN Money:
1. Ο φόβος του αγνώστου: Άλλη μια «Lehman»;
Οι αγορές σε όλο τον κόσμο ταρακουνήθηκαν τη Δευτέρα αντιδρώντας στις εξελίξεις του Σαββατοκύριακου που έθεσαν την Ελλάδα σε τροχιά αθέτησης των υποχρεώσεών της και εν τέλει εγκατάλειψης του ευρώ – δηλαδή σε τροχιά του λεγόμενου σεναρίου «Grexit».
Αυτό δεν συνέβη επειδή οι επενδυτές είναι σε μεγάλο βαθμό εκτεθειμένοι σε ελληνικά περιουσιακά στοιχεία. Στην πραγματικότητα, το μεγαλύτερο μέρος του χρέους της Ελλάδα κατέχεται σήμερα από άλλες κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς που είναι αρκετά ισχυροί για να αντιμετωπίσουν μια χρεοκοπία. Ορισμένα αμερικανικά αμοιβαία κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου επένδυσαν στις ελληνικές τράπεζες – και έχουν ήδη δεχτεί βαριές απώλειες – αλλά για τις περισσότερες διεθνείς τράπεζες διακυβεύονται λίγα πράγματα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ελλάδας.
Και ενώ ορισμένες χώρες, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, είδαν τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων τους να ανεβαίνουν τη Δευτέρα, η τάση ήταν μέτρια.
Είναι ο φόβος της πλεύσης σε αχαρτογράφητα νερά που οδηγεί τις αγορές. Δεν συμβαίνει κάθε μέρα μια χώρα να χρεοκοπεί. Μια ελληνική χρεοκοπία θα ήταν η μεγαλύτερη στην ιστορία, και θα δοκίμαζε για τα καλά το τείχος προστασίας που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και άλλοι θεσμοί έχουν χτίσει από το 2012 μέχρι σήμερα.
Ορισμένοι επενδυτές θα φέρουν στο μυαλό τους το 2008, όταν η κατάρρευση της Lehman Brothers σηματοδότησε την κορύφωση της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Θα αποτελέσει η Ελλάδα άλλη μια «Lehman»;
2. Η μεγαλύτερη αποτυχία της Ευρώπης: Θα ακολουθήσουν κι άλλες χώρες;
Έλληνες και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τώρα ανταλλάσσουν κατηγορίες για εκβιασμό, ταπείνωση, προδοσία και ψέματα. Και η δέσμευση για την οικοδόμηση μιας «διαρκώς στενότερης ένωσης» που προβλέπεται στην ιδρυτική συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη Συνθήκη της Ρώμης το 1957, πάει περίπατο.
«Σε μια νύχτα, η Ευρώπη υπέστη ένα μεγάλο πλήγμα», δήλωσε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ τη Δευτέρα.
Σε πρακτικό επίπεδο, μια μόνιμη διάσπαση θα πετάξει στον κάλαθο των αχρήστων τους ισχυρισμούς της Ευρώπης ότι το ευρώ είναι μη αναστρέψιμο. «Δεν είναι μια κενή λέξη τώρα», δήλωνε ο Μάριο Ντράγκι το 2012, όταν υποσχόταν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα κάνει «ό,τι χρειάζεται» για να προστατέψει το ευρώ.
Είναι δύσκολο να φανταστούμε οποιαδήποτε άλλη χώρα να επιλέγει να ακολουθήσει την Ελλάδα στην οικονομική άβυσσο, αλλά κάποιες πιο αδύναμες οικονομίες της ευρωζώνης μπορεί να καταβάλουν το τίμημα με τη μορφή ενός μόνιμα υψηλότερου κόστους δανεισμού εάν πραγματοποιηθεί ένα «Grexit», παρά τις προσπάθειες της ΕΚΤ.
3. Περισσότερος πόνος για τους Έλληνες
Η Ελλάδα έχει ήδη πονέσει. Η οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά 25%, η ανεργία έχει εκτοξευθεί σε επίπεδα-ρεκόρ, και ένας στους δύο νέους είναι χωρίς εργασία.
Οι μισθοί και οι συντάξεις έχουν περικοπεί. Καταστήματα έκλεισαν.
Αλλά θα μπορούσαν τα πράγματα να χειροτερέψουν κι άλλο προτού βελτιωθούν αν η Ελλάδα εγκαταλείψει το ευρώ. Μια νέα δραχμή θα αξίζει πολύ λιγότερο από ένα ευρώ – ορισμένοι αναλυτές αναμένουν μια υποτίμηση 50% – που σημαίνει ότι το κόστος των εισαγωγών θα εκτοξευθεί, στέλνοντας τον πληθωρισμό στα ύψη.
Η κοινωνική καταστροφή θα μπορούσε να είναι πολύ χειρότερη από αυτήν που παρατηρήθηκε κατά τα πρώτα έτη των προγραμμάτων διάσωσης στην Ελλάδα.
4. Χάος στην περιοχή
Ο κίνδυνος ενός αποτυχημένου κράτους στη νοτιοανατολική Ευρώπη είναι βαθύτατα ανησυχητικός για πολλές κυβερνήσεις.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα της Ευρώπης να αντιμετωπίσει μια ροή προσφύγων σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Οι μετανάστες εγκαταλείπουν τον πόλεμο στη Συρία, τη Λιβύη και αλλού, και φτάνουν κατά χιλιάδες στη νότια Ευρώπη. Περίπου 60.000 έχουν φτάσει στην Ελλάδα μέχρι στιγμής μόνο φέτος, εντείνοντας την πίεση στη χώρα.
5. Ο κίνδυνος απώλειας της Ελλάδας έναντι της Ρωσίας
Η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ από το 1952, αλλά έχει επίσης και εμπορικούς, πολιτιστικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με τη Ρωσία.
Μετά την εκλογή της τον Ιανουάριο, η αριστερή κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα επεδίωξε να αναπτύξει αυτή τη σχέση, με την επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στη Μόσχα, τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, και την υπογραφή μιας συμφωνίας για την κατασκευή ενός ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου στην Ελλάδα του χρόνου.
Η Αμερική και η Ευρώπη εξακολουθούν να προσπαθούν να ασκήσουν πίεση στον Πούτιν για την κρίση στην Ουκρανία, και δεν πρόκειται να καλωσορίσουν τις όποιες στενότερες σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Αθήνας.
Ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι προειδοποίησε νωρίτερα φέτος ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να επιβραδύνει την ικανότητα του ΝΑΤΟ να ανταποκριθεί στη ρωσική επιθετικότητα.
