Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων

Στη Βιέννη ξεκινούν σήμερα οι συναντήσεις μεταξύ των Ιρανών διαπραγματευτών και των εκπροσώπων του ΟΗΕ και της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), προκειμένου να προετοιμαστεί η Σύνοδος των χωρών της «ομάδας 5+1» (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία) και του Ιράν στη Γενεύη στις 7 και 8 Νοεμβρίου.

«Οι διαπραγματευτές του ΟΗΕ και του Ιράν πρέπει να σημειώσουν πρόοδο στις σημερινές συνομιλίες για τα πυρηνικά», δήλωσε ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενεργείας, Γιουκίγια Αμάνο, κατά την έναρξη των υψηλού επιπέδου συνομιλιών στη Βιένη. Στη συνάντηση που ο ίδιος είχε με τον υφυπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αράκτσι έγινε συζήτηση σχετικά με την έρευνα της ΙΑΕΑ όσον αφορά τις ιρανικές πηρηνικές δραστηριότητες. Ο Αράκτσι τόνισε στον Αμάνο ότι το Ιράν έχει μια «νέα προσέγγιση» στις διαπραγματεύσεις με την ΙΑΕΑ, οι οποίες άρχισαν το 2012, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχουν σημειώσει πρόοδο.

Διαβάστε ακόμη: Παράταση στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης

Το απόγευμα η υπηρεσία του ΟΗΕ θα πραγματοποιήσει χωριστές συναντήσεις με την ιρανική αντιπροσωπεία. Η ΙΑΕΑ είχε παρουσιάσει το Νοέμβριο του 2011 έναν κατάλογο με στοιχεία που έδειχναν ότι το Ιράν είχε εργαστεί για την κατασκευή ατομικής βόμβας πριν από το 2003 και ίσως και αργότερα, κυρίως στη στρατιωτική βάση Παρσίν, κοντά στην Τεχεράνη. Η διεθνής υπηρεσία έχει ζητήσει να έχει πρόσβαση στη βάση αυτή αλλά δεν έχει λάβει ακόμη καμιά απάντηση.

Η ΙΑΕΑ που διενεργεί έρευνα για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα τουλάχιστον τα τελευταία δέκα χρόνια, επιθυμεί «την επίλυση των θεμάτων που εκκρεμούν», προκειμένου να διαπιστώσει αν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα προορίζεται αποκλειστικά για ειρηνική χρήση χωρίς να υποκρύπτει μια στρατιωτική διάσταση.

Ωστόσο, η άνοδος στην προεδρία της Ισλαμικής Δημοκρατίας του μετριοπαθούς Ροχανί, τον Αύγουστο, έδωσε σημάδια ελπίδας για μια διπλωματική επίλυση της κρίσης.

Η πρόοδος στις διαπραγματεύσεις με την ΙΑΕΑ είναι σημαντική, καθώς η Τεχεράνη θα μπορέσει να ελπίζει σε μια άρση των κυρώσεων, οι οποίες πλήττουν την οικονομική και κοινωνική ζωή της χώρας.

«Το Ιράν δεν θα μπορέσει να επιτύχει αυτό τον στόχο χωρίς να ανταποκριθεί στα αιτήματα της ΙΑΕΑ», εξηγεί ο Μαρκ Χιμπς, αναλυτής του ινστιτούτου έρευνας Carnegie Endowment for International Peace. Σύμφωνα με τον αναλυτή, το Ιράν κινδυνεύει για άλλη μια φορά να χρονοτριβήσει και να περιμένει μια ευρύτερη συμφωνία με την «ομάδα 5+1», πριν εγγυηθεί στην ΙΑΕΑ την πρόσβαση των επιθεωρητών της στις πυρηνικές εγκαταστάσεις για τις οποίες υπάρχουν υποψίες ότι λαμβάνουν χώρα δραστηριότητες στρατιωτικού χαρακτήρα, κυρίως στο Παρσίν και την πρόσβαση σε στοιχεία και πρόσωπα αρμόδια για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Οι βελτιωμένες σχέσεις μεταξύ του Ιράν και της ΙΑΕΑ είναι, ωστόσο, σημαντικές. Η «ομάδα 5+1» επιθυμεί το Ιράν να δεχτεί, στο πλαίσιο μιας ευρείας συμφωνίας, πιο ενδελεχείς επιθεωρήσεις της υπηρεσίας. «Ελπίζουμε ότι το Ιράν και η ΙΑΕΑ θα μπορέσουν υιοθετήσουν μια νέα προσέγγιση, σε πνεύμα καλής βούλησης και να επιλύσουν τις εναπομείνασες ασάφειες σύντομα», δήλωσε την Παρασκευή ο Αράκτσι στο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων ISNA.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters

Διαβάστε ακόμη: Το πετρέλαιο και η πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή