Ποιος φοβάται την «έκρηξη» του Nasdaq;

του Στίβεν Γκάντελ

Στην αρχή της εβδομάδας ο δείκτης Nasdaq Composite άγγιξε τις 5.000 μονάδες για πρώτη φορά από τις 9 Μαρτίου 2000. Ο συγκεκριμένος αριθμός έφερε στη μνήμη πολλών τη «φούσκα» των εταιρειών τεχνολογίας, που έγινε γνωστή ως «φούσκα dot-com». Πίσω στο 2000, ο Nasdaq – που ήταν γεμάτος εταιρείες τεχνολογίας – ξεπέρασε τις 5.000 μονάδες για μόλις δύο ημέρες. Κι ύστερα; Έπεσε κατά 75%.

Σήμερα, όμως, οι σχολιαστές ισχυρίζονται ότι τα πράγματα είναι αλλιώς κι ότι η ιστορία δεν πρόκειται να επαναληφθεί. Συγκεκριμένα, επισημαίνουν ότι ο Nasdaq δεν είναι τόσο ψηλά όσο τότε, όταν προσαρμοστεί ο δείκτης στον πληθωρισμό. Για να αγγίξει την αξία που είχε το 2000, ο Nasdaq θα πρέπει να φτάσει τις 7.000 μονάδες, αν υπολογίσει κάποιος και τον πληθωρισμό.

Επίσης, έχει αλλάξει η σύνθεση του Nasdaq. Οι εταιρείες που περιλαμβάνονται σήμερα στο δείκτη είναι σταθερότερες απ’ ό,τι ήταν στο παρελθόν. Η μέση εταιρεία του Nasdaq έχει ηλικία 25 ετών, σε αντίθεση με τα 15 έτη που είχε κατά μέσο όρο το 2000. Οι περισσότερες εκ των μεγάλων εταιρειών είναι κερδοφόρες. Και είναι λιγότερες σε αριθμό – 2.500 σήμερα, σε αντίθεση με τις 5.000 που ήταν το 2000.

Αυτό το τελευταίο σημείο, βεβαίως, δεν το καταλαβαίνω καθόλου. Από πότε είναι καλύτερη για τον επενδυτή η ύπαρξη λιγότερης διαφοροποίησης;

Πολλοί σχολιαστές επισημαίνουν την αποτίμηση των εταιρειών του δείκτη ως ένδειξη ότι τα πράγματα φαίνονται σχετικά ασφαλή. Δείτε το λόγο τιμής / κερδών του Nasdaq, μας λένε. Πράγματι, η τιμή είναι εκεί που βρισκόταν πριν από 15 χρόνια, αλλά ο λόγος τιμής / κερδών δεν προσεγγίζει ούτε κατά διάνοια το επίπεδο εκείνης της εποχής. Έτσι, τουλάχιστον σε σύγκριση με τα κέρδη, οι μετοχές του Nasdaq δεν είναι τόσο υψηλά αποτιμημένες όσο ήταν τότε.

Αυτό ισχύει, αλλά δεν τελειώνει εδώ η ιστορία μας.

Το 2000, οι 20 μεγαλύτερες εταιρείες του Nasdaq, μια ομάδα εταιρειών υπό την ηγεσία της Microsoft, είχε λόγο τιμής / κερδών 395 βάσει των κερδών των προηγούμενων 12 μηνών. Αυτός, κοιτώντας πίσω, ήταν πολύ υψηλός. Σήμερα, ο μέσος λόγος τιμής / κερδών των κορυφαίων 20 μετοχών στο Nasdaq – πλέον υπό την ηγεσία της Apple – είναι 108. Βγάλτε την Amazon και την eBay, οι οποίες είχαν ελάχιστα εταιρικά κέρδη το 2014, και ο λόγος πέφτει στο 27, που είναι υψηλός αλλά όχι και τρομακτικά.

Ο τρέχων λόγος τιμής / κερδών του Nasdaq είναι πολύ χαμηλότερος απ’ ότι ήταν επειδή πίσω στο 2000 οι 20 μεγαλύτερες εταιρείες είχαν συνολικά κέρδη 26 δισεκατομμύρια δολάρια τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ τον Μάρτιο του 2015 το αντίστοιχο ποσό ήταν 167 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αυτό είναι τέλειο για τις αποτιμήσεις αλλά ανησυχητικό για την ανάπτυξη. Επιπλέον, οι κορυφαίες μετοχές του Nasdaq σήμερα δεν περιλαμβάνουν μόνο εταιρείες τεχνολογίας, αλλά και εταιρείες λιανικής, που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επιβραδύνουν το σύνολο. Έτσι, τα κέρδη των 20 μεγαλύτερων εταιρειών του Nasdaq υπολογίζεται ότι αυξήθηκαν κατά 11% πέρυσι. Το 2000, τα κέρδη της ίδιας ομάδας εταιρειών αναμένονταν να αυξηθούν 29% ετησίως για τα επόμενα πέντε χρόνια. Γι’ αυτό οι μετοχές του Nasdaq αξίζουν έναν χαμηλότερο λόγο τιμής / κερδών σε σχέση με το 2000.

Φυσικά, πολλές εταιρείες στον Nasdaq δεν τα πήγαν όσο καλά ανέμεναν. Πολλές απέτυχαν. Όμως, σαν ομάδα δεν τα πήγαν κι άσχημα. Συνολικά, τα κέρδη των 20 μεγαλύτερων εταιρειών στον Nasdaq αυξήθηκαν κατά το εντυπωσιακό 549% τα τελευταία 15 χρόνια, με σωρευτικό ετήσιο ρυθμό αύξησης μόλις πάνω από 13%.

Για να επαναληφθεί αυτή η απόδοση, οι εταιρείες του Nasdaq 20 θα πρέπει να κερδίζουν 600 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως μέχρι το 2030. Κι αν η ομάδα επιτύχει αυτό το στόχο, η ανάπτυξη των εταιρειών αυτών θα επιβραδυνθεί πέρα από το σημείο αυτό, που σημαίνει ότι οι μετοχές αυτών των εταιρειών θα έχουν ακόμα χαμηλότερο λόγο τιμής / κερδών.

Σκεφθείτε το εξής: ακόμα κι αφότου τα κέρδη του Nasdaq 20 αυξήθηκαν κατά 549% τα τελευταία 15 έτη, ο δείκτης δεν βρίσκεται ψηλότερα απ’ όπου βρισκόταν μιάμιση δεκαετία πριν. Οι επενδυτές δεν κατάφεραν, με άλλα λόγια, να βρεθούν εκεί όπου βρίσκονταν τότε.

Είναι πολύ πιθανό ότι η σύνθεση του Nasdaq 20 θα μεταβληθεί σημαντικά τα ερχόμενα χρόνια. Ίσως δούμε μια εντελώς νέα σειρά εταιρειών τεχνολογίας να εισέρχεται στο «κάδρο». Όμως, ο κανόνας των μεγάλων αριθμών δεν παραμερίζεται εύκολα. Και ο αριθμός 5.000 είναι πραγματικά μεγάλος.