Ποιες τεχνολογικές εταιρίες έχουν «κάψει» τα περισσότερα εκατομμύρια;
του Shawn Tully
«Πρέπει να ξοδέψεις χρήμα για να βγάλεις χρήμα» λέει ένα από τα πιο ευρέως αποδεκτά ρητά στον κόσμο των επιχειρήσεων. Και ένα από τα μέρη όπου η ιδέα αυτή είναι παγιωμένη και γίνεται πράξη καθημερινά είναι φυσικά η Silicon Valley, όπου εταιρείες όπως η Tesla, η Uber, η Lyft και η Snap έχουν εξωπραγματικές αποτιμήσεις αξίας που βασίζονται στην πεποίθηση ότι κάποια μέρα θα αποδώσουν πράγματι χρήματα.
Η αδιάκοπη συγκέντρωση δισεκατομμυρίων για τη χρηματοδότηση της λειτουργίας αυτών των εταιρειών υποτίθεται, βάσει όσων μας λένε οι υποστηρικτές τους, ότι είναι ένα απαραίτητο στάδιο ανάπτυξής τους. Εξάλλου, το ίδιο δεν συνέβη με κολοσσούς όπως η Amazon, η Apple, το Facebook και η Google; Δεν «έκαψαν» κι αυτές οι εταιρείες τόνους ρευστού στην πορεία προς την κερδοφορία;
Το Fortune έψαξε και βρήκε πόσα χρήματα δαπάνησαν οι Amazon, Apple, Facebook και Google τα πρώτα χρόνια τους, και σύγκρινε τα δεδομένα αυτά με τα αντίστοιχα δεδομένα των τωρινών hot ονομάτων της τεχνολογικής σκηνής των ΗΠΑ. Και ιδού τι βρήκαμε: η υπόθεση ότι οι επιτυχημένες τεχνολογικές εταιρείες «έκαψαν» πολύ ρευστό στα πρώτα τους βήματα δεν είναι απλώς αβάσιμη – είναι εντελώς και πέρα ως πέρα λανθασμένη. Για την ακρίβεια, μελετώντας τα πρώιμα οικονομικά στοιχεία των big 4 εταιρειών τεχνολογίας συμπεραίνει κάποιος με ευκολία ότι η Amazon, η Apple, το Facebook και η Google ήταν πρότυπα συνετής διαχείρισης σε σύγκριση με το νέο κύμα (Tesla, Uber, Lyft και Snap).
Είναι αλήθεια ότι πάνω στη μανία του dotcom, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, πολλές εταιρείες τεχνολογίας είχαν μεγάλες ζημιές ενώ παράλληλα κατέτρωγαν νέες χρηματοδοτήσεις. Όμως, οι εταιρείες που πέταξαν στα σκουπίδια σωρούς ρευστού ήταν αποτυχίες όπως η Webvan και η eToys.com, και όχι νικηφόρες εταιρείες όπως η Google. Σήμερα, λέει ο ειδικός επί λογιστικών θεμάτων Jack Ciesielski, «αυτές οι εταιρείες “καταπίνουν” βουνά ρευστού και οι επενδυτές τις συγκρίνουν όχι με τις αποτυχίες της εποχής του dotcom αλλά με όσες εταιρείες επεβίωσαν και αναπτύχθηκαν».
Το κρίσιμο μέγεθος για να γίνει η σύγκριση και να εξάγουμε ορθά συμπεράσματα δεν είναι η κερδοφορία αλλά οι ελεύθερες ταμειακές ροές (free cash flow), δηλαδή η διαφορά του ρευστού που παράγεται από λειτουργικές δραστηριότητες μείον τις κεφαλαιακές δαπάνες. Με άλλα λόγια, μιλάμε για το εταιρικό εισόδημα μείον το χρήμα που δαπανάται για την ανάπτυξη της εταιρείας. Οι διαφορές είναι τεράστιες. Η Google και η Apple δεν εμφάνισαν ποτέ αρνητικές ταμειακές ροές. Όσο για την Amazon μπορεί από το 1999 έως το 2001 να είχε αρνητικές ταμειακές ροές ύψους 813 εκατομμυρίων δολαρίων συνολικά, αλλά από το 2002 το εν λόγω μέγεθος έγινε θετικό. Συνολικά, στην πρώιμη φάση λειτουργίας τους οι 4 κολοσσοί της τεχνολογίας είχαν αρνητικές ελεύθερες ταμειακές ροές ύψους μόλις 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Αντιθέτως, η Tesla, η Uber, η Lyft και η Snap έχουν ήδη συμπληρώσει 22 χρόνια αρνητικών ταμειακών ροών και έχουν ήδη «ροκανίσει» 23,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Συγκεκριμένα, η Tesla έχει συνολικές αρνητικές ταμειακές ροές 10,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε βάθος 12ετίας, η Uber παρουσιάζει ελλειμματικές ταμειακές ροές 8,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μια περίοδο τριών ετών, η Lyft έχει «κάψει» 1,36 δισεκατομμύρια δολάρια σε κάτι παραπάνω από τρία χρόνια, και η Snap έχει καταναλώσει ρευστό 2,72 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε βάθος τετραετίας. Με αυτόν τον ρυθμό ανεξέλεγκτων δαπανών, μένει να αποδειχθεί εάν και πότε οι εταιρείες αυτές θα επιβραβεύσουν τους επενδυτές τους.
