Politico: Απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια ο «σκιώδης στόλος» της Ρωσίας

Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, ο σκιώδης στόλος της Μόσχας έχει διογκωθεί, επισημαίνει με άρθρο του το Politico. Αποτελούμενος από πλοία που λειτουργούν εκτός του επίσημου κόσμου της ναυτιλίας, αποτελεί κίνδυνο για τα νομίμως λειτουργούντα πλοία, τα παράκτια κράτη και το θαλάσσιο περιβάλλον. Αλλά αποτελεί και μια πρόσθετη απειλή για τα μέλη του ΝΑΤΟ: η Ρωσία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον τεράστιο αυτό στόλο για πολεμικές αποστολές.

Σύμφωνα με το Politico, ακόμη και πριν οι δυτικές κυβερνήσεις επιβάλουν ανώτατο όριο τιμής στα 60 δολάρια ανά βαρέλι για το ρωσικό πετρέλαιο τον Δεκέμβριο του 2022, οι δυτικοί ναυτιλιακοί ασφαλιστές είχαν ήδη προβλέψει μια τέτοια κίνηση. Όπως επισημαίνεται σε μια νέα έκθεση για τον σκιώδη στόλο, αυτοί οι ασφαλιστές, οι οποίοι κυριαρχούν στις ασφαλίσεις προστασίας και αποζημιώσεων (P&I) της ναυτιλίας, είχαν αρχίσει να αποσύρουν την κάλυψη των δεξαμενόπλοιων που μετέφεραν ρωσικό πετρέλαιο ακόμη και πριν ανακοινωθεί το όριο. Στη συνέχεια, όταν αυτό εισήχθη, έπρεπε να τερματίσουν την κάλυψη εντελώς, καθώς δεσμεύονται από τους νόμους των χωρών τους.

Οι δυτικές ναυτιλιακές δεσμεύονταν επίσης από το ανώτατο όριο τιμής. Και οι περισσότερες από άλλες χώρες σταμάτησαν να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο που υπόκειται σε κυρώσεις, καθώς κάτι τέτοιο θα σήμαινε πλεύση χωρίς σωστή ασφάλιση.

Όλα αυτά στόχευαν στη μείωση των κρίσιμων εσόδων της Ρωσίας από το πετρέλαιο και, ενδεχομένως, στο να πειστεί η Μόσχα να τερματίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας. Αντ’ αυτού, το ανώτατο όριο τιμής του πετρελαίου προκάλεσε μια εκρηκτική αύξηση του σκιώδους στόλου.

Όπως επισημαίνει το Politico, αυτά τα πλοία —γνωστά και ως φαντάσματα— ανήκουν σε αδιαφανείς εταιρείες, δεν διαθέτουν λειτουργική ασφάλιση P&I και πλέουν υπό σημαίες χωρών όπως η Γκαμπόν, οι οποίες έχουν ελάχιστη ή καθόλου ναυτιλιακή εμπειρογνωμοσύνη. Μέχρι την επιβολή του ανώτατου ορίου τιμής και άλλων κυρώσεων, ο σκιώδης στόλος αποτελούνταν από μερικές εκατοντάδες πλοία που μετέφεραν προϊόντα που υπόκεινται σε κυρώσεις από και προς το Ιράν, τη Βενεζουέλα και τη Βόρεια Κορέα. Αλλά ξαφνικά, η Ρωσία εξαρτιόταν εξαιρετικά από τον σκιώδη στόλο, κάτι που σήμαινε ότι πολλοί ιδιοκτήτες πλοίων που λειτουργούσαν επίσημα ενδιαφέρθηκαν να πουλήσουν  σε αυτή γερασμένα πλοία.

Η αρμάδα μεγάλωσε πολύ γρήγορα. Παρόλο που τα σκοτεινά πλοία είναι εξ ορισμού δύσκολο να ταυτοποιηθούν, εκτιμάται ότι ο στόλος τώρα αποτελεί το 17% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων, ενώ μεγάλος αριθμός άλλων δεξαμενόπλοιων και φορτηγών πλοίων ανήκει επίσης σε αυτόν.

Αυτό σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες περισσότερων από 1.000 εμπορικών πλοίων έχουν ταχθεί με το μέρος της Ρωσίας. Βέβαια, οι σκιώδεις ιδιοκτήτες που κρύβονται πίσω από ανώνυμες εταιρείες σε απομακρυσμένες τοποθεσίες μπορεί να μην υποστηρίζουν πολιτικά το Κρεμλίνο, αλλά έχουν εκμεταλλευτεί μια επιχειρηματική ευκαιρία. Και αυτοί οι ιδιοκτήτες και πλοία θα μπορούσαν κάλλιστα να βοηθήσουν το Κρεμλίνο και με άλλους τρόπους. Συγκεκριμένα, το Κρεμλίνο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτά τα πλοία για στρατηγικές θαλάσσιες μεταφορές.

«Οι θαλάσσιες μεταφορές είναι απαραίτητες στρατιωτικές δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα μακριά από τα μάτια του κοινού: εμπορικά πλοία που μεταφέρουν εξοπλισμό που χρειάζονται οι στρατοί, από τανκς μέχρι καύσιμα. Και αν η Ρωσία ή οι φίλοι της αποφασίσουν να ξεκινήσουν μια νέα στρατιωτική σύγκρουση, θα μπορούσαν τώρα να αξιοποιήσουν τον σκιώδη στόλο» καταλήγει το Politico.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ:

• Ποιες είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στην Ευρώπη
• Πώς οι ψηφιακές πληρωμές αλλάζουν το τουριστικό προϊόν της Ελλάδας
• Το δημόσιο χρέος μπορεί να «τρομάξει» τις αγορές το 2025, τονίζει η «Διεθνής» των κεντρικών τραπεζών