Ποια είδη τουρισμού θα προσελκύσουν τουρίστες τα επόμενα χρόνια;
Αποστολή Λήμνος
To 2023 oι παγκόσμιες διεθνείς τουριστικές εισπράξεις αυξήθηκαν απότομα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ανακάμπτοντας από τις επιπτώσεις της πανδημίας που έβαλε φρένο στις μετακινήσεις των ταξιδιωτών. Αφού μειώθηκαν κάτω από τα 550 δις δολάρια με την έναρξη της υγειονομικής κρίσης, τα έσοδα της παγκόσμιας τουριστικής βιομηχανίας κατάφεραν τελικά να κάνουν rebound αγγίζοντας τα 1,48 τρις δολάρια, το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί μέχρι σήμερα.
Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται σε έρευνα που εκπόνησε το Statista Research Department, ενώ οι παγκόσμιες εισπράξεις εισερχόμενου τουρισμού ξεπέρασαν τα προ πανδημίας επίπεδα, ο αριθμός των διεθνών αφίξεων τουριστών παγκοσμίως παρέμεινε χαμηλότερος από εκείνον του 2019, συνολικά περίπου 1,3 δισεκατομμύρια το 2023. Τόσο πριν, όσο και μετά τον αντίκτυπο της υγειονομικής κρίσης, η Ευρώπη ήταν η πρώτη σε επισκεψιμότητα περιοχή από διεθνείς ταξιδιώτες, με περισσότερες από 700 εκατομμύρια εισερχόμενες αφίξεις τουριστών το 2023.
Η επιστροφή στην κανονικότητα, η αύξηση των τουριστικών ροών και ο υπερτουρισμός που παρατηρείται σε ορισμένες περιοχές εντείνουν τον ανταγωνισμό και επιτάσσουν στοχευμένη τουριστική στρατηγική, καθώς επίσης και ανάδειξη νέων προορισμών. Άλλωστε ο τουρίστας αναζητά την εμπειρία και την αυθεντικότητα και επιλέγει περιοχές που αισθάνεται ότι θα βιώσει κάτι το διαφορετικό, κάτι που θα τον βγάλει από τη ζώνη ασφαλείας του και την ρουτίνα της καθημερινότητας.
Πόσο όμως εύκολο είναι να γίνει αυτή η διαφοροποίηση; Εκτός από την ανάδειξη «παρθένων» τουριστικά περιοχών, υπάρχουν είδη τουρισμού στα οποία μπορούν οι χώρες να επενδύσουν προκειμένου να διατηρήσουν τη δυναμικότητα τους διεκδικώντας ταυτόχρονα τουρίστες υψηλών εισοδηματικών κριτηρίων;
Αυτό ήταν ένα από τα κρίσιμα ερωτήματα στο οποίο επιχείρησαν να απαντήσουν οι ομιλητές που συμμετείχαν στο συνέδριο «Λήμνος και πολιτιστικός τουρισμός: Μια ειδική ματιά στις προοπτικές ανάπτυξης της εναλλακτικής κατηγορίας τουρισμού για τη Λήμνο, το Βόρειο Αιγαίο και την Ελλάδα» που διοργανώθηκε από τον Σύλλογο «The Lemnos Friends of Anzac» και την Ένωση Ξενοδόχων Λήμνου και στο οποίο το Fortune Greece έδωσε τον παρών.
Σύμφωνα με την Κατερίνα Κικίλια, Πρόεδρο, Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού – Διευθύντρια, ΔΠΜΣ «Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία στον Τουρισμό» ΠΑΔΑ, ο πολιτιστικός τουρισμός είναι ένα ευρύ και πολυδιάστατο φαινόμενο που συνδέεται με πολλά πεδία της οικονομίας και της πολιτικής.
«Οι πολιτιστικοί τουρίστες είναι πιο έμπειροι και εξελιγμένοι και δεν θέλουν τυποποιημένα προϊόντα. Ο βιωματικός και δημιουργικος πολιτιστικός τουρισμός ακολουθεί τις τάσεις της παγκόσμιας οικονομίας και εστιάζει στο να προσφέρει υπηρεσίες προστειθεμενης αξίας. Σταδιακά βλέπουμε ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις να εμπλέκουν τους τουρίστες σε διαδικασίες ώστε να έχουν ενεργό συμμετοχή στην παραγωγή ενός προϊόντος» ανέφερε χαρακτηριστικά η κα Κικίλια.
Παρουσιάζοντας την Ελληνική πραγματικότητα, τόνισε πως στην Ελλάδα η ανάγκη ανάπτυξης του βιωματικού τουρισμού προέκυψε τα τελευταια 10 χρόνια, ενώ επεσήμανε πως δεν υπάρχει στοχευμένη στρατηγική, ούτε ένα ξεκάθαρο πλαίσιο.
«Ο βιωματικός τουρισμός, προς το παρόν, χρησιμοποιείται ως ένα μέσο καταπολέμησης της εποχικότητας. Κατά τη γνώμη μου απαιτείται περισσότερη εκπαίδευση – εξειδίκευση και καλύτερη συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων φορέων. Μην ξεχνάμε ότι τουρισμός αποτελεί το κατεξοχήν παράδειγμα της δημιουργικής κατανάλωσης, καθώς προσφέρει στους επισκέπτες την ευκαιρία να αναπτύξουν το πνευματικό τους δυναμικό. Πλέον διψούν για περισσότερη αλληλεπίδραση με τον τόπο που επισκέπτονται, τον πολιτισμό του και τους ανθρώπους που ζουν εκεί».
Κατέληξε λέγοντας πως η επένδυση στον δημιουργικό τουρισμό προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης για τις λιγότερο δημοφιλείς περιοχές.
Οι άνθρωποι έλκονται από τον θάνατο και τη βία
Για τα βιωματικά χαρακτηριστικά και τη διαχείριση του προϊόντος του σκοτεινού τουρισμού μίλησε ο Ευάγγελος Χρήστου, Καθηγητής τουριστικού Μarketing – Διευθυντής του Ερευνητικού Εργαστηρίου Τουρισμού «TourLab», Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος.
«Είναι νέο τουριστικό προϊόν ο σκοτεινός τουρισμός; Όχι! Για την ακρίβεια είναι το δεύτερο παλαιότερο παγκοσμίως μετά τον θρησκευτικό τουρισμό. Από τα αρχαία χρόνια οι άνθρωποι έλκονται από τον θάνατο και τη βία, στοιχεία που αποτελούν και τις πρώτες τεκμηριωμένες μαρτυρίες για την ύπαρξη σκοτεινού τουρισμού. Στον μεσαίωνα οι δημόσιες εκτελέσεις ήταν θέαμα. Σήμερα μεγάλο ποσοστό τουριστών επισκέπτονται μέρη όπως η Χιροσίμα, το Ναγκασάκι, το Τσερνόμπιλ, οι Δίδυμοι Πύργοι στη Νέα Υόρκη, το Άουσβιτς, σημεία με τεράστιο αριθμό νεκρών».
Ο κ. Χρήστου υπογράμμισε πως σήμερα υπάρχουν οργανωμένα πακέτα εκδρομών που οι τουρίστες βλέπουν από ασφαλή σημεία ζωντανά τον πόλεμο που διεξάγεται σε Ισραήλ και Ουκρανία με τα πρακτορεία να θησαυρίζουν και ταυτόχρονα να ξεκαθαρίζουν ότι οι ταξιδιώτες βρίσκονται εκεί με δική τους ευθύνη.
«Μια λέξη κυριαρχεί στον σκοτεινό τουρισμό και αυτή είναι το σεξ. Ο σκοτεινός τουρισμός για τους επιχειρηματίες του κλάδου μοιάζει σαν το σεξ των εφήβων. Όλοι θέλουν να το κάνουν, δεν ξέρουν πώς και όταν το κάνουν εκπλήσσονται τελικά που δεν ήταν καλύτερο. Αναμφίβολα είναι ένα κερδοφόρο προϊόν με προοπτική ανάπτυξης. Όσο πιο έντονα συναισθηματικά φορτισμένη είναι μια εμπειρία, τόσο μεγαλύτερη η ζήτηση. Μην ξεχνάτε ότι ζούμε στην κοινωνία των ονείρων και των συναισθημάτων. Στην οικονομία ο πελάτης είναι ο πρωταγωνιστής και όχι το προϊόν».
