Ποια είναι η επόμενη οικονομία που θα καταρρεύσει;
Η Ελλάδα χρειάζεται σχέδιο διάσωσης και η χρηματιστηριακή αγορά στην Κίνα βρίσκεται σε κατάσταση κατάρρευσης. Αλλά η παγκόσμια οικονομία έχει ακόμα έναν κίνδυνο.
Κάθε μεγάλη οικονομία στη Λατινική Αμερική επιβραδύνεται ή συρρικνώνεται. Η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει ότι φέτος θα είναι η χειρότερη χρονιά ανάπτυξης της Λατινικής Αμερικής, από τότε που ξέσπασε η οικονομική κρίση.
Και σα να μην φτάνει αυτό, τα δύο χρηματιστήρια με τις χειρότερες αποδόσεις στον κόσμο βρίσκονται σε εκείνη την περιοχή.
Και τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνουν χειρότερα αργότερα φέτος για τη Λατινική Αμερική, μια περιοχή που έχει το διπλάσιο οικονομικό μέγεθος απ’ την Ινδία.
«Η αδυναμία στη Λατινική Αμερική αντικατοπτρίζεται στην ασθενέστερη παγκόσμια προοπτική», λέει ο Ουίν Θιν, ανώτερος οικονομολόγος στην Brown Brothers Harriman.
Η «πιο ευάλωτη»: Μετά από χρόνια ανομοιογενούς ανάπτυξης, η Λατινική Αμερική είναι η «πιο ευάλωτη» περιοχή στην κατάρρευση της αγοράς της Κίνας, λένε οι ειδικοί. Έχει γίνει πεδίο εμπορικού πολέμου μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας.
Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος πολλών χωρών της Λατινικής Αμερικής, αλλά οι ΗΠΑ έχουν προσπαθήσει να ενισχύσουν την παρουσία τους τους τελευταίους μήνες. Επιπλέον, οι αργοί ρυθμοί ανάπτυξης της Κίνας επιβραδύνουν την ανάπτυξη στη Λατινική Αμερική.
«Περιμένουμε πολύ αδύναμη ανάπτυξη», λέει ο Εουγκένιο Έιλμαν, ανώτερος οικονομολόγος της Wells Fargo Securities. «Η Βραζιλία είναι σε κακή κατάσταση. Η Αργεντινή δεν είναι πολύ καλύτερα. Η Χιλή έχει επιβραδυνθεί… το Περού επιβραδύνεται σημαντικά».
Αυτό είναι μόνο η αρχή. Η Βενεζουέλα είναι αναμφισβήτητα η χειρότερη οικονομία του κόσμου με τον πληθωρισμό της στα ύψη. Μαζί της, η Κολομβία έχει τη χειρότερη χρηματιστηριακή αγορά του κόσμου φέτος. Ο δείκτης του χρηματιστηρίου έχει υποχωρήσει κατά 13% μέχρι στιγμής. Το δεύτερο χειρότερο χρηματιστήριο είναι του Περού, με πτώση 12,5%. Συγκριτικά, ο δείκτης S&P 500 των ΗΠΑ φέτος παρέμεινε σταθερός. (Η Αργεντινή έχει την καλύτερη χρηματιστηριακή αγορά του κόσμου, αλλά αυτό είναι περισσότερο αντανάκλαση πολιτικής παρά οικονομικών δεδομένων).
Ενώ πολλοί επικεντρώνονται στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή, «η βαθύτερη ύφεση στην Κίνα παραμένει ο βασικός εξωτερικός κίνδυνος για τη Λατινική Αμερική», λέει ο Νιλ Σίρινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών της Capital Economics.
Τα μεγάλα προβλήματα: η Κίνα, τα εμπορεύματα, και το νόμισμα.
Η Λατινική Αμερική άνθισε την τελευταία δεκαετία, καθώς τα εμπορεύματα της, όπως ο σίδηρος, ο χαλκός και τα τρόφιμα, ήταν σε μεγάλη ζήτηση.
Αλλά η Κίνα προκαλούσε αυτή τη ζήτηση. Τώρα, οι κινεζικές μεταποιητικές εταιρείες φρενάρουν, ενώ η κυβέρνηση προσπαθεί να σταματήσει την αιμορραγία στη χρηματιστηριακή αγορά. Αυτό σημαίνει ότι λιγότερα χρήματα έρχονται σε χώρες της Λατινικής Αμερικής. Οι τιμές του πετρελαίου επίσης έχουν προκαλέσει μεγάλο πλήγμα στην περιοχή.
Έπειτα είναι το νόμισμα. Η ισχυρή άνοδος του δολαρίου των ΗΠΑ φέτος έχει συμπαρασύρει τις ισοτιμίες με τα νομίσματα της Λατινικής Αμερικής. Αυτό καθιστά πιο ακριβές για τους Λατινοαμερικάνους τις εισαγωγές και πιο ακριβή, για ορισμένες εταιρείες, την αποπληρωμή χρέους που είναι σε δολάρια.
Το νόμισμα της Κολομβίας έχει χάσει 13% της αξίας του φέτος έναντι του δολαρίου. Το ρεάλ της Βραζιλίας έχει χάσει 21% και το πέσο του Μεξικού συνεχίζει να διολισθαίνει.
Θα υπάρξει πιθανότατα ακόμα ένα πλήγμα στη Λατινική Αμερική από τις ΗΠΑ φέτος: η πολυαναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων της Fed.
Φυγή κεφαλαίων εν όψει αύξησης επιτοκίων; Πριν από δύο χρόνια, οι μετοχές στη Λατινική Αμερική βυθίστηκαν όταν ο τότε πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Μπεν Μπερνάνκι ανακοίνωσε ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα τερματίσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Μετά την οικονομική κρίση, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έριξε τα επιτόκια στο μηδέν και οι επενδυτές στράφηκαν στο εξωτερικό για να πετύχουν καλύτερη απόδοση στα ομόλογά τους από τα ομόλογα των ΗΠΑ. Μια αύξηση των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας ενδέχεται να αλλάξει αυτό το σενάριο.
Η Λατινική Αμερική είναι καλύτερα προετοιμασμένη πλέον να αντεπεξέλθει σε μια αύξηση των επιτοκίων της Ομοσπονδιακής Τράπεζας. Αλλά μπορεί να υπάρξει φυγή κεφαλαίων, λένε οι ειδικοί.
«Θα υπάρξει μια φυγή κεφαλαίων από τη Λατινική Αμερική», λέει ο Έιλμαν. «Είναι αναπόφευκτο».
