Πυρά εναντίον Μπόρις Τζόνσον- Νέα τροπή στο σίριαλ του Brexit
Ενώ ο επικεφαλής των Ευρωπαίων διαπραγματευτών Μισέλ Μπαρνιέ έφθανε στο Λονδίνο για τον νιοστό γύρο συνομιλιών αναφορικά με τη μελλοντική εμπορική σχέση Ε.Ε.- Ηνωμένου Βασιλείου, οι χειρότεροι φόβοι των Βρυξελλών γίνονταν πραγματικότητα. Επιβεβαιώνοντας τις δημοσιογραφικές πληροφορίες του προηγούμενου εικοσιτετραώρου, η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον έφερε προς ψήφιση στη Βουλή των Κοινοτήτων το επίμαχο «νομοσχέδιο εσωτερικών αγορών», με το οποίο αναθεωρεί μονομερώς τη συμφωνία αποχώρησης, την οποία η ίδια συνομολόγησε με την Ε.Ε.
Στην εισηγητική έκθεση η βρετανική κυβέρνηση παραδέχεται ότι παραβιάζει την εν λόγω διεθνή συνθήκη υποστηρίζοντας ότι αυτό γίνεται «με έναν πολύ συγκεκριμένο και περιορισμένο τρόπο». Μιλώντας στη Βουλή των Κοινοτήτων, ο πρωθυπουργός εμφάνισε το νομοσχέδιο ως «ένα νομικό δίχτυ ασφαλείας με στόχο να προστατευθεί η χώρα μας από ενδεχόμενες ακραίες ή παράλογες ερμηνείες» της συμφωνίας αποχώρησης και κυρίως του πρωτοκόλλου για τη Βόρεια Ιρλανδία, το οποίο τη συνοδεύει.
Η Βρετανία αποχώρησε από την Ε.Ε. στις 31 Ιανουαρίου, αλλά παραμένει μέρος της ενιαίας αγοράς μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, οπότε εκπνέει η μεταβατική περίοδος. Οι συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις αφορούν την εμπορική σχέση μεταξύ των δύο πλευρών από την 1η Ιανουαρίου του 2021. Το πρωτόκολλο που τίθεται υπό αμφισβήτηση από τη βρετανική κυβέρνηση προέβλεπε ότι η Βόρεια Ιρλανδία θα παραμείνει στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά όσον αφορά τα εμπορεύματα, ώστε να μη χρειαστεί η επαναφορά «σκληρού συνόρου» μεταξύ της ανεξάρτητης Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και του τμήματος της νήσου που παραμένει στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Αν και η κατάθεση του νομοσχεδίου δεν θεωρήθηκε από την Ε.Ε. ικανός λόγος για να διακοπούν οι διαπραγματεύσεις- κάτι που θα έφερνε στην ημερήσια διάταξη ένα διαζύγιο χωρίς εμπορική συμφωνία-, οι Βρυξέλλες κατέστησαν σαφές ότι δεν εννοούν να αποδεχθούν οποιαδήποτε τροποποίηση της συμφωνίας αποχώρησης και του πρωτοκόλλου για τη Βόρεια Ιρλανδία. Με μήνυμά της στο Twitter, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εμφανίσθηκε «πολύ ανήσυχη», τονίζοντας ότι η ψήφιση του νομοσχεδίου θα συνιστά «παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και θα κλόνιζε την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών. «Pacta sunt servanda (οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται), αυτό είναι το θεμέλιο για σχέσεις ευημερίας», προσέθεσε.
«Η συμφωνία αποχώρησης δεν είναι ανοικτή σε διαπραγμάτευση», τόνισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μάρος Σέφκοβιτς, ο οποίος επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τον Βρετανό υπουργό Brexit Μάικλ Γκόουβ και του πρότεινε να συγκληθεί άμεσα η μεικτή επιτροπή για τη συμφωνία αποχώρησης, όπου οι εκπρόσωποι του Ηνωμένου Βασιλείου θα κληθούν να δώσουν εξηγήσεις. Τις «πολύ ισχυρές ανησυχίες» του Δουβλίνου εξέφρασε ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Μίχολ Μάρτιν, ο οποίος επρόκειτο να συζητήσει τηλεφωνικώς την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με τον Μπόρις Τζόνσον. Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της ιρλανδικής κυβέρνησης Λίο Βαράντκαρ κατηγόρησε τον Βρετανό πρωθυπουργό ότι επιχειρεί να διαπραγματευθεί με τις Βρυξέλλες υιοθετώντας «τακτική καμικάζι», η οποία καταλήγει να στρέφεται εναντίον του.
Τη σφοδρή αντίθεσή τους στο στρατήγημα Τζόνσον εξέφρασαν οι τοπικές κυβερνήσεις Σκωτίας και Ουαλίας. Η πρωθυπουργός της Σκωτίας Νίκολα Στέρτζον κατηγόρησε τον Τζόνσον ότι με το νομοσχέδιο επιχειρεί «μετωπική επίθεση στις εξουσίες των τοπικών κοινοβουλίων», κάτι που θα ενισχύσει το ρεύμα υπέρ της ανεξαρτησίας της Σκωτίας. Στο Κάρντιφ, ο γενικός νομικός σύμβουλος της Ουαλίας Τζέρεμι Μάιλς δήλωσε ότι «η κυβέρνηση θυσιάζει το μέλλον της ένωσης κλέβοντας εξουσίες από τις τοπικές κυβερνήσεις».
