Πετά η «πεταλούδα» στο Χονγκ Κονγκ;
Διεθνείς αναταράξεις από την πολιτικο-κοινωνική αναταραχή σε έναν από τους μεγαλύτερους οικονομικούς κόμβους του πλανήτη.
Μία προσφιλής θεωρία στον κόσμο της χρηματαγοράς είναι το «φαινόμενο της πεταλούδας»: μια ποιητική μεταφορά της θεωρίας του χάους, όπου η συστημική αλληλεξάρτηση σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης συχνά και γλαφυρά περιγράφεται ως «το πέταγμα μιας πεταλούδας στην Ασία που μπορεί να δημιουργήσει τυφώνα στη Βόρεια Αμερική».
Έτσι λοιπόν η χθεσινή περιδίνηση των χρηματιστήριων σε Ασία, Ευρώπη και ΗΠΑ, η αύξηση στην απόδοση των αμερικανικών ομολόγων και η εκτίναξη του δολαρίου έναντι του ευρώ και του γιέν δεν ήταν παρά «αντανακλάσεις» της ανησυχίας των επενδυτών πως η «πεταλούδα» άρχισε ήδη να χτυπά τα «φτερά» της στο κοσμοπολίτικο Χονγκ Κονγκ...
Αρκετοί τώρα φοβούνται «αστραπές» και «καταιγίδες» από την επονομαζόμενη «Επανάσταση της Ομπρέλας», όπως τιτλοφορείται πια στα διεθνή ΜΜΕ και στα social media το διογκούμενο κίνημα πολιτικής ανυπακοής στην κινεζικής κυριαρχίας περιφέρεια, με εμφανείς πρωταγωνιστές φοιτητές και το τοπικό πασιφιστικό κίνημα «Occupy Central».
Ήδη, η de facto Κεντρική Τράπεζα του Χονγκ Κονγκ δηλώνει έτοιμη για παροχή πρόσθετης ρευστότητας εφόσον κριθεί απαραίτητο, καθώς 29 τραπεζικά υποκαταστήματα, γραφεία ή ΑΤΜ των 17 τραπεζών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή -μεταξύ αυτών η HSBC, η Citigroup, η Bank of China, η βρετανική Standard Chartered και η DBS, η μεγαλύτερη της Σιγκαπούρης- διέκοψαν από χθες τη λειτουργία τους στο οικονομικό κέντρο του Χονγκ Κονγκ.
«Ρολά» έχουν κατεβάσει εν μέσω αναταραχής και αρκετές επιχειρήσεις. Στην ποτοποιία Swire (μεταξύ άλλων σημαντικό τοπικό εμφιαλωτή της Coca-Cola Company), 200 εργάτες κατέβηκαν σε απεργία, σε ένδειξη συμπαράστασης στις κινητοποιήσεις υπέρ του εκδημοκρατισμού. Το αρνητικό κλίμα αποτυπώνεται καθημερινά πια στα πρόσημα του δείκτη Hang Seng, που σήμερα έκλεισε σε χαμηλό τριμήνου.
«Θα ήταν αρνητικό εάν οι διαδηλώσεις επεκταθούν και διαρκέσουν τόσο ώστε να έχουν ουσιαστική επίδραση στην οικονομία ή στη δημοσιονομική σταθερότητα» στο Χονγκ Κονγκ, τονίζει σε χθεσινή της ανακοίνωση η Fitch.
Προς το παρόν, υπογραμμίζει ο οίκος αξιολόγησης, δεν συντρέχει λόγος υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της έκτης ισχυρότερης χρηματαγοράς στον κόσμο (δεύτερης στην Ασία μετά το Τόκιο) και έκτου μεγαλύτερου οικονομικού κόμβου στην αγορά συναλλάγματος διεθνώς.
Σε κάθε περίπτωση, η αυριανή ημέρα θα είναι καθοριστική. Ανήμερα της «Εθνικής Ημέρας της Κίνας» (την ανακήρυξη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας από τον Μάο τσε Τουνγκ το 1949) λήγει το τελεσίγραφο που έδωσαν οι εξεγερμένοι φοιτητές στον επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης να παραιτηθεί.
Αλλά η κλιμάκωση των διαδηλώσεων θα εξαρτηθεί από τη συνοχή του κινήματος πολιτικής ανυπακοής. Κι αυτή ήδη παρουσιάζει ρωγμές, με τους πασιφιστές του «Occupy Central» να κατεβάζουν τον πήχη των προσδοκιών και τους φοιτητές να φοβούνται «καπέλωμα» των κινητοποιήσεών τους.
Η τύχη τους θα κρίνει με τη σειρά της το ορατό πια ενδεχόμενο επέκτασής τους σε άλλα ταραγμένα σημεία της κινεζικής επικράτειας -ήδη οργανώνονται για αύριο διαδηλώσεις στο γειτονικό Μακάο, ενώ εκδηλώσεις συμπαράστασης πραγματοποιούνται από χθες στην Ταϊβάν, η οποία έχει τα δικά της ανοιχτά θέματα κυριαρχίας με την Κίνα.
Ο μεγαλύτερος, ωστόσο, άγνωστος «Χ» και κοινός «παρονομαστής» σε όλα αυτά ήταν και παραμένει η στάση του Πεκίνου, που προς το παρόν μοιράζει ένθεν και ένθεν προειδοποιήσεις κατά «κάθε απόπειρας ξένης ανάμιξης στις εσωτερικές κινεζικές υποθέσεις», δείχνοντας κυρίως προς την Αμερική.
Όπως και να έχει, τα διλήμματα της κομμουνιστικής ηγεσίας -που βρίσκεται παράλληλα αντιμέτωπη με διάφορα αυτονομιστικά κινήματα στην κινεζική επικράτεια, όπως αυτό των Ουιγγούρων- είναι μεγάλα και πολλαπλά.
Και σε οικονομικό επίπεδο «η αντίδραση στις διαδηλώσεις θα καθορίσει σε σημαντικό βαθμό εάν το Χονγκ Κονγκ θα διατηρήσει το status του ως ένας από τους κορυφαίους διεθνείς οικονομικούς κόμβους», παρατηρεί η Λίντα Γουέ, επικεφαλής αναλύτρια σε επιχειρηματικά θέματα στο δίκτυο BBC.
Αλλά και αυτό το πεδίο είναι πια ρευστό. «Η onshore αγορά της Κίνας ολοένα και απελευθερώνται», επισημαίνει στο China Money Network ο οικονομολόγος Ρέιμοντ Γιούνγκ της ANZ. Αρκετοί συνάδελφοί του κάνουν μάλιστα τις πρώτες αποτιμήσεις για τους πιθανούς οφελημένους από την αναταραχή. Βραχυπρόθεσμα εκτιμάται ότι θα είναι η χρηματαγορά της Σιγκαπούρης, όπως επισημαίνει ο Ντον Στράτσχαϊμ του ISI Group.
Όσο για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες; Θα εξαρτηθούν από το ενδεχόμενο μίας περαιτέρω οικονομικής επιβράδυνσης στην Κίνα, από την οποία αυτοί που θα βγουν σίγουρα κερδισμένοι είναι και γνωστοί, και ισχυροί…
