Ποια θα είναι η ευρωπαϊκή απάντηση στον εμπορικό πόλεμο του Τραμπ

Η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να επιβάλει «ανταποδοτικούς» δασμούς σε όλους τους εμπορικούς εταίρους της Αμερικής, θα είναι λιγότερο επιθετική από το αναμενόμενο, αλλά θα ενέχει σημαντική δημιουργικότητα.

Σύμφωνα με το POLITICO, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει την επιβολή δασμών έως και 25% σε ευρύ φάσμα αμερικανικών εξαγωγών, αξίας περίπου 22,1 δισ. ευρώ με βάση τις εισαγωγές της ΕΕ το 2024. Στη λίστα περιλαμβάνονται αγροτικά και βιομηχανικά προϊόντα όπως σόγια, κρέας, καπνός, σίδηρος, χάλυβας και αλουμίνιο — στόχος, να πληγούν οι αμερικανικοί τομείς που εξαρτώνται περισσότερο από τις διατλαντικές εξαγωγές.

Με μια πιο προσεκτική ματιά, φαίνεται ότι οι τεχνοκράτες της ΕΕ επιστράτευσαν όχι μόνο τις εξειδικευμένες γνώσεις τους σε περίπλοκους τελωνειακούς κωδικούς, αλλά και μια δόση παθητικής επιθετικότητας, προκειμένου να πλήξουν τη βάση υποστήριξης του Τραμπ.

Τα κράτη-μέλη της ΕΕ αναμένεται να ψηφίσουν για τους νέους δασμούς την Τετάρτη, χωρίς να αναμένεται σημαντική αντίθεση. Μόλις εγκριθεί η λίστα (που τεχνικά αποτελείται από πολλές υπο-λίστες), το πρώτο κύμα δασμών θα τεθεί σε ισχύ στις 15 Απριλίου και περιλαμβάνει προϊόντα όπως κράνμπερι και χυμό πορτοκαλιού, δασμοί που είχαν επιβληθεί αρχικά το 2018 επί πρώτης θητείας Τραμπ και είχαν ανασταλεί το 2021.

Ένας δασμός 25% θα εφαρμοστεί από τις 16 Μαΐου σε δεύτερη ομάδα προϊόντων όπως χάλυβας, κρέας, λευκή σοκολάτα και πολυαιθυλένιο. Τέλος, δασμός 25% σε αμύγδαλα και σόγια θα τεθεί σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου. (Η Κομισιόν ξέρει να χτίζει την αγωνία.)

Συνολικά, οι ευρωπαϊκοί δασμοί αναμένεται να πλήξουν εξαγωγές αξίας έως 13,5 δισ. δολαρίων από πολιτείες που παραδοσιακά στηρίζουν τους Ρεπουμπλικανούς, σύμφωνα με ανάλυση του POLITICO για τα εμπορικά δεδομένα του 2024.

Πρώτος στόχος της ΕΕ: η σόγια — το πιο πολύτιμο προϊόν της «μαύρης λίστας» της ΕΕ, με τεράστια οικονομική και συμβολική σημασία για τις πολιτείες που στηρίζουν τους Ρεπουμπλικανούς. Οι ΗΠΑ είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας σόγιας παγκοσμίως, και οι ευρωπαϊκοί δασμοί πλήττουν έναν τομέα που ήδη αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις των αντιποίνων της Κίνας, του αυξημένου ανταγωνισμού και της πτώσης τιμών. Επιπλέον, το 82,5% των αμερικανικών εξαγωγών σόγιας προς την ΕΕ προέρχεται από τη Λουιζιάνα, την ιδιαίτερη πατρίδα του Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, Μάικ Τζόνσον.

Δεν προκαλεί έκπληξη ότι οι παραγωγοί σόγιας στις ΗΠΑ καταδίκασαν τον εμπορικό μαξιμαλισμό του Τραμπ τον περασμένο μήνα δηλώνοντας ότι «οι δασμοί δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ελαφρά τη καρδία», καλώντας την κυβέρνηση να «επανεξετάσει τους δασμούς [κατά Καναδά, Μεξικού και Κίνας] και τους επικείμενους νέους δασμούς». Μέχρι στιγμής, ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος δηλώνει πως δεν εξετάζει αναστολή των μέτρων.

Η ΕΕ στοχεύει επίσης στο βοδινό από το Κάνσας και τη Νεμπράσκα, το κοτόπουλο από τη Λουιζιάνα, ανταλλακτικά αυτοκινήτων από το Μίσιγκαν, τσιγάρα από τη Φλόριντα και ξύλινα προϊόντα από τη Βόρεια Καρολίνα, τη Τζόρτζια και την Αλαμπάμα.

Αν και το ουίσκι αφαιρέθηκε από την τελική λίστα έπειτα από επιτυχημένο λόμπινγκ της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ιρλανδίας, η ΕΕ συμπεριέλαβε άλλα πιο «ντιζαϊνάτα» προϊόντα για να επιφέρει το μεγαλύτερο πλήγμα σε πολιτείες των Ρεπουμπλικανών. Σε αυτά περιλαμβάνονται παγωτό από την Αριζόνα, μαντήλια από τη Νότια Καρολίνα, ηλεκτρικές κουβέρτες από την Αλαμπάμα, γραβάτες και παπιγιόν από τη Φλόριντα (εκτός αν είναι μεταξωτά — κάτι που η Καλιφόρνια των Δημοκρατικών θα χαρεί να προμηθεύσει), καθώς και πλυντήρια από το Ουισκόνσιν. Ζυμαρικά από τη Φλόριντα και τη Νότια Καρολίνα θα επιβαρυνθούν επίσης με δασμούς, κάτι που η Ιταλία μάλλον θα δει ως εμπορική ευκαιρία.

Τέλος, τα γυναικεία νεγκλιζέ από το Οχάιο και το Κεντάκι — αγαπημένο είδος από την πρώτη πρόταση της Κομισιόν — μπήκαν στην τελική λίστα, όπως και τα ανδρικά εσώρουχα, αν και αυτά παράγονται κυρίως σε πολιτείες που στηρίζουν τους Δημοκρατικούς.

Η ευρύτερη εικόνα

Ο εμπορικός πόλεμος που πυροδοτεί ο Τραμπ έχει υψηλό τίμημα για την Ουάσιγκτον, καθώς ο Καναδάς και η Κίνα απάντησαν στους δασμούς με αντίποινα. Συνολικά, τα αντίμετρα από Κίνα, Καναδά και ΕΕ αναμένεται να πλήξουν σχεδόν 90 δισ. δολάρια αμερικανικών εξαγωγών.

Το Πεκίνο στοχεύει κυρίως σε αγροτικά προϊόντα των ΗΠΑ, επιβάλλοντας δασμούς 15% σε αγαθά όπως κοτόπουλο, σιτάρι και καλαμπόκι, και 10% σε σόγια, κρέας, φρούτα και άλλα γεωργικά προϊόντα. Ο Καναδάς έχει επιβάλει δύο σετ δασμών — 25% σε διάφορα αγροτικά προϊόντα και άλλα 25% σε χάλυβα και αλουμίνιο.

Από την πλευρά της, η ΕΕ ακολουθεί μια τακτική «καρότου και μαστιγίου», στέλνοντας το μήνυμα ότι δεν θα υποκύψει στις απαιτήσεις Τραμπ αλλά αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο διαπραγμάτευσης. Τη Δευτέρα, η Ένωση πρότεινε ένα σχήμα «μηδενικών δασμών» στα βιομηχανικά προϊόντα, καλύπτοντας αυτοκίνητα, φάρμακα, χημικά, πλαστικά και μηχανήματα.

Ο Τραμπ, ωστόσο, χαρακτήρισε την πρόταση ανεπαρκή και κάλεσε τις χώρες της ΕΕ να αγοράσουν αμερικανικά ενεργειακά προϊόντα αξίας 350 δισ. δολαρίων ώστε το εμπορικό έλλειμμα να «εξαφανιστεί … μέσα σε μία εβδομάδα».

Ως έσχατη λύση, η ΕΕ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει το «εμπορικό της πυρηνικό όπλο» πλήττοντας τις υπηρεσίες των ΗΠΑ — κάτι που θα κλιμάκωνε τον εμπορικό πόλεμο στέλνοντάς τον σε εντελώς νέα επίπεδα, τα οποία δεν είναι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες έτοιμες να αποδεχτούν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Business Monitor: Oι καινοτόμες θεραπείες που σώζουν ζωές και οι επενδύσεις στον χώρο της Υγείας
• Η «ακτινογραφία» των εμπορικών δεσμών και το αποτύπωμα του γερμανικού επιχειρείν στην οικονομία
• Οι μεγιστάνες της Wall Street προειδοποιούν τον Τραμπ: «Η εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ καταστρέφεται»